chiny

Meksyk w 2023 r. wyprzedził Chiny w rankingu krajów eksportujących towary największej wartości do Stanów Zjednoczonych. To efekt prowadzonej przez Waszyngton od kilku lat polityki uniezależniania się od importu z Państwa Środka, ale choć wszystko na papierze wygląda bardzo obiecująco, w rzeczywistości nie jest tak różowo. Wzrostowi eksportu Meksyku do USA towarzyszy wzrost eksportu Chin do Meksyku, a to oznacza sprytne omijanie amerykańskich restrykcji.

Na konflikcie handlowym między USA a Chinami zyskał Meksyk. Gdy Amerykanie zwiększali cła na chińskie towary, meksykańskie firmy jeszcze więcej wysyłały do swojego północnego sąsiada. I nie tylko zwiększały eksport na już istniejące produkty, ale także wprowadziły nowe linie. Najbardziej zyskał sektor produkcyjny. Ironią jest w tym wszystkim to, że zmiana polityki handlowej USA, która miała na celu zmniejszenie amerykańskiej zależności od chińskiego importu, zwiększyła zależność Meksyku od chińskiego importu.

Chiny zanotowały w lutym pierwszy pozytywny odczyt inflacji od kilku miesięcy. Przeżywające najpoważniejszy od lat kryzys Państwa Środka ma odwrotny niż my problem, czyli ceny dóbr konsumpcyjnych spadają, co wbrew pozorom nie jest ani korzystne dla sytuacji gospodarczej. Problem polega na tym, że przyczyny spowolnienia w Chinach wcale nie ustąpiły, a ożywienie w konsumpcji prywatnej prawdopodobnie jest tylko tymczasowe.

Chiński rząd postanowił zadekretować wzrost gospodarczy w tym roku na poziomie 5 proc., ale wiele wskazuje na to, że bez specjalnych zabiegów księgowych może to być za wysoko zawieszona poprzeczka. Głównie z powodu wielu poważnych plag trapiących gospodarkę Państwa Środka. Liderzy Komunistycznej Partii Chin zdają sobie sprawę, że sytuacja wymaga nadzwyczajnych działań, dlatego podczas uroczystego posiedzenia fasadowego parlamentu premier Li Qiang ogłosił program transformacji gospodarczej Chin.

Indie nie tylko prześcignęły już Chiny pod względem liczby mieszkańców, ale także szybko gonią swojego wielkiego rywala pod względem gospodarczym. Jest to o tyle łatwe, że Państwo Środka przeżywa obecnie największy od lat kryzys demograficzny i gospodarczy, a Indie w obu kwestiach radzą sobie nadspodziewanie dobrze. Najnowsze dane o wzroście gospodarczym okazały się lepsze, niż prognozowali ekonomiści.

Na rynku ropy właśnie jesteśmy świadkami lekkiego wyhamowania, po tym, jak amerykańska Rezerwa Federalna wstrzymała się przed obniżkami stóp procentowych. Ale na chwilę uwaga inwestorów skoncentrowała się w Zatoce Pohaj na Morzu Żółtym, gdzie chiński gigant naftowy China National Offshore Oil Corporation (CNOOC) odkrył nowe złoże ropy i gazu. Zlokalizowane jest kilka kilometrów pod dnem morskim, w skałach metamorficznych. Co to ma wspólnego z cenami na stacjach paliw w Polsce? Fot. Glenn Beltz/Flickr.com/CC BY-SA 2.0.

Przez stulecia Chiny były potęgą, ale to działo się dwa tysiące lat temu. Gdy Zachód w II poł. XX w. zaczął się rozkręcać, Państwo Środka ze swoim rolnictwem i prostym przemysłem nie podołało w tych szrankach. Dopiero od lat 70. XX w. Chiny powoli zaczęły działać, aby 30 lat później stanąć już na podium z największymi gospodarkami świata. Teraz ścigają się już tylko z USA. Ale gospodarka Chin zaczęła wyraźnie zwalniać. Dlaczego? Polacy żyjący w PRL również tego doświadczyli.

Spadek cen dóbr konsumenckich w Chinach w styczniu jeszcze przyspieszył, co oznacza utrwalanie się trwającej już ponad pół roku deflacji w Państwie Środka. Odwrotność inflacji na pierwszy rzut oka wygląda na dobrą wiadomość, ale zjawisko to zwykle negatywnie oddziałuje na koniunkturę gospodarczą. Wskaźnik spadku cen konsumenckich w styczniu był najwyższy od 2009 roku.

Chiny na ogół kojarzą się jako fabryka świata i największy producent oraz eksporter wytwarzanych przez sobie towarów. Jednak zapominamy o tym, że Chiny stały się również największym na świecie importerem artykułów rolnych, przez co wywołały na rynku wstrząs. Bowiem gwałtownie rosnący import żywności przez Chiny spowodował znaczny wzrost powierzchni ziemi uprawnej na świecie, a także stał się głównym bodźcem do wycinania lasów.

Sąd w Hongkongu wydał orzeczenie, które może wpędzić chiński sektor nieruchomości w jeszcze głębszy kryzys. Evergrande, najbardziej zadłużona spółka deweloperska na świecie, musi zostać zlikwidowana, ponieważ ciągnący się od wielu miesięcy proces jej restrukturyzacji utknął w martwym punkcie. Chiny zmagają się obecnie z najpoważniejszym kryzysem ekonomicznym od wielu lat, a załamanie na rynku nieruchomości to główne źródło bólu głowy decydentów w Pekinie.

Chiny nie tylko nie są już najludniejszym państwem świata, bo ten tytuł na dobre oddały już Indiom, ale liczba osób zamieszkujących Państwo Środka kurczy się coraz szybszym tempie. Polityka jednego dziecka zaczyna zbierać swoje żniwo i Pekin będzie musiał dostosować gospodarkę do nowych realiów starzejącego się społeczeństwa. Na razie Chiny próbują walczyć z wewnętrznym kryzysem gospodarczym, którego skutki odczuwamy także w Polsce.

Wartość chińskiego eksportu spadła w zeszłym roku o 4,6 proc. i jest to pierwszy taki spadek aż od 2016 r. Nawet bardziej zmniejszył się w zeszłym roku import do Chin, co łącznie jest bardzo wyraźnym sygnałem, że nie tylko spadł popyt na rynkach światowych, ale także gospodarka Państwa Środka jest w poważnym kryzysie. Największym partnerem gospodarczym Chin pozostają Stany Zjednoczone, ale wymiana handlowa obu ma tendencję spadkową.

W jednej z firm z branży papierniczej, żeby dostać miesięczną premię w wysokości stu procent wynagrodzenia, trzeba każdego miesiąca przebiec co najmniej 50 km! To wprawdzie system motywacyjny made in China, ale dodatki do rozwijania sportowych pasji czy dojazdu do pracy rowerem są coraz popularniejsze także u nas.

Jesteśmy świadkami dużych zmian w inwestycjach chińskich przedsiębiorstw na rynku europejskim, nie tylko w ich skali, ale przede wszystkim w strukturze. Prowadzenie działalności gospodarczej na rynku europejskim stało się dla chińskich inwestorów trudniejsze, ale rynek ten jest dla nich wciąż atrakcyjny i perspektywiczny.

Sprawa zrobiła się poważna. W Stanach Zjednoczonych jeden z senatorów chce powołania specjalnej komisji dotyczącej tego warzywa. Jego zdaniem, jest zagrożeniem dla zdrowia publicznego i bezpieczeństwa narodowego. A ty wiesz, jak odróżnić polski czosnek od chińskiego?

Konflikt pomiędzy platformą e-commerce Temu a producentem ubrań Shein trwa od wielu miesięcy, ale teraz wszedł w wyjątkowo ostrą fazę. Temu złożyło w amerykańskim sądzie pozew przeciw Sheinowi, w którym oskarża tę firmę o agresywne i nielegalne zwalczanie konkurencji. W pozwie znalazło się nawet sformułowanie mówiące o zastraszaniu Temu i jego dostawców „w stylu mafijnym”. Taka afera z pewnością nie jest na rękę spółce Shein, która szykuje się do debiutu giełdowego w USA.

Chińska rada stanu wypowiedziała wojnę smogowi i zamierza w kilka lat wyraźnie poprawić jakość powietrza. W tym celu opublikowany został specjalny plan. Dotyczy nie tylko mniejszego zużycia węgla, ale również szybszego rozwoju odnawianych źródeł energii, jeszcze większej promocji samochodów elektrycznych oraz zwiększenia transportu towarowego koleją i wodą.

Dla wielu napędzanych już od wakacji letnich w 2021 r. przez Moskwę kryzys energetyczny był solidną nauczką dla Europy, która wcześniej bagatelizowała coraz większe uzależnienie od gazu z Rosji. Po tym, jak okazało się, że Putin ciągnie coraz bardziej za energetyczne sznurki, Bruksela już więcej w tego typu sidła miała nie wpadać, w czym miała pomóc własna produkcja energii i przede wszystkim dywersyfikacja dostaw, w przypadku energetyki wiatrowej też. Ale wychodzi na to, że znowu przegapiliśmy swoją szansę. I rosyjskie uzależnienie jedynie wymieniamy, na to chińskie.

Amerykański gigant fastfoodowy wykupił dużą część udziałów w swoim chińskim oddziale, częściowo odwracając skutki transakcji sprzed sześciu lat, gdy kontrolę nad tą spółką oddał państwowemu funduszowi inwestycyjnemu. McDonald's większościowego pakietu nie odzyskał, ale wpompowanie setek milionów dolarów w chiński rynek to dziś ewenement, ponieważ zachodnie firmy masowo wycofują kapitał z Państwa Środka z powodu niesprzyjającego klimatu inwestycyjnego. McDonald's uznał, że obecne warunki to dla niego bardziej szansa niż zagrożenie.

Chińska waluta zyskuje na znaczeniu na międzynarodowym rynku, ale obiektywnie nadal nie pełni funkcji, do jakiej aspiruje. Renminbi nie spełnia bowiem wielu istotnych funkcji waluty międzynarodowej – zauważa w „Obserwatorze Finansowym” Jacek Suder, ekonomista NBP, doktorant w Katedrze Rynków Finansowych UEK.