mięso

Nie dość, że zmiany klimatu nie są za poważnie traktowane przez najważniejszych przywódców świata, a kolejne szczyty klimatyczne pod egidą ONZ absolutnie niczego nie wnoszą, to w dodatku jesteśmy przy tej okazji świadkami festiwalu kłamstw, manipulacji i przeinaczeń. Nie inaczej było w przypadku ostatniego raportu Międzyrządowego Zespołu ds. Zmian Klimatu ONZ (IPCC). Tym razem to lobby przemysłu mięsnego miało sporo do przepracowania. Ale końcowy efekt udało się osiągnąć i o diecie roślinnej nie ma ani słowa.

76 kg na osobę - tyle wynoszą zeszłoroczne szacunki spożycia mięsa w Polsce. Z roku na rok spada jednak konsumpcja, bo coraz więcej Polaków wyklucza je z diety całkowicie lub sporadycznie i zastępuje mięso roślinnymi alternatywami. Dlatego w najnowszym badaniu zapytano Polaków o to, w jakiej częstotliwości robią zakupy, jakie są ich preferencje oraz co jest w stanie zadecydować o zakupie bądź rezygnacji?

Z okazji świętowanego niedawno (20 marca) Międzynarodowego Dnia Bez Mięsa, wzięli na celownik spożycie Polaków i sprawdzili, jaki to pozostawia ślad węglowy. Wyniki nie są zbyt optymistyczne. Nie chodzi wyłącznie o emisję CO2, ale także o zużycie przy tej okazji wody. Za chwilę może wyjść więc na to, że jeżeli rzeczywiście chcemy chronić ziemski klimat przed zbytnim globalnym ociepleniem, to pomóc może nam w tym mąka ze świerszczy.

Morskich robaków, czyli krewetek i innych owoców morza nie jesteśmy w stanie sami sobie w Polsce wyprodukować, ale kto w Polsce chce jeść robaki? Ryb też może nie być. No i z tłuszczami roślinnymi może być problem, ale przecież oliwę z oliwek można zastąpić smalcem i też gra. A poza tym, Polska jest najbezpieczniejsza żywnościowo w całej Europie, co oznacza, że gdyby z jakiegoś powodu kraje przestały sprzedawać sobie żywność, Polska miałaby najmniejszy problem, a Polacy nadal nie umarliby z głodu, a nawet mogli mieć całkiem zróżnicowaną dietę. Niemcy mogą nam tylko pozazdrościć. 

Czy świat jest skazany na żywność syntetyczną? W 2013 r. po raz pierwszy zaprezentowano i zjedzono na oczach publiczności sztucznego hamburgera wykonanego z tzw. mięsa in vitro(sztucznego mięsa). Jednak wyhodowane w laboratorium białko zwierzęce nie odpowiada definicji mięsa. - To białko jest niezwykle zubożone. I to nie do końca prawda, że to będzie dostarczać niezbędnych człowiekowi aminokwasów tak, jak pokarm pochodzenia zwierzęcego - wyjaśnia Romuald Zabielski, profesor Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Problemem jest również sama produkcja mięsa syntetycznego, które ma olbrzymie wymagania energetyczne i zużycie wody, czyli zupełnie inaczej niż oszczędna w wodę produkcja owadów jadalnych. Czym zatem będziemy żywić się w przyszłość?

Opowieść o nowej hierarchii wartości: „Bóg, honor, mięso” to coś, w co chcecie wierzyć, ale nie możecie wdrożyć w życie. Bo życiem kieruje portfel. A z waszego portfela w ostatnim roku wyciekło ok 150 mld zł podatku inflacyjnego. To aż jedna trzecia wszystkich wpływów podatkowych do państwowego budżetu. Na mięso po prostu coraz mniej was stać. Może właśnie dlatego rządzi ono społeczną wyobraźnią. A bogaci posłowie z wielkiego miasta, wmawiający wam, że macie prawo do steka, robią was w balona – przeciętnego Polaka nie stać na setka za 150 zł. Na schabowego też zresztą nie.

Nie wiem, czy ton nagłówka brzmi jak groźba czy podziała uspokajająco, ale takie są fakty. O żadnym zakazywaniu jedzenia mięsa nie ma mowy, nawet jeśli liczba prawicowych polityków i publicystów straszących odebraniem Polakom steków, sugeruje, że jest inaczej. Nie cieszcie się jednak przedwcześnie. Jedna z państwowych instytucji pracuje właśnie nad pewnym raportem. I gdy ten ujrzy światło dziennie, szef rządu osobiście pobiegnie wyrywać Kowalskim i Nowakom widelce z rąk.

Green Lanes Proteins produkuje izolaty białka z konopi, które zawierają do 90 proc. białka roślinnego. Spółka chce je wykorzystać do opracowania teksturatów roślinnych, co pozwoli wytwarzać gotowe produkty roślinne: burgery, kiełbaski i kotlety. 

