cena gazu

Europa coraz poważniej bierze pod uwagę brak opału na zimę i konieczność racjonowania energii. Najbardziej nerwowo wydaje się teraz na rynku gazu. I nie chodzi już tylko i wyłącznie o dalsze manipulacje Putina z dostawami surowca do europejskich magazynów. Okazuje się, że za chwilę możemy być świadkami kolejnego wstrząsu. Ale tym razem za sprawą sytuacji w Norwegii. A cena gazu już jest bardzo wysoka.

Ceny na rynku energetycznym zaczęły wyraźnie dygotać już w zeszłoroczne wakacje, kiedy Gazprom zaczął ćwiczyć ograniczenia w dostawach gazu. Wywołana przez Rosję wojna w Ukrainie i związane z nią sankcje tylko to zjawisko pogłębiły. Na tyle, że cena węgla i gazu znowu zbliża się do rekordowych wartości. Na szczęście uspokoiła się za to cena ropy. Chociaż na chwilę.

Po tym, jak Putin wyprowadził kolejny, gazowy cios i nakazał Gazpromowi jeszcze bardziej manipulować tranzytem surowca w kierunku zachodniej Europy, Bruksela zdobyła się na mocną odpowiedź. Rada UE przyjęła właśnie rozporządzenie, dzięki któremu europejskie magazyny gazu mają być odpowiednio przygotowane przed kolejnymi sezonami grzewczymi. Nowe regulacje zakładają również większą solidarność energetyczną państw unijnych.

Nie tylko w pogodzie jest tak, że to, co przed chwilą jest u naszych zachodnich sąsiadów, to zaraz będzie u nas. Trendy rynkowo-gospodarcze bardzo często idą tym samym tropem. Warto więc zauważyć, że Niemcy właśnie borykają się z nawet sześciokrotnymi wzrostami cen gazu. I to jeszcze nie koniec podwyżek. Aż strach pomyśleć, co się stanie, gdy Putin całkiem zakręci swój kurek.

Polski Instytut Ekonomiczny zauważa, że kraje UE są w różnym stopniu przygotowane na brak gazu z Rosji. Część decyduje się na reaktywowanie już zamkniętych elektrowni węglowych, inni celują w modernizację swoich terminali LNG i alternatywne dostawy gazu. Ale obecny kryzys energetyczny może też stać za całkowitym zwrotem strategii. Niewykluczone, że jesteśmy świadkami tego zjawiska właśnie w Hiszpanii, która coraz bardziej stawia na zielony wodór.

Putin straszy ograniczeniem dostaw surowca do Europy. W odpowiedzi Bruksela chce jak najszybciej zdywersyfikować tranzyt surowca. Z pomocą chce przyjść Europie na przykład Izrael. Na razie jednak ceny gazu szaleją. Rekord wszech czasów, kiedy za 1 MWh przyszło płacono prawie 207 euro, jest ponownie zagrożony.

Kierowcy ciągle nie mają co wypatrywać końca podwyżek cen paliw na stacjach benzynowych. Lepiej za to, żeby uzbroili się w cierpliwość. Bo wszystkie znaki na niebie i ziemi zgodnie wskazują, że paliwo będzie z tygodnia na tydzień coraz droższe. I trudno dzisiaj stwierdzić, gdzie dla nich jest ustanowiony sufit. Coraz głośniej mówi się o tym, że ropa dobije do rekordów cenowych z 2008 r.

Europa dwoi się i troi, żeby raz na zawsze zastąpić gaz z Rosji. Terminale LNG mają rekordowe obroty. W efekcie wypełniają się coraz bardziej unijne magazyny. Nie potwierdza się też panika względem dostaw realizowanych przez Gazprom. Wszak coraz więcej podmiotów otwiera konta rublowe i tranzyt surowca cały czas przebiega bez żadnych kłopotów. To wszystko powoduje, że rynkowa cena gazu maleje. I z tego względu tanieje wreszcie też sama energia elektryczna.

Najpierw na głos o braku węgla tuż przed następnym sezonem grzewczym mówili szefowie spółek wydobywczych, swoje czarne wizje dodawali też związkowcy. Nieśmiało potem przebąkiwali o tym też przynajmniej niektórzy politycy. A teraz o tym, że w Polsce – głównie przez embargo nałożone na Rosję – zabraknie węgla w sumie nie trzeba już nic mówić. Zbliżająca się wielkimi krokami do nas luka podażowa zaczęła wpływać na rynek i na cenę gazu.

