kryzys mieszkaniowy

40 procent Polaków uważa, że należy wprowadzić podatek katastralny od trzeciego mieszkania, część z nich nawet już od drugiego. Wiecie, co może stać na przeszkodzie, żeby to zrobić? Sami posłowie, wśród których połowa ma dwa mieszkania, a co piąty ma minimum trzy mieszkania.

To nie ja namawiam do sprzedaży lokali, tylko eksperci rynku nieruchomości, którzy przecież powinni we własnym interesie mówić: „szybko, szybko, kupujcie mieszkania, bo zaraz będzie drożej”. Tymczasem oni przypominają lata 2008-2012. Kto wtedy czekał ze sprzedażą na lepsze czasy, ten trąba, w dodatku trąba o 40 proc. biedniejsza.

Niby z pomysłem kolejnych dopłat do kredytów już się pożegnaliśmy, ale tylko dla ogółu Polaków, a poszczególne zawody, na wielu frontach zresztą uprzywilejowane, rządzą się innymi prawami. Poza tym, żeby dopłacać do mieszkań, nie trzeba wcale dopłacać do kredytów hipotecznych, można przecież dawać gotówkę do ręki. Niemałą, bo średnio 240 tys. zł w ubiegłym roku dostali żołnierze w ramach tzw. odprawy mieszkaniowej. O takie same przywileje właśnie walczą też policjanci.

Mamy kryzys mieszkaniowy i pół Polski krzyczy, że młodych nie stać na zakup mieszkania, tymczasem grupa dwudziestolatków kupujących własne M właśnie nam się podwoiła. Ceny są wysokie, za to zysk z najmu przestał rosnąć i zewsząd słyszycie, że inwestorzy wycofali się już z tego rynku, tymczasem nadal co czwarty kupujący to inwestor właśnie.

Kraków ma do rozdania 50-100 mieszkań rocznie, a ustawia się po nie kolejka 1000 osób, co daje jakieś 10-20 osób konkurujących o jedno mieszkanie. Mało? Bo to mieszkanie trzeba sobie wyremontować. I wiecie, kto dostaje fory w tym wyścigu o własne cztery kąty? Ci, którzy mają wyższe wykształcenie.

W ciągu dekady Polska zwiększyła wydatki na wspieranie rodzin aż sześciokrotnie. Czy dzięki temu rodzi się więcej dzieci? Nie! Rodzi się ich coraz mniej. Ale politycy nie mają innego pomysłu i dosypują kolejne miliardy, licząc, że nagle efekt będzie inny niż dotychczas. Tymczasem OECD mówi jasno: tym, co może zmienić sytuację i zwiększyć wskaźniki dzietności jest dostępność mieszkań, a nie rozdawanie gotówki rodzinom.

Trochę to trwało, ale lepiej późno niż wcale. Eksperci już jesienią 2023 r. podsuwali rządowi pomysł na game-change na rynku mieszkań - program Poddasze+. W miastach nie ma już gruntów, żeby budować, a jak są to drogie. A przecież grunty mogą być niepotrzebne! Wystarczy ułatwić procedurę nadbudowy dodatkowej kondygnacji do istniejących budynków. I minister chyba w to w końcu „wchodzi”.

Domy do 70 mkw. miały być czymś niemalże na kształt programu 500+ - driverem, który wyniesie PiS ponownie na szczyty i zrobi z partii pupilka ludu uratowanego przed łaską i niełaską deweloperów. Tylko lud tymi domami pogardził tak boleśnie, że ich liczba jest poniżej błędu statystycznego.

To, co wyróżnia młodych Polaków na tle Europejczyków to znacznie większy odsetek osób w wieku 15-34 lata, które mieszkają z rodzicami. W Polsce to 51 proc., w Europie średnio 30 proc. A jednocześnie wyróżniamy się również tym, że niezmiernie rzadko polscy studenci łączą naukę z pracą - u nas robi to 14 proc. osób w...

Mowa o prawie trzech tysiącach mieszkań, które dziś są pustostanami, bo miasto nie ma pieniędzy, żeby je wyremontować. Proponuje więc - oddamy te mieszkania, jeśli je sobie wyremontujecie. I dokładnie tak to powinno działać! Jest tylko jedno „ale”: warunki zostały ustawione tak idiotycznie, że nie znajdzie się nikt, kto będzie mógł z tego programu skorzystać. Albo skorzystają oszuści.

Z jednej strony wszyscy krzyczą, że trzeba budować mieszkania na wynajem z niskim czynszem, a z drugiej gminy ciągle wyprzedają mieszkania komunalne, co w praktyce oznacza, że wąska grupa ludzi za grosze uwłaszcza się na publicznym majątku. Absurd. Jasne, gminy nie mają środków na utrzymanie mieszkań w złym stanie technicznym, dlatego się ich pozbywają, ale wystarczyłoby zacząć weryfikować, czy lokatorzy naprawdę mają prawo do płacenia czynszu 10-krotnie niższego niż rynkowy.

Mamy w Polsce 1,2 mln studentów, z czego ok. 450 tys. wynajmuje mieszkania, bo miejsc w akademikach wystarcza dla mniej niż co dziesiątego. A może zamiata budować tanie mieszkania na wynajem, lepiej budować za państwowe pieniądze akademiki? – pyta ekspert Fundacji Instrat. To mogłoby zwolnić średnio 150 tys. mieszkań i to właśnie w dużych miastach akademickich, czynsze najmu by spadły, inwestowanie w najem stałoby się mniej opłacalne, więc i popyt na mieszkania by zmalał, a wraz z nim ceny mieszkań.

Nie tak, jak chcą politycy, bo plotą bzdury i tylko zrobią nam wszystkim krzywdę. Więc jak? Sorry, ale musi wjechać podatek od pustostanów, kataster, ale też likwidacja Bezpiecznego kredytu 2 proc. albo choć ograniczenie tylko zakupu od dewelopera i to tylko tego, który część zbudowanych mieszkań odda gminie na wynajem. Dopłaty do najmu? Tak, ale tylko pierwszego w życiu. Promować najem w serialach, stworzyć program „Poddasze+”, skoro o nowe grunty trudno i powołać w końcu REIT-y, a może nawet oddać im część pieniędzy z PPK. 

Chcielibyście dopłat do najmu mieszkań, bo drogo? Strzeżcie się - będzie jeszcze drożej, a publiczne pieniądze zgarną rentierzy. I po co to wszystko, skoro czynsze najmu już spadają?

To nie moja teza, a parafraza tego, o co ostatnio stoczyła się wojna na Twitterze, bo tezę te próbował udowodnić dr Maciej Bukowski, szef think tanku WISE Europa. Druga strona tego obrazka jest taka: 60 proc. Polaków zarabia za mało, by kupić albo wynająć mieszkanie, tak żeby te koszty zjadły nie więcej niż 30 proc. pensji.

Mieszkania wręcz wyssało z rynku nieruchomości. W biurach deweloperów praktycznie na próżno szukać ofert, z kolei na rynku wtórnym wcale nie jest lepiej. Nadzieję dają lipcowe dane GUS o produkcji budowlano-montażowej, ale dopiero kolejne miesiące pokażą, czy utrzyma się ten trend i czy trwale zwiększy się liczba nowych inwestycji mieszkaniowych.

Takie rzeczy nie u nas - jeszcze - ale w Portugalii, która ma gigantyczny problem z cenami mieszkań i jednocześnie z pustostanami w rękach zagranicznych inwestorów. Sami sobie to zrobili i warto na nich patrzeć, bo to dobra nauczka.

Czyżby w NBP pracowali agenci Lewicy zamiast zwolennicy programu PiS? Bank centralny zaopiniował właśnie flagowy program PiS mający rozwiązać problemy mieszkaniowe Polaków i nie zostawił na nim suchej nitki: to pomoże tylko najbogatszym, uderzy w najbiedniejszych, a nawet w demografię i możliwości rozwoju całej Polski, a mieszkania z powodu tego „genialnego” planu staną się tylko jeszcze droższe i jeszcze mniej dostępne dla zwykłych obywateli. NBP proponuje w zamian to, co w swoim programie wyborczym ogłasza Lewica.

Żeby ratować rynek mieszkaniowy, który grozi wybuchem gigantycznego kryzysu, który mógłby rozlać się na cały świat, banki w Chinach wciskają kredyty hipoteczne na 25 lat nawet 70-latkom. I nic to, że średnia długość życia w Chinach to 78 lat - luzik, spłacać długi będą przecież ich dzieci.

Wygląda na to, że państwo się uczy. Państwowy PFR Nieruchomości zorientował się, że nie wypada podnosić ludziom czynszów za wynajem o wskaźnik inflacji, zwłaszcza kiedy ci do najbogatszych nie należą, i zamroził czynsze aż do 2025 r. Teraz pora, żeby urzędnicy przestali zatrudniać na śmieciówkach i kupili elektryczne auta.