wymiana kopciuchów

Mija kolejny tydzień, w którym były spore problemy z wypłatą przyznanych dofinansowań w ramach programu Czyste Powietrze. Co tydzień grono ludzi, którzy czekają na swoje pieniądze, puchnie o kilka tysięcy. Rząd na razie rozkłada bezradnie ręce i mówi, że robi co może, żeby zasypać po poprzednikach dziurę finansową.

Rząd kolejną transzą pieniędzy z Polskiego Funduszu Rozwoju łata finansowe dziury w programie Czyste Powietrze. Dzięki temu w najbliższych tygodniach przyznane wypłaty mają być realizowane. A co dalej? Na początku kwietnia ma do nas trafić całkiem pokaźna zaliczka z Krajowego Planu Odbudowy (KPO). Ale na razie nie wiadomo, ile z tej puli będzie przekierowane na...

Coraz większe kłopoty z zatorami finansowymi i wypłatami przyznanych dofinansowań w programie Czyste Powietrze. Poprzedni rząd z premedytacją wydawał na inne cele środki na wymianę kopciucha, z pełną świadomością, że następcy będą mieli tym samym twardy orzech do zgryzienia. Nowi sternicy Ministerstwa Klimatu i Środowiska dwoją się i troją, żeby temu zaradzić, ale wypłaty pieniędzy mogą być realizowane najwcześniej za kilka tygodni.

Jak tak dalej pójdzie, to nie będzie innego wyjścia, jak tylko odwoływać kolejny nabór wniosków w programie Czyste Powietrze. No bo jak namawiać do dotacji, skoro wcześniejszego dofinansowania nie zrealizowano i puchnie jak na drożdżach kolejka oczekujących na pieniądze beneficjentów? Ratunkiem miały być unijne pieniądze na transformację energetyczną, ale może się okazać, że nie będą. Chociaż pierwsze Wojewódzkie Fundusze Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej już powoli odmrażają wypłaty przyznanych środków.

Flagowy program walki ze smogiem Czyste Powietrze potyka się o własne nogi. A wszystko przez brak pieniędzy i rosnącą kolejkę tych, którzy czekają na wypłatę przyznanego dofinansowania. Okazuje się, że poprzedni rząd nie zadbał o budżet, blokując na przykład fundusze z Krajowego Planu Odbudowy (KPO). Ministerstwo Klimatu i Środowiska pod nowymi sterami musi szybko coś wykombinować.

Walka o lepszą jakość powietrza miała być jednym z priorytetów nowego rządu. Oprócz wymiany węglowych kopciuchów mieliśmy stawiać też na termomodernizację budynków. Na razie ekipa premiera Donalda Tuska potyka się o własne nogi. Bo wychodzi na to, że na razie nie dość, że nowych sposobów na walkę ze smogiem nie ma, to w dodatku brakować ma pieniędzy we flagowym programie Czyste Powietrze. Zadaliśmy w tej sprawie pytania zarówno Ministerstwu Klimatu i Środowiska, jak również Narodowemu Funduszowi Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

Jeszcze zanim rząd w 2018 r. poszedł na walkę ze smogiem i uruchomił program wymiany węglowych kopciuchów, wojnę brudnemu powietrzu wypowiedzieli samorządowcy. Najpierw ci z Małopolski, którzy przyjęli pierwszą w kraju uchwałę antysmogową. Za nimi poszli koledzy ze Śląska i innych regionów. I w większości przypadków te regulacje wchodzą w życie już w przyszłym roku.

To nie tylko nowe normy jakości powietrza, a także paliw stałych, czy program wymiany kopciuchów Czyste Powietrze. Najnowszy raport Fundacji Instrat „Konteksty dekarbonizacji przemysłów energochłonnych” wskazuje, że przed nowym rządowym stoi nie lada wyzwanie – trzeba walkę ze smogiem przyspieszyć i zintensyfikować. Bo emisje gazów cieplarnianych nie tylko demolują nasze zdrowie, ale coraz bardziej również nasze kieszenie.

W podpisanej umowie koalicyjnej partnerzy polityczni, którzy najprawdopodobniej utworzą nowy rząd, zapowiadają przyspieszenie transformacji energetycznej oraz wprowadzenie zmian w programie Czyste Powietrze. Zdaniem ekspertów tematu to ważna deklaracja, ale w tym przypadku nie możemy mieć do czynienia z polityczną miotłą. Owszem, modyfikacje programu są potrzebne, ale należy przeprowadzić je z głową.

Wszystko wskazuje na to, że program Czyste Powietrze, czyli sztandarową inicjatywę rządu walczącą ze smogiem i węglowymi piecami czekają spore zmiany. Najpierw były sugestie, że zamiast deklarowanej wymiany 3 mln kopciuchów skończy się raptem na 500 tys. A teraz wychodzi na to, że dojdzie też do zaostrzenia kryteriów w przypadku starania się o dofinansowanie zakupu pompy ciepła.

Samorządowcy mogą już nie narzekać na to, że nie ma żadnego programu dotującego wymianę węglowego pieca albo termomodernizację w mieszkaniach komunalnych. Właśnie ruszyła kolejna rządowa inicjatywa - Ciepłe mieszkanie. Ale w odróżnieniu do Czystego powietrza czy Mojego prądu, w tym przypadku beneficjenci składają swoje wnioski bezpośrednio do gmin, które będą podpisywać umowy z mieszkańcami. Ciepłe mieszkanie wyróżnia się od innych programów obowiązującym kryterium dochodowym.