Polaków nie dobije kilogram czereśni za 260 zł ani osławione paragony za dorsza z frytkami nad Bałtykiem, ale przyszłe rachunki za prąd i ogrzewanie. Najwięksi pesymiści prognozują, że powinniśmy się przygotować się na ceny energii dwa razy wyższe niż obecnie.

Analitycy rynku paliw nie mają dla nas dobrych wiadomości. Wszystko bowiem wskazuje na to, że na podwyżkach cen w tym tygodniu się nie skończy i lepiej za chwilę przygotować się na kilkunastogroszowy wzrost. Co gorsza: coraz bardziej we znaki daje nam się tradycyjny niedobór oleju napędowego, który do tej pory niwelowaliśmy importem z Rosji.

Być może wydaje się, że Putin decydując się na gazową wojnę i zakręcając kurek Gazpromu już drugi raz strzela sobie w kolano. Tylko, że gra wcale nie toczy się o płatności w rublach, których brak miał koniec końców poirytować Moskwę. Stawka jest o wiele poważniejsza. Rzecz w unijnych sankcjach naftowych, jakie mogą być nałożone na Rosję.

Od kilku dni ceny na polskich stacjach paliw delikatnie, ale cały czas wędrują w górę. Tymczasem Rosja stara się opanować sytuacje na rynku i zmniejsza wydobycie ropy, a to może oznaczać kolejną falę podwyżek. Zwłaszcza że część innych producentów ropy wciąż w pełni nie chce albo nie może rozwinąć skrzydeł.

Od początku rosyjskiej agresji an Ukrainę Unia Europejska zapłaciła za rosyjską energię już 35 mld euro. Wciąż nie jest pewne, czy za embargiem na rosyjski węgiel pójdą podobne sankcje też na ropę i gaz. Włosi z kolei proponują wprowadzić limit cen na gaz z Rosji.

Europejscy producenci perfum i kosmetyków borykają się z niedoborami papieru, szkła oraz niektórych kluczowych olejów i alkoholi. Wszystko przez rosyjską inwazję na Ukrainę, która spowodowała zakłócenia w łańcuchach dostaw produktów kosmetycznych, co przekłada się na wzrost cen. Napędza je dodatkowo duży i wciąż rosnący popyt.

Koniec sezonu grzewczego, a Polacy wykupują węgiel i ekogroszek na pniu, cały czas windując cenę surowca. Ale okazuje się, że w tym szaleństwie może być metoda. Bo teraz to jeszcze z cenami węgla mamy względny spokój. Ale prawdziwy cyrk zacznie się za pół roku, gdzieś na przełomie września i października, kiedy czarne złoto może być i dwa razy droższe niż teraz. I kto wtedy będzie śmiał się z wcześniejszych zapasów?

Putin aż tak bardzo nie spodziewał się zachodniej solidarności i szerokiego wachlarza sankcji, nałożonych za agresję na Ukrainę - że długo się wygrażał rewanżem. W końcu postanowił dopiec Zachodowi nie tylko słowami i domaga się, żeby za chwilę nieprzyjazne kraje płaciły za dostawy rosyjskiego gazu ziemnego w rublach, a nie w euro czy dolarach. Pierwszym efektem tych zapowiedzi jest skok cenowy surowca.

W poniedziałek pierwszy dzień wiosny, ale przed nami kilka dni paskudnej pogody, ochłodzenie, opady deszczu ze śniegiem. Jeśli komuś zabrakło opału, będzie miał problem. Ceny węgla biją rekordy wszech czasów, ekogroszek drożeje po kilkaset złotych w ciągu jednego dnia. Na dodatek zwyczajnie ciężko go kupić.

Coraz więcej ekonomistów uważa, że inflacja w Polsce przekroczy 10 proc. i to pomimo obniżek VAT-u i akcyzy na gaz, prąd i paliwa. To, co w tej chwili dzieje się na rynkach, wygląda jak surowcowa panika. Inwestorzy dyskontują scenariusz, w którym za chwilę Europa zostanie odcięta i od rosyjskiego gazu i od rosyjskiej ropy. Zresztą to drugie chyba w dużym stopniu już się stało niejako oddolnie bez żadnych oficjalnych sankcji.

Europejski think tank ekonomiczny Bruegel pokazuje, jakie kwoty Unia Europejska płaci Rosji każdego dnia za dostawy gazu ziemnego. Nie dość, że mowa jest o astronomicznych kwotach, to dodatkowo te po rozpoczęciu rosyjskiej agresji na Ukrainie jeszcze skoczyły w górę.