PGG

Pod koniec 2023 r. coraz głośniej mówiło się o tym, że PGG będzie miała naprawdę sporą lukę w przychodach, wycenianą nawet na 5,5 mld zł. I jak tych pieniędzy nie dostanie, to starci płynność finansową. Teraz z lektury wyników finansowych spółki wynika, że zysk jest jednak dodatni. Niestety, nie da się ukryć tego, że PGG z roku na rok produkuje coraz mniej węgla przy zatrudnieniu na tym samym, a nawet rosnącym poziomie. I głównie dlatego do górniczej spółki muszą dopłacać podatnicy.

Coraz częściej i głośniej mówi się o programie dobrowolnych odejść z PGG. Nowe władze spółki potrzebowały ledwo kilku miesięcy, żeby zrozumieć, że bez poważnej restrukturyzacji zatrudnienia nie uda im się związać końca z końcem. Nawet jak do tej górniczej kasy bez dna państwo co chwilę będzie dosypywać pieniądze podatników. Szybko też ruszyła giełda w sprawie wysokości odprawy. Pojawił się pomysł, że by o tym zdecydowali sami górnicy.

Polskie górnictwo musi się zmienić albo czeka je szybki i smutny los. Mamy przerost zatrudnienia, a także coraz gorsze wydobycie i sprzedaż węgla. Ministerstwo Przemysłu dalej robi dobrą minę do złej gry, ale nowe zarządy spółek węglowych już doskonale wiedzą, że zbyt długo tak nie pociągną. Nic więc dziwnego, że Leszek Pietraszek, szef PGG, zaczął coraz głośniej mówić o dobrowolnych odejściach. Po tych słowach związkowcy już zaczęli liczyć pieniądze.

Nawet przy okazji nowych norm jakości węgla, które chce wprowadzić Ministerstwo Klimatu i Środowiska, a które zaciekle atakuje, podtrzymując górnicze argumenty, Ministerstwo Przemysłu, widać jak na dłoni, że rząd Donalda Tuska jest cały czas w energetycznym przedszkolu, gdzie jedni przekrzykują drugich, a szans na jedną, zwartą strategię - nie ma wcale. Ale wsłuchując się w słowa szefa PGG, można odnieść wrażenie, że coś zaczęło się dziać. Małymi kroczkami, ale na początku trudno oczekiwać rewolucji.

Polskie górnictwo chyba nigdy wcześniej nie było w tak fatalnej sytuacji, jak teraz. Wydobycie poniżej 4 mln t stało się normą, a dodatkową presję wywiera Europejskie Zielony Ład, który skazuje paliwa kopalne na banicję. Rząd na razie na uspokojenie sytuacji ma tylko jeden pomysł: jedną ręką zasłaniać oczy przed węglowymi wynikami, a drugą dosypywać do górnictwa jeszcze więcej publicznych pieniędzy, tak jak ma to miejsce w przypadku Polskiej Grupy Górniczej (PGG).

Zbliżające się coraz większymi krokami unijne rozporządzenie metanowe nie budzi już tak dużo emocji. Bo też Polsce udało się mocno skruszyć pierwotne zapisy. Tymczasem największa spółka węglowa w UE, czyli PGG udowadnia, że metan wcale nie musi być źle kojarzony. Okazuje się, że ten gaz może być z powodzeniem wykorzystywany do produkcji zarówno energii, jak i ciepła.

Sklep PGG postanowił zmienić swoją dotychczasową taktykę i rozpoczął sprzedaż małych ilości węgla. Już nie trzeba kupić całej tony na palecie, można wycelować tylko w pojedynczy, 20-kilogramowy worek opału. Jest tylko jeden warunek: tutaj Kwalifikowani Dostawy Węgla nie pomogą, taki towar trzeba odebrać samemu w jednej z dwóch kopalni.