Tych prognoz nie należy brać na 100 proc. serio, ale też nie jest to – jak niektórzy uważają – zabawa ekonomistów, którym się nudzi. Po tym, czego byliśmy świadkami w latach 2020-2022, takie rewelacje jak wymuszona dymisja Emanuela Macrona czy powrót Wielkiej Brytanii do UE raczej nikogo nie powinny zszokować.

Wskaźnik inflacji konsumenckiej nie przebił na razie 18 proc., a w listopadzie nawet nieco spadł, ale to marna pociecha dla tych, którzy robiąc zakupy w sklepie spożywczym, muszą coraz częściej rezygnować z ulubionych produktów. Wzrost cen żywności wynosi około 26 proc. rok do roku, a najbardziej drożeją tłuszcze i mięso.

Żarty o rezygnacji ze schabowego, smarowaniu chleba suchym nożem i popijaniu obiadu wodą z kranu przestają być żartami. Polacy zostali zapytani, jak kryzys odbija się na ich zakupach i okazało się, że tną wydatki do gołej kości. Z zakupu najpopularniejszych produktów spożywczych rezygnuje kilkadziesiąt procent konsumentów.

Energia jest horrendalnie droga, dlatego ceny żywności tak szaleją? To nieprawda! A raczej prawda tylko częściowa. Tak, ceny energii wykańczają piekarnie. Ale już producenci cukru, mięsa i wędlin czy przetworów mlecznych wykorzystują opowieść o rosnących kosztach i podnoszą ceny, żeby więcej zarobić, ale nie dlatego, że są do tego zmuszeni sytuacją rynkową. I to nie opowieści z krypty, a dokładnie wyliczenia analityków Credit Agricole.

W grudniu ceny mięsa mogą być kosmiczne. Już teraz za schab płacimy o jedną czwartą więcej niż rok temu, a w grudniu wzrost cen może skoczyć nawet do 40 proc. rok do roku. I dobrze! Cytując pewnego milionera - w końcu przestaniemy „żreć tyle mięsa”. Tylko w tym roku średnio każdy Polak zje go o 3 kg mniej.

Polskie przedsiębiorstwa zmagają się z dwoma potężnymi wyzwaniami w tym samym czasie. Hurtowe ceny energii elektrycznej na giełdzie osiągają zawrotne ceny i w czwartek za jedną MWh w dostawie na przyszły rok trzeba było zapłacić ponad 2 tys. zł. Część producentów nie ma jednak czasu się tym martwić, bo braki dwutlenku węgla na rynku sprawiają, że i tak nie będą mieli czego produkować.

Zapasy cukru na zimę zrobione? Doskonale, bo lada chwila Polacy znajdą sobie kolejne pole do bitew na łokcie, a sklepy zaczną wprowadzać limity na zakupy. Idę o zakład, że komunikat Carslsberga o braku dwutlenku węgla i zawieszeniu produkcji piwa to tylko przygrywka przed większym problemem, jaki wielkimi krokami zmierza ku marketom. Za chwilę może się okazać, że kupno piwa, coca-coli czy zwykłej oranżady to przywilej najbardziej przebiegłych konsumentów.

Już 10 lat mija do czasów, kiedy w Stanach Zjednoczonych pojawiło się mięso roślinne od Beyond Meat. Miało zrewolucjonizować rynek i szybko stać się Świętym Graalem dla wszystkich wegetarianów. Ale patrząc na notowania giełdowe wychodzi na to, że z tego planu niczego nie zrealizowana. I miast pławić się w laurach, trzeba zakasać ręka, żeby w ogóle jeszcze zostać w tym biznesie.

Lidl zaczął w tym tygodniu reklamować w Polsce niejedzenie mięsa. Taki był początek. No to Biedronka ogłosiła promocję na karkówkę. I nawet jeśli nie była to zaplanowana akcja, to wyszedł jej trolling level hard. Bo w odpowiedzi niemiecka sieć dokonała efektownego zaorania, wprowadzając promocję na mięso mielone marki Rzeźnik.

To tylko pozory, że drut kolczasty, który Polska rozwija na granicy z Białorusią to zupełnie inna bajka o współczesnym świecie niż opowieści o podatku od mięsa czy o drogim prądzie. To dokładnie ta sama bajka. Która na dodatek stanie się koszmarem.

Sylwia Spurek, europosłanka znana ze swojej radykalnej walki z mięsożercami, ogłosiła już, że konserwatyści przegrywają wojnę o kotleta i rosół oraz że właśnie odsyłamy mięso i mleko do lamusa. Wszystko dlatego, że Parlament Europejski we wtorek przegłosował możliwość podwyższenia VAT na produkty niezdrowe i o dużym śladzie środowiskowym. Czy to znaczy, że czekają nas podwyżki cen w sklepach? Nie! PiS nigdy się na to nie odważy, bo zostałby wywieziony na taczkach.

To nie żart. Jeśli myślisz o kupieniu komuś prezentu pod choinkę to lepiej się pospiesz. Przed świętami będzie mniejszy wybór, a na rabaty i tak nie ma co liczyć. Wszystko przez problemy z wydolnością globalnego łańcucha dostaw.