Energetyka

Czy Polska może odciąć się od rosyjskiej energii też dzięki łupkom? Zdaniem profesora Stanisława Nagy z Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie jeszcze jest za wcześnie, sytuacja w Europie jest zbyt mało stabilna w zakresie możliwości rozwoju rynku gazu w tym rejonie (a także na świecie), żeby podejmować takie decyzje.  Ale to nie jest wykluczone w następnych latach. Sytuacja geopolityczna, jak i energetyczna wszak zmienia się jak w kalejdoskopie.

W poniedziałek pierwszy dzień wiosny, ale przed nami kilka dni paskudnej pogody, ochłodzenie, opady deszczu ze śniegiem. Jeśli komuś zabrakło opału, będzie miał problem. Ceny węgla biją rekordy wszech czasów, ekogroszek drożeje po kilkaset złotych w ciągu jednego dnia. Na dodatek zwyczajnie ciężko go kupić.

Rosyjska gospodarka chyli się ku upadkowi, w sklepach coraz częściej brakuje podstawowych produktów, a rubel pogrąża się ku nicości... Niestety akurat to ostatnie to nieprawda – kurs rosyjskiej waluty od przeszło tygodnia stopniowo umacnia się wobec dolara. Przecież nie tak to miało wyglądać, można by stwierdzić z zawodem. Niestety taki jest efekt dalszego kupowania przez Unię Europejską od Rosji za twardą walutę surowców energetycznych.

Rosyjska agresja na Ukrainę spowodowała, że wiele krajów chce porzucić swoją dotychczasową politykę klimatyczną i planuje wrócić do węgla. Jak się można tego spodziewać: nie inaczej jest w Polsce. Przedstawiciele Związku Zawodowego Pracowników Zakładów Przeróbki Mechanicznej Węgla napisali już w tej sprawie do rządu. Chcą, żeby kopalnie dostały jeszcze jedną szansę.

Atakując Ukrainę, Putin postanowił wywrócić do góry nogami stolik energetyczny. Teraz trzeba będzie wszystkie klocki poukładać na nowo, chociaż jeszcze nie do końca wiadomo, w jakiej kolejności. Dr Olha Suszyk, zastępczyni dyrektora Centrum Studiów Europejskich Instytutu Prawa Uniwersytetu Narodowego im. Tarasa Szewczenki w Kijowie, przekonuje, że to ważne nie tylko dla samej Ukrainy, ale i dla całej Europy.

Rosyjska agresja na Ukrainę wywróciła politykę klimatyczną do góry nogami. Teraz priorytetem nie jest już odchodzenie od paliw kopalnych na rzecz odnawialnych źródeł energii. Zdecydowanie bardziej obecnie liczy się uniezależnienie pod tym względem od Rosji. Dlatego coraz więcej krajów wstrzymuje swoje projekty gazowe i wraca do bezpieczniejszego węgla.

Komunikat Międzynarodowej Agencji Energii o możliwym niedoborze ropy w kwietniu od razu podbił ceny. Notowania na giełdach znowu wystrzeliły w górę. Ale spokojnie, Orlen właśnie zapowiedział obniżkę cen na stacjach.

Pierwszy krok w kierunku uniezależnienia się od rosyjskiej energii wykonany. Europejska Sieć Operatorów Elektroenergetycznych Systemów Przesyłowych (ENTSO-E) poinformowała o zsynchronizowaniu próbnym sieci elektroenergetycznych Ukrainy i Mołdawii z kontynentalną siecią europejską.

Chcąc uniezależnić się energetycznie od Rosji, Wielka Brytania znosi zakaz wierceń w poszukiwaniu gazu łupkowego. Jeszcze dekadę temu Polska pod tym względem miała być światową potęgą. Ostatecznie nasze złoża okazały się znacznie trudniej dostępne, a więc droższe w eksploatacji niż pierwotnie wskazywano. Ale może w dobie odwracania się od rosyjskiej energii warto do tematu wrócić?

Wielu polityków namawia do embarga na rosyjski węgiel, ropę i gaz. To jednak nie jest wcale łatwe zadanie. Chętnych na biznesowe omijanie Moskwy w ten sposób nie brakuje. Ale to wcale nie znaczy, że rosyjska energia może nas już w ogóle nie obchodzić. Do tego ciągle jednak daleka droga.

