energetyka jądrowa

Westinghouse twierdzi, że to prawdziwy game-changer, który zmieni rynek jądrowy nie do poznania. Amerykanie przekonują, że takiego reaktora modułowego SMR przed nimi jeszcze nikt nie zbudował. Trzeba tylko uzyskać zgodę na licencję, a także pozwolenie na lokalizację. Sama budowa pierwszego AP300 potrwać ma zaś jakieś trzy lata. Z produkcją energii mógłby więc wystartować najwcześniej w 2033 r. W Polsce reaktory SMR mają powstać wcześniej, ale mają być za to droższe.

Może i Niemcy już pożegnali na dobre swoje elektrownie jądrowe, ale to wcale nie znaczy, że to obowiązujący w Europie trend. Na przykład Holandia swoje odchodzenia od węgla planuje zorganizować w podobny sposób co Polska. Też ma jej w tym pomóc energetyka jądrowa. Z tