Energetyka

Nie mogliśmy wymyśleć gorszego połączenia niż ekstremalne upały z dopingowanym przez wojnę w Ukrainie kryzysem energetycznym. W efekcie w Europie może dojść do racjonowania energii, o czym coraz poważniej mówi Komisja Europejska. Bruksela chce też przygotować się do przerw w dostawach energii. O możliwym blackoucie znowu głośno mówi się też w Polsce.

To już pewne: są co najmniej dwa fronty. Jeden to ten na Ukrainie, gdzie każdego dnia giną ludzie. Drugi zaś jest ustawiony na rynku gazu i innych surowców energetycznych. Tutaj stawką są ceny i bezpieczeństwo energetyczne. I za chwilę możemy być świadkami decydującego rozstrzygnięcia.

Sklep PGG znów nie działał w czasie sprzedaży taniego węgla. Choć spółka zapewnia, że robi co może, by usprawnić system, to są to póki co tylko te same obietnice, które klienci słyszą od kilku miesięcy.

Kiedy kilka miesięcy temu górniczy związkowcy ostrzegali przed brakiem węgla na starcie sezonu grzewczego, premier Mateusz Morawiecki z przyklejonym do twarzy uśmiechem radził Polakom nie poddawać się panice i nie kupować coraz droższego opału. Z opresji miała ich wywabić cena gwarantowana węgla od rządu, który jednak nie wziął pod uwagę tego, że sprzedawcom nie będzie w smak zdecydowanie mniejszy zarobek i w ten sposób cały plan szlag trafił. Teraz rynek niby ma uspokoić dodatek węglowy, który jednak może przynieść więcej złego niż dobrego.

Mimo sugestii, że dostawy nie zostaną wznowione, Gazprom odkręcił w czwartek kurek i rosyjski gaz znowu płynie do Europy. W reakcji na gierki Kremla Bruksela proponuje, by kraje członkowskie zredukowały zużycie gazu ziemnego. Ale to bardzo nie podoba się Warszawie, która zarzuca Komisji Europejskiej przekraczanie kompetencji.

Dziwną taktykę przyjął premier. W środku kryzysu energetycznego zdecydował się wyrzucić z rządu Piotra Naimskiego, jednego z najbardziej kompetentnych speców od bezpieczeństwa energetycznego. Mówi się że to element przygotowań pod przywrócenie jesienią Ministerstwa Energii, na czele którego ma stanąć Krzysztof Tchórzewski.

Energetyczny plan awaryjny UE opiera się na bardzo prostej zasadzie: trzeba jak tylko się da oszczędzać gaz i gromadzić jego zapasy na zimę. Bruksela ostrzega, że brak cięć może oznaczać ogromne kłopoty zimą. Tak się stanie, jeśli Gazprom spełni groźby i po 21 lipca dostaw gazu przez Nord Stream 1 nie wznowi. Sprawdzamy, jak teraz mają się magazyny gazu w poszczególnych krajach i kto już prosi się o nie lada problemy za kilka miesięcy.

Cena gwarantowana węgla miała nie tylko uspokoić klientów. Po tym, jak światło dzienne ujrzał list prezesa URE do minister klimatu i środowiska z początku czerwca, jest raczej pewne, że to był też pomysł na ukrócenie rekordowych marż spółek energetycznych, o których robi się w Polsce coraz głośniej. Energetyka, zwłaszcza ta węglowa, może jednak spokojnie spać dalej. Na razie nie będzie cięć ekstra zysków. Bo cenę gwarantowaną ma zastąpić dodatek węglowy.

W tym roku na razie podwyższane co chwilę stopy procentowe najbardziej drenują portfele Polaków. Ale za niedługo możemy być świadkami zmiany w tym zestawieniu na pozycji lidera. Coraz większym faworytem w tej kategorii są bowiem przyszłe ceny energii. Prezes Urzędu Regulacji Energetyki (URE) już przestrzega, że to może być szok, jakiego Polacy jeszcze nigdy nie doznali. I to wcale nie jest to wina ani Putina, ani Tuska, a bardziej rekordowych marż spółek energetycznych.

Mamy zysk w polskim górnictwie! To w ostatnich latach tak rzadkie zjawisko, że należy to koniecznie odnotować. Gorzej, jeśli spojrzymy na zapasy węgla, które znalazły się na krytycznym poziomie, oraz roszczenia górników. Od roku związki działające na kopalniach zajmują się głównie załatwianiem podwyżek. Trzeba przyznać, że bardzo skutecznie. Bo to chyba najlepszy czas dla górników od dziesięcioleci, jeśli nie w ogóle.

To już tradycja. Internetowy sklep z węglem, Polskiej Grupy Górniczej, w dniu sprzedaży węgla nie działa. Operator nie radzi sobie z ogromnym zainteresowaniem. Nic dziwnego, skoro ekogroszek w e-sklepie PGG jest trzy razy tańszy niż na wolnym rynku. Jednak kupienie go to jak wygrana w Lotto.

Komisja Europejska chce wyposażyć się w nadzwyczajne uprawnienia. Bruksela mogłaby zmusić kraje członkowskie do cięć w zużyciu gazu jeżeli Rosja zdecydowałaby się na całkowite odcięcie Europy od błękitnego paliwa. Oficjalny komunikat w tej sprawie ma zostać wydany w środę - dowiedziało się „Politico".

Coraz bardziej zagęszcza się atmosfera w rządzie po tym, jak przez miesiące okłamywano Polaków, że węgla nikomu na zimę nie zabraknie. Nie ma żadnej taktyki ani strategii, pojawiają się za to kolejne pomysły. Najpierw była gwarantowana cena węgla, ale dziwnym trafem mniej zarabiać na opale nie chcą sprzedawcy i za chwilę ten plan się zdezaktualizuje. Teraz rząd sięga dopłaty dla gospodarstw domowych. I prosi górników, żeby ci fedrowali jeszcze więcej.

Wojna gazowa już trwa, a rosyjski Gazprom właśnie wytoczył jedne z najcięższych dział. Na giełdzie panuje na razie umiarkowany spokój, ale to może być cisza przed burzą. Na ostateczną rozgrywkę szykuje się cała UE i poszczególne kraje. Sytuacja jest na tyle poważna, że Niemcy są w stanie nawet pogodzić się na chwilę z elektrowniami jądrowymi, spisanymi już na straty.

Węgiel właśnie stał się przedmiotem politycznej rozgrywki wewnątrz Zjednoczonej Prawicy, na co wskazują ostatnie przecieki na temat korespondencji między Ministerstwem Klimatu, MAP i Kancelarią Premiera. A to bardzo zła wiadomość dla Polaków szukających opału na zimę, zwłaszcza że próby ratowania sytuacji podjęte ostatnio przez rząd kompletnie nie wypaliły.

Jeżeli w Ministerstwie Aktywów Państwowych myślą, że wyrównanie inflacyjne dla górników PGG kończy protesty, to są w błędzie. Górnicy do końca lipca czekają jeszcze na konkrety w sprawie umowy społecznej.

Ten tydzień może zdecydować nie tylko o dalszej kondycji gospodarczej całej UE. Rykoszetem oberwie też Polska. Wszystko zależy od tego, czy Gazprom zakończy zgodnie z planem konserwację Nord Stream 1. Na razie zachowanie Rosjan wskazuje, że wszystkie możliwe opcje są na stole. Trzeba więc brać pod uwagę drastyczne podwyżki cen i racjonowanie energii.

Eksperci think tanku Ember uruchomili Europejski Eksplorator Ścieżek Czystej Energii, który pokazuje, co muszą zrobić poszczególne kraje i cała UE, żeby do 2050 r. zatrzymać globalne ocieplenie. Eksperci przekonują, że powrót do węgla, z jakim mamy teraz do czynienia, to zjawisko incydentalne, które nie wyhamuje, a dodatkowo przyspieszy metamorfozę sektora energetycznego.

Naukowcy łapią się za głowy. Bo wychodzi na to, że w 2021 r. byliśmy świadkami największego wzrostu poziomu metanu w atmosferze, od czasu prowadzenia tego typu pomiarów. Co gorsza nie do końca wiadomo, dlaczego tak się stało. Pewne jest za to jedno: jeżeli nie zaczniemy wreszcie robić porządku z tym gazem cieplarnianym, to o walce ze zmianami klimatu możemy zapomnieć. Chociaż porządkowanie metanu może być przy okazji gwoździem do trumny polskiego górnictwa.

W Polsce utarł się pogląd, że może nie mamy najdroższego paliwa w Europie, ale porównując z innymi nacjami nasze zarobki i siłę nabywczą - jest już bardzo źle. Bo Polak może za swoją pensję kupić znacznie mniej benzyny niż Niemiec, Włochy, czy Holender. Ale czy rzeczywiście tak jest? Postanowili to sprawdzić eksperci z Picodi.com i obliczyli Indeks Benzyny 2022.