PKN Orlen dostał od Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów zielone światło do połączenia z PGNiG. Będzie to kolejne po wchłonięciu Energi przejęcie przez płocki wielkiej państwowej spółki energetycznej, ale do pełni szczęścia potrzebna będzie jeszcze zgoda Brukseli na przejęcie przez Orlen części Lotosu i sprzedaż pozostałych aktywów gdańskiego koncernu spółkom z Węgier i Arabii Saudyjskiej.

Rosyjska agresja na Ukrainie jest dla niektórych dowód, że trzeba wrócić do węgla – źródła energii zanieczyszczającego powietrze, ale za to pewnego i do tego produkowanego w Polsce. Nie brakuje jednak ekspertów, dla których wywołana przez Putina wojna jest idealną okazję na przyspieszenie przejścia na zieloną energię.

Jest porozumienie w sprawie unijnego podatku węglowego. Nowa danina ma pomóc Europie w procesie dekarbonizacji. Jej stopniowe wdrażanie powinno rozpocząć się w przyszłym roku. Ale to wcale nie oznacza, że nie ma w tej sprawie już żadnych punktów spornych między poszczególnymi krajami.

Komisja Europejska wie, że zanim odetnie się od energetycznej pępowiny Putina - trzeba uspokoić jakoś ceny na rynku. Dlatego Bruksela zgadza się na ich regulowanie w wyjątkowych okolicznościach. Niemcy na razie po ten instrument nie sięgają, ale już zapowiadają nowe ulgi finansowe, które mają złagodzić w następnych miesiącach coraz wyższe ceny energii.

Rosyjska agresja na Ukrainie dla polskiego rządu i górników jest pretekstem do modyfikacji dotychczasowej polityki klimatycznej UE i zwrócenia się znowu w kierunku węgla. Bo tak tylko mamy uniezależnić się energetycznie od Rosji. W odpowiedzi eksperci pukają się w głowy i twierdzą, że energetyczna rewolucja powinna prowadzić do jeszcze szybszej dekarbonizacji.

Podobno przygotowanie projekcji finansowej dla Narodowej Agencji Bezpieczeństwa Energetycznego (NABE) jest już na finiszu. Prezes Polskiej Grupy Energetycznej (PGE) Wojciech Dąbrowski w rozmowie z „Parkietem”przekonuje, że na razie nie ma co zawracać głowy Komisji Europejskiej, bo pomoc publiczna jeszcze nie ruszyła. Chociaż w przypadku tej dla PGG resort aktywów państwowych uważa inaczej.

Nie trzeba się bać zakręcenia przez Rosję kurka z gazem, bo Stany Zjednoczone mogą z łatwością dostarczyć więcej tego surowca, niż jesteśmy w stanie zużyć. EQT, największy amerykański producent gazu przekonuje, że USA do 2030 roku są w stanie zwiększyć wydobycie tego surowca aż czterokrotnie, a już dziś rezerwy tego przemysłu są gigantyczne, a jedynym istotnym ograniczeniem jest obecna przepustowość terminali LNG. (Fot. Gaz-System)

Orlen ogłosił w poniedziałek, że obniża ceny paliw na stacjach o kilkadziesiąt groszy na litrze. Olej napędowy ma potanieć o 34 grosze, dzięki czemu mamy płacić 7,55 zł za litr, a cena benzyny ma spać o 20 groszy do średniego poziomu 6,79 zł za litr. Najwyższy czas – ropa w ciągu tygodnia potaniała o 20 dolarów na baryłce.

Czekali i się doczekali. Międzynarodowa Agencja Energetyczna od 40 lat trzyma za pazuchą plan, co robić w przypadku potężnego kryzysu naftowego. Ten poradnik trzeba będzie teraz wziąć w dłoń i szczegółowo go przestudiować, bo kolejne państwa decydują o odcięciu się od rosyjskiej ropy. Spoiler: kierowcom bardzo się on nie spodoba.

Niemiecki rząd twardo sprzeciwia się wprowadzeniu zakazu importu surowców energetycznych z Rosji, torpedując wysiłki Polski i innych krajów unijnych, które chcą odciąć to potężne źródło finansowania rosyjskiej operacji terrorystycznej w Ukrainie. Opór Berlina może w końcu zmięknie jak w sprawie odcięcia Rosji od systemu SWIFT, bo sondaże pokazują, że większość Niemców, a zwłaszcza wyborcy macierzystej partii kanclerza Scholza popiera wprowadzenie takiego embarga.