Nie do końca wiadomo, czy program Czyste Powietrze w obecnej formie przetrwa kolejne lata. W kuluarach mówi się o likwidacji już nie 3 mln kopciuchów, a raptem 500 tys. Ale rząd zamierza ze starymi i trującymi źródłami ciepła walczyć też inaczej. Właśnie rusza program Ciepłe Mieszkanie, który również oferuje wsparcie finansowe przy okazji wymiany pieca na paliwa stałe. Z tą różnicą, że w tym przypadku obowiązuje kryterium dochodowe.

Przez lata rządzący przekonywali, że nikt tak wcześniej ze smogiem nie walczył, jak oni. Co tam zawieszenie norm jakości dla paliw stałych, w tym węgla, co tam dopuszczenie do sprzedaży węgla brunatnego? Grunt, że od września 2018 r. funkcjonuje program Czyste Powietrze. I taka narracja obowiązywała do teraz. Ale program wyborczy PiS wszystko zmienia. Wychodzi bowiem na to, że partia Jarosława Kaczyńskiego wymianę kopciuchów i walkę ze smogiem po prostu sobie odpuszcza.

Zaraz minie 55 miesięcy odkąd ruszył rządowy program Czyste Powietrze, które z jednej strony miał nakłonić Polaków na wymianę węglowego kopciucha na bardziej ekologiczne źródło ciepła. Z drugiej zaś na tej inicjatywie opierała się głównie i tak po prawdzie dalej opiera walka rządu ze smogiem. Jakie są efekty? Pewnie pomysłodawcy programu wierzyli, że w jego połowie rezultaty będą znacznie lepsze. Chociaż już za chwilę będzie co świętować. W Czystym Powietrzu pęknie okrągła suma wypłaconego dofinansowania.

Powoli kończy się sezon grzewczy, który na długo zostanie w naszej pamięci. Nigdy wcześniej nie było takich problemów z zakupem węgla, który też przy okazji stał się rekordowo drogi. Na tyle, że państwo na szybko wymyśliło system energetycznych dopłat. Przy kłopotach z dostępem do opału politycy radzili palić w piecach, czym się da. Efekt? Powietrze nad Polską chyba nigdy nie było aż tak brudne. Dotyczy to zarówno września, czy grudnia ubiegłego roku. Jak też niestety zaczynającego się właśnie kwietnia.(W Grzybowie normy przekroczono niemal o 3000 proc. fot. Google Maps)

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW), Polski Alarm Smogowy oraz Bank Światowy opublikowały ranking aktywności gmin w programie Czyste Powietrze za 2022 r. Zdecydowanie wyróżnia się jeden region kraju. W pierwszej setce stamtąd jest co czwarta gmina. Chodzi o województwo śląskie, którego reprezentant też otwiera całe zestawienie. Co ciekawe: zwycięzca tego rankingu wcześniej często notowany był wśród najbardziej zanieczyszczonych miast w Polsce.

Poznaliśmy statystyki rządowego programu Czyste Powietrza za okres od stycznia 2022 r. do stycznia 2023 r. Dzięki tym danym trochę wyjaśniło się to, skąd Polska jest nagle najdynamiczniej rosnącym rynkiem pomp ciepła w Europie. Takich urządzeń wszak przybywa w naszym kraju lawinowo. Nawet w skali jednego miesiąca jest ich nawet 2–3 razy więcej od tradycyjnych kotłów gazowych kondensacyjnych. I wychodzi na to, że w tym roku też będziemy pod tym względem przewodzić całej Europie.

Przez ponad cztery lata funkcjonowania programu Czyste Powietrze nie było żadnych waloryzacji kwot dotacji. Do teraz. Od nowego roku jesteśmy świadkami nowej odsłony tej rządowej inicjatywy, w ramach której można obecnie uzyskać maksymalnie ponad 136 tys. zł. Trzeba tylko spełnić kilka warunków. Jakich? To tłumaczymy krok po kroku w naszym poradniku.

Oferteo.pl opublikowało dane z formularzy zleceń na wykonanie lub wymianę instalacji grzewczych w 2022 r. Wynika z nich, że 51 proc. prac przy wymianie lub przebudowie instalacji grzewczej realizowano w kompleksowym zakresie, obejmującym zakup, transport i montaż nowego systemu. – Co warte podkreślenia, do nowo budowanych domów najczęściej wybierane są ekologiczne rozwiązania, takie jak pompy ciepła – podkreśla serwis.

Czesi pomagają najbardziej ubogim energetycznie. Ruszyła zmodyfikowana odsłona Nowego Zielonego Programu Oszczędnościowego, który wspiera prace izolacyjno-remontowe na małą skalę. Te z jednej strony poprawiają efektywność energetyczną budynku, redukują emisje, a z drugiej są łatwe do wykonania i oszczędzają czas. Na dom rodzinny można w ten sposób otrzymać dotację w wysokości blisko 30 tys. zł. Tymczasem w Polsce liczba wniosków w programie Czyste Powietrze spada do niebezpiecznej granicy tysiąca tygodniowo.