Środowisko

O ile mieszkańcy Śląska zakasali rękawy i złożyli 154 tys. wniosków o wymianę starych kopciuchów, o tyle Mazowszanie nie popisali się determinacją.  - Jeśli ta tendencja się utrzyma, to wydaje mi się, że już wkrótce możemy się spodziewać sytuacji, w której to mazowieckie gminy staną się smogowymi liderami – komentuje Piotr Siergiej z Polskiego Alarmu Smogowego.

Nie będziecie zadowoleni z tego, co teraz przeczytacie, ale badania naukowe potwierdzają, że w wodzie w plastikowych butelkach znajduje się o wiele więcej cząsteczek plastiku, niż wcześniej szacowano. Wyniki ankiety Waterdrop mówią same za siebie, już 65,4 proc. naszych rodaków wybiera picie wody filtrowanej lub z kranu używając przy tym bardziej ekologicznych tworzyw i opakowań.

Już teraz pogodowi analizy twierdzą, że luty w Europie Środkowo-Wschodniej będzie cieplejszy od najgorętszego marca w historii, ze średnią temperaturą zbliżony do kwietnia. W kilku polskich miastach słupki rtęci poskoczyły do prawie 20 st. C. Ale już teraz możemy porzucić nadzieję na to, że dzięki tak słonecznej i ciepłej aurze, czujniki smogowe wezmą chociaż na chwilę wolne. Niestety, nic takiego nie ma miejsca.

Zamiast w trakcie kolejnych Szczytów Klimatycznych ONZ dopilnować poważnej debaty o zmianach klimatu i wywołujących je paliwach kopalnych, wolimy szukać dziury w całym i stawiać na kontrowersyjne technologie, których zastosowanie może przynieść więcej złego niż dobrego. Tak jak w przypadku pomysłu, żeby dać szansę wreszcie geoinżynierii słonecznej i zacząć naszą gwiazdę nieco przyciemniać, co dałoby oddech ziemskiemu środowisku.

W Polsce dopiero w przyszłym roku po oficjalnym starcie systemu kaucyjnego zaczniemy traktować gospodarkę odpadami na poważnie. Wątpliwości ciągle nie brakuje, ale zawsze lepiej uczyć się na własnych błędach, niż tracić czas z założonymi rękami. Ale równolegle trwają na ten temat negocjacje unijne i wychodzi na to, że producenci opakowań niedługo będą mieć jeszcze bardziej pod górkę.

Po tym, jak okazało się, że rząd Mateusza Morawieckiego nie zabezpieczył finansowo programu Czyste Powietrze, nad systemem dopłat zbierają się coraz czarniejsze chmury. Ministerstwo Klimatu i Środowiska dwoi się i troi, żeby zasypać cały czas powiększającą się dziurę finansową. A Polski Alarm Smogowy ostrzega, żeby po środki unijne w tej kwestii sięgać ostrożnie i w odpowiedniej kolejności, bo będzie kłopot.

Mija kolejny tydzień, w którym były spore problemy z wypłatą przyznanych dofinansowań w ramach programu Czyste Powietrze. Co tydzień grono ludzi, którzy czekają na swoje pieniądze, puchnie o kilka tysięcy. Rząd na razie rozkłada bezradnie ręce i mówi, że robi co może, żeby zasypać po poprzednikach dziurę finansową.

Najnowszy tygodnik Polskiego Instytutu Ekonomicznego zwraca uwagę, że pod względem odpadów komunalnych, które trafiają do recyklingu, cały czas mamy sporo do poprawienia, chociaż w ostatnich latach odnotowaliśmy wyraźny wzrost. Ale eksperci nie mają żadnych wątpliwości: albo rząd zajmie się kompleksowo gospodarka odpadami, albo trafimy do recyklingowego ogona UE.

Opublikowano trzecie wydanie opracowania „Wpływ zanieczyszczeń powietrza na zdrowie” od Polskiego Alarmu Smogowego we współpracy z Grupą LUX MED. Wnioski są przerażające: brudne powietrze ma wpływ na człowieka przez całe jego życie, czyli od etapu płodowego do później starości. Tymczasem w pierwszej połowie lutego br. czujki smogowe wykazały w naszym kraju przekroczenie norm aż o ponad 8000 proc.

Rekordowo ciepły rok, coraz szybciej topniejące lodowce, a także niewystarczająco ograniczane emisje gazów cieplarnianych. To tylko niektóre elementy galopujących zmian klimatu. Coraz bardziej świadomi w tym względzie stają się też konsumenci, którzy wiedzą, że swoimi wyborami także wpływają na kondycję środowiska. Dlatego Procter & Gamble wprowadził szereg rozwiązań w opakowaniach marek takich, jak np. Ariel, Lenor, Gillette czy Always, redukując zastosowanie plastiku – wszystko po to, by ekologiczne wybory na co dzień były łatwiejsze i bardziej kuszące.

Niestety, ale jesteśmy świadkami gwałtownego przyspieszenia zmian klimatu. Po tym, jak świat obiegła informacja, że 2023 r. był najcieplejszym w historii pomiarów, wyszło też na jaw, że już od czerwca ub.r. każdy kolejny miesiąc był także najgorętszy w historii, w porównaniu z analogicznym miesiącem w poprzednich latach. I cały czas tego tempa nie zwalniamy, bo styczeń 2024 r. też jest z najwyższa średnią temperaturą odkąd takie dane są zbierane w 1850 r.

Niewiele naturalnych zasobów przyciąga turystów tak bardzo, jak nieskazitelne plaże pokryte złocistym piaskiem. Dobrze wiedzą o tym Saudowie, którzy do ich oczyszczania zatrudnią roboty.

Lata temu trwała dyskusja, czy straż miejska w ogóle jest potrzebna, czy może lepiej w policji ustanowić odpowiednie nowe wydziały. Narzekano przy tej okazji, że strażnicy gminni ograniczają się jedynie do blokowania kół źle zaparkowanych samochodów. I nie ma z nich żadnego innego pożytku. Po wymianie maili z poznańskimi urzędnikami wiem jedno: główną, a może też jedyną pożywką Straży Miejskiej w Poznaniu (żeby nie wrzucać wszystkich do jednego garnka) jest biurokracja.

We Francji robią hałas, który może dotrzeć również do nas. W tej serii działań rzeczywiście nie może być przypadku. Najpierw kierowców zaczęto straszyć strefami czystego transportu, które z centrów miast wyrzucają najstarsze auta. Potem samorządowcy po cichu zaczęli podwyższać opłaty parkingowe. A teraz w dodatku szykują bat na właścicieli większych aut, typu SUV. Decydujące o tym referendum w Paryżu planowane jest na 4 lutego.

Producenci stali od lat mają pod górkę ze zmianami klimatu. Większość produkcji związana jest ze spalaniem paliw kopalnych, dlatego wszelkie wizje ograniczenia tutaj emisji CO2 za każdym razem wkładano między bajki. Ale tym razem może być inaczej. Naukowcy z Instytutu Badań nad Żelazem Maxa Plancka w Niemczech wpadli na pomysł, jak rozwiązać tę zagadkę.

Dziura finansowa w programie Czyste Powietrze nie jest dobrym sygnałem. Ale wcale nie jest tak, że przez to węglowe kopciuchy zostaną z nami na dłużej, a smog będzie nam towarzyszył przez okrągły rok. Przecież w 2024 r. zaczynają wchodzić w życie kolejne zapisy wojewódzkich uchwał antysmogowych, które wprowadzają zakaz dla najgorszych kotłów. W niektórych regionach Polski nawet już obowiązują. Pytaniem otwartym pozostaje, kto będzie to weryfikował i na ile skutecznie.

Rząd Donalda Tuska dostał lekkiej zadyszki po tym, jak Urszula Zielińska, wiceminister klimatu i środowiska stwierdziła, że Polska wezwie UE do przyjęcia planu redukcji 90 proc. emisji gazów cieplarnianych do 2040 r. Po tych słowach zrobił się nie lada szum, a przedstawiciele koalicji rządzącej tłumaczyli na lewo i prawo, że to nie jest stanowisko rządu, tylko prywatne zdanie wiceminister. Ale teraz okazuje się, że takie plany ma Komisja Europejska, która przedstawi je na początku lutego.

Zdarza się, że w piecach wciąż lądują odpady, stare meble, płyty wiórowe, miał węglowy, drewno czy biomasa. Ale choć z badań ankietowych Polskiego Instytutu Ekonomicznego wynika, że śmieciami pali 4 proc. polskich gospodarstw domowych, to widać pewną poprawę. I to pomimo kryzysu energetycznego.

W Polsce powstała pierwsza mapa trendów i mikrorendów dotyczących utrzymywania czystości w domach. Marka cleangang wraz z Moniką Borycką, założycielką TrendRadar, pokazują jak trendy społeczne i nowości technologiczne wpływają na zmiany naszych zwyczajów dotyczących sprzątania. Zero waste, decluttering, smart waste management, a nawet sprzątanie jako medytacja i zabawa – to tylko niektóre trendy omówione w raporcie: Przyszłość sprzątania.

Od lat naukowcy z całego świata donoszą, że plastik jest już dosłownie wszędzie. Nawet kiedy plastikowe torebki herbaty są zanurzone w filiżance niemal wrzącej wody, uwalnia się ok. 11,6 mld mikroplastików i 3,1 mld mniejszych nanoplastycznych cząstek. A w butelkowanej wodzie tego plastiku jest znacznie więcej, niż przypuszczaliśmy. Ostatnie doniesienia naukowców nie pozostawiają wątpliwości.