W sieci wrze. Najgłośniej wrzeszczą ci klienci sklepu PGG, którzy czują się mocno nabici w butelkę. Do tej pory na kupowany w ten sposób węgiel nie mogli narzekać. Dobrze się palił, mało zostawiał popiołu. Ale od pewnego czasu coś się zmieniło. Wydłuża się lista klientów niezadowolonych, którzy skarżą się na jakość odbieranego ze składów opału. Przy okazji powstają teorie spiskowe, że w ten sposób sprzedawany jest najpierw towar z importu. Poprosiliśmy PGG o komentarz.

Powoli chyba zbliżamy się do finału węglowego sporu między Polską Izbą Gospodarczą Sprzedawców Węgla a największą spółką węglową w Unii Europejskiej - Polską Grupą Górniczą. W tle oskarżenia m.in. o sprzedawanie opału po mocno zaniżonej cenie, co miało uderzyć w konkurencje. PGG straszyła, że jak tego typu - bezpodstawne jej zdaniem - zarzuty będą się powielać, to skieruje sprawę do sądu. Ale najpierw przyjrzy się jej bliżej Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów.

To jeszcze nie koniec napiętych relacji między Polską Izbą Gospodarczą Sprzedawców Węgla a Polską Grupą Górniczą. Wzajemne obrzucanie się oskarżeniami trwa w najlepsze. Ale też powoli dochodzimy do ściany. Bo największa w Europie spółka węglowa ma już tego serdecznie dość i ostrzega, że dalsze prowadzenie takiej kampanii oszczerstw będzie miało swój finał w sądzie. W odpowiedzi PIGSW wzywa PGG do przestrzegania prawa.

Czarne chmury nie chcą opuścić PGG. Po oskarżeniach o sprzedaż węgla po zaniżonych cenach, co miało zdemolować rynek, teraz padają zarzuty dotyczące przepalenia przez spółkę w zeszłorocznych promocjach nawet 125 mln zł. Polska Izba Gospodarcza Sprzedawców Węgla (PIGSW) liczy na interwencję nowego rządu w tej sprawie.

Osiem lat temu, też za pieniądze podatników, wyciągaliśmy za uszy z finansowej dziury Kompanię Węglową. W tym czasie Bruksela postawiła na neutralność klimatyczną, w czym pomóc ma pakiet regulacji Fit for 55, wyznaczyła też ambitne cele, np. dotyczące redukcji emisji CO2. Jednak Polacy niczego się nie nauczyli. Z powodów tylko politycznych przez lata dzięki zasadzie 10H blokowany był rozwój lądowej energetyki wiatrowej. O rozpoczęciu w terminie budowy pierwszej elektrowni jądrowej już w 2026 r. - jak wskazuje Polityka Energetyczna Polski do 2040 r. - możemy zapomnieć. Eksperci ostrożnie dodają co najmniej 2-3 lata do tego harmonogramu. Ale za to umowę społeczną z górnikami chcemy jak najszybciej notyfikować w Brukseli. I węgla na pewno nam nie zabraknie. 

To już nie tylko Polska Izba Gospodarcza Sprzedawców Węgla. Do zarzutów o nieuczciwe praktyki i niszczenie przy okazji rynku węgla wobec Polskiej Grupy Górniczej (PGG) dołącza też Przedsiębiorstwo Górnicze Silesia. Spółka górnicza nie zgadza się z tymi oskarżeniami i twierdzi, że stawianie ich w złym świetle ma tylko jeden cel: zmuszenie PGG do podniesienia cen. Spór rozstrzygnie Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK).

Rozstrzyga się los ustawy o subwencji dla górnictwa, która zakłada przeznaczenie dla Polskiej Grupy Górniczej (PGG) pilnie 5 mld zł, bez których — jak twierdzą władze spółki — utraci płynność finansową. Tymczasem Łukasz Horbacz, prezes Polskiej Izby Gospodarczej Sprzedawców Węgla (PIGSW), uważa, że PGG swoimi praktykami zdemolowała polski rynek węgla i swoje racje przedstawił przedstawicielom rządu oraz senackiej Komisji Gospodarki Narodowej i Innowacyjności. Planowana pomoc publiczna dla branży nijak też ma się do zatrudnienia w branży, które od pewnego czasu tylko rośnie.

Łukasz Horbacz, prezes Polskiej Izby Gospodarczej Sprzedawców Węgla zarzuca Polskiej Grupie Górniczej, że z premedytacją niszczy rynek. Oskarża PGG o praktyki nieuczciwej konkurencji i ostrzega, że zarząd spółki ryzykuje zarzuty o działanie na jej szkodę. Co na to PGG? Uznaje przedstawione argumenty za nieprawdziwe i nieuczciwe.

Pod koniec listopada 2021 r. Tomasz Rogala, prezes Polskiej Grupy Górniczej (PGG), przekonywał, że spółka nie zbankrutuje, a jej płynność finansowa jest zapewniona. Ale kryzys energetyczny wszystko zmienił. Jeśli do marca 2024 r. PGG nie dostanie z budżetu państwa 5,5 mld zł, to upadnie. Wcześniej trzeba wydać grube kilkaset milionów złotych na nagrody barbórkowe oraz nagrody roczne, czyli tzw. czternaste pensje.

Stało się: rząd, zamiast stawiać na odważną transformację energetyczną i szybki rozwód z paliwami kopalnymi, kolejny raz, dokładnie tak jak poprzednicy, zamierza pomóc finansowo będącej w coraz gorszej kondycji finansowej Polskiej Grupie Górniczej (PGG). Posłowie mają zgodzić się na zawieszenie spłat z tytułu zaległości wobec ZUS i Polskiego Funduszu Rozwoju (PFR) oraz z zaliczek na poczet podatku CIT. I jeszcze potężny zastrzyk gotówki: 7 mld zł z obligacji Skarbu Państwa.

Polskie górnictwo zatacza właśnie koło i niestety powtarza się historia sprzed prawie 10 lat. W 2014 r. ówczesna Kompania Węglowa była na skraju bankructwa. Wtedy rząd Ewy Kopacz odroczył spłatę spółki należności do skarbówki i do ZUS. Potem była zmiana władzy i nowy rząd ukrócił wszystkie problemy Kompanii, powołując do życia Polską Grupę Górniczą (PGG). Teraz w przededniu powołania do życia nowego rządu pod wodzą Donalda Tuska jesteśmy w bardzo podobnej sytuacji. Trzy spółki wydobywcze potrzebują w sumie 7 mld zł.

Nie milkną echa reportażu TVN24, w którym dziennikarzom udało się dotrzeć do nagrań pracowników kopalni Piast-Ziemowit w Bieruniu (woj. śląskie). Ukazują one zwały śmieci pod ziemią na terenie opuszczonego wyrobiska górniczego. Dyrekcja kopalni nie kryje zdziwienia. Z kolei Polska Grupa Górnicza (PGG) twierdzi, że odpady te powstały w wyniku działania zakładu górniczego. I zapewnia, że nie są ani niebezpieczne, ani toksyczne. Kontrolę zapowiedział już Okręgowy Urząd Górniczy w Katowicach.

Od ponad dwóch lat Komisja Europejska nie notyfikowała umowy społecznej między górnikami a rządem, zaś obiecywana Narodowa Agencja Bezpieczeństwa Energetycznego (NABE) nie powstała. Co gorsza prezes największej spółki węglowej w UE Polskiej Grupy Górniczej (PGG) skarży się, że jest coraz mniej chętnych na węgiel z polskich kopalni. Ale w jednej kwestii górnicy nie mają powodów do narzekań, a przedstawiciele innych branż mogą patrzeć na nich z nieukrywaną zazdrością. Chodzi o tempo i skalę wzrostu wynagrodzeń.