energetyka wiatrowa

Z jednej strony rząd chwali się podpisaniem z krajami nadbałtyckimi deklaracji energetycznej, dzięki czemu już w 2030 r. mamy pozyskiwać z Bałtyku nawet 6 GW, z drugiej uparcie – mimo apeli ekspertów – wstrzymuje rozwój energetyki wiatrowej na lądzie. Hamulec w postaci niesławnej zasady 10H cały czas jest zablokowany, a rzecznik rządu informuje o nowych „wątpliwościach”, które rzekomo się pojawiły w tej sprawie.

Premier Mateusz Morawiecki może być w połowie zadowolony ze szczytu energetycznego w Kopenhadze. Mimo że szefowa KE jednoznacznie odrzuciła jego propozycje reformy unijnego systemu handlu emisjami, to zdecydowanie na plus jest podpisanie z siedmioma innymi krajami deklaracji energetycznej, dzięki której systematycznie ma maleć nasze i innych uzależnienie energetyczne od Rosji, w czym pomóc ma najbardziej Bałtyk.

Rząd w końcu przyjął nowelizację ustawy antywiatrakowej zawierającej szkodliwą zasadę 10H, która od 2016 roku hamowała rozwój energetyki wiatrowej. Modyfikacja przepisów odległościowych to jeden z kamieni milowych, których wykonanie odblokuje kasę w ramach Krajowego Planu Odbudowy.

Trudno dziś wskazać nowelizację przepisów, która tak długo przeleżała w ministerialnej zamrażalce, a potem była kilkukrotnie zapowiadana, bez skutku. Za każdym razem rząd robił jednak w ten sposób z gęby cholewę i do żadnej zmiany przepisów koniec końców nie dochodziło. W ten sposób antywiatrakowe lobby skutecznie dbało o własne interesy. Ale to za chwilę może się zmienić. Bo rząd znowu obiecuje zająć się tzw. ustawą odległościową i podobno tym razem chce dotrzymać słowa.

Wychodzi na to, że lobby antywiatrakowe w Zjednoczonej Prawicy jest wyjątkowo silne. Mimo wcześniejszych zapowiedzi rząd do końca czerwca nie przyjmie nowelizacji zasady 10H, która od sześciu lat bardzo skutecznie hamuje rozwój energetyki wiatrowej na lądzie w Polsce. Tylko że tym razem robienie Polaków w konia może okazać się bardzo kosztowne dla rządzących?.

Kolejna zapowiedź modyfikacji zasady 10H pobudziła wyobraźnie inwestorów, którzy uparcie wierzą w polskie odnawialne źródła energii. Jedną inwestycję wspiera konsorcjum banków. Druga to sprawka największego hiszpańskiego koncernu energetycznego, który obiecuje zabezpieczyć pod tym względem nawet 40 tys. polskich gospodarstw domowych.

Budowa turbin wiatrowych w Polsce przyspieszy? Po roku hibernacji w Ministerstwie Rozwoju i Technologii wrócił projekt zmiany tzw. ustawy odległościowej, a łagodniejsze zapisy ws. reguły 10H zostały zaakceptowane przez Stały Komitet Rady Ministrów.

Po roku hibernacji w Ministerstwie Rozwoju i Technologii wraca sprawa nowelizacji zasady 10H. Teraz zmiany w ustawie pilotuje resort klimatu i środowiska. Głównym ich założeniem jest przekazanie większych kompetencji samorządom. To krok w dobrą stronę, ale nie rozwiązanie idealne – uważa Piotr Czopek, dyrektor ds. regulacji w Polskim Stowarzyszeniu Energetyki Wiatrowej (PSEW).

Rząd modyfikację zasady 10H, która od sześciu lat bardzo skutecznie hamuje rozwój energetyki wiatrowej w Polsce, zapowiadał już kilka razy. W trakcie Europejskiego Kongresu Gospodarczego w Katowicach usłyszeliśmy, że stanie się to do końca czerwca. Ale teraz okazuje się, że najpierw nad tą nowelizacją pochyli się rząd, a potem zajmie się nią Sejm. Kiedy konkretnie? To na razie tajemnica.

Wszyscy powinniśmy mocno trzymać kciuki, żeby rząd dotrzymał obietnicy i do końca czerwca wreszcie znowelizował nieszczęsną zasadę 10H. Bo jak wynika ze wspólnej analizy Polskiego Stowarzyszenia Energetyki Wiatrowej i Instytutu Jagiellońskiego: im większy udział energii z lądowej energetyki wiatrowej, tym ceny prądu są mniejsze. Na razie jednak, bez zmiany przepisów, coraz bardziej na własnej skórze odczuwamy odwrotną relację, czyli za energię płacimy więcej, jak tylko mniej wieje.

Bruksela podejrzewa, że gazowy szantaż Putina na Bułgarii i Polsce wcale się nie zatrzyma. Dlatego Komisja Europejska w nadchodzącym tygodniu ma zaprezentować specjalny plan dotyczący ograniczeń poboru surowca. Think tank Ember wskazuje, że to wcale nie jest aż takie trudne. I pokazuje konkretne przykłady, jak można żyć bez gazu z Rosji.

Rystad Energy szacuje, że w tym roku morska energetyka wiatrowa w Europie pobije dotychczasowe rekordy mocy. Tymczasem w Polsce wreszcie budzi się rząd i jeszcze w tym półroczu zapowiada nowelizację zasady 10H, która od lat bardzo skutecznie hamuje rozwój energetyki wiatrowej na lądzie. Ale eksperci jeszcze nie wiwatują. Wszak wcześniej takich zapowiedzi już kilka było.

W marcu powtórzyła się sytuacja sprzed pół roku, kiedy hurtowe ceny energii elektrycznej w Polsce spadły do najniższego poziomu w Europie (nie licząc Skandynawów). Eksperci przyczyny upatrują w bardzo drogim gazie, który mocno podbija stawki na Zachodzie, oraz słabym udziale energii z OZE, zwłaszcza z energii wiatrowej.

Sprawdza się zasada, że kiedy jest mniej bezpiecznie, to wracamy do rozwiązań pewnych, doskonale sobie znanych, nawet jak nie są one dla nas najbardziej akurat korzystne. Dokładnie tak jest z polskim węglem, który miał być stopniowo wyrzucany poza polski miks energetyczny. Zamiast tego czarne złoto właśnie przeżywa w Polsce swoją drugą młodość. Analiza Forum Energii nie pozostawia żadnych złudzeń.

Rosyjska agresja na Ukrainie tylko przyspiesza transformację energetyczną i odchodzenie od paliw kopalnych. Komisja Europejska chce szybciej ograniczać emisje gazów cieplarnianych, a w Niemczech nowe spojrzenie na energetykę wskazuje projekt największej reformy od dziesięcioleci. Za to Wielka Brytania znowu idzie w energetykę jądrową i morskie wiatraki.

Ekolodzy i eksperci przyklaskują derusyfikacji polskiej gospodarki, Ale zwracają uwagę, że bez szybszego rozwoju odnawialnych źródeł energii ta sztuka może się nie udać. Tymczasem do istniejących regulacji, które w zgodnej opinii hamują polskie OZE, mają dołączyć kolejne. Po energetyce z wiatru w kość tym razem ma dostać ta ze słońca.

Największym przeciwnikiem walki ze zmianami klimatu jest bezsprzecznie polityka. W Polsce najpierw wepchnęła nas w ramiona węgla, którego mieliśmy mieć na 200 lat i więcej. A teraz od lat bardzo skutecznie wstrzymuje rozwój energetyki wiatrowej. Na straży stoi bowiem zasada 10H - jeden z najbardziej restrykcyjnych pod tym względem przepisów w Europie, który koniec końców może wydłużyć i bardzo skomplikować polski rozwód z węglem.

Z węgla zrezygnować możemy bez problemu. Z gazu - też, ale najlepiej dopiero pod koniec roku. Z ropą byłby problem. „Krótkoterminowe odejście od ropy jest niemożliwe bez wywołania dużego szoku gospodarczego i społecznego - uważa Forum Energii. I rekomenduje: czas przygotować plan limitowania zakupów paliw, gazu, węgla, żeby w razie czego zapobiec chaosowi. A w tym czasie premier Morawiecki apeluje do szefowej Komisji Europejskiej o unijne embargo na rosyjski węgiel, ropę i gaz. To się naprawdę dzieje.

W ostatnich dniach powiało na tyle, że pobiliśmy polski rekord energii z wiatru. To jednak kropla w morzu potrzeb. Bo jak podaje Polski Instytut Ekonomiczny w minionym 2021 r. osiągnęliśmy największy poziom produkcji energii z węgla od ośmiu lat.

To będzie już któreś z rzędu podejście do modyfikacji panującej od ponad pięciu lat zasady 10H, która wyznacza minimalną odległość turbin wiatrowych od zabudowań. Projekt jeszcze musi zatwierdzić rząd i jak się to stanie, trafi do Sejmu, co może nastąpić do końca marca. I będzie parlamentarny bój z tymi, którzy sąsiedztwa wiatraków się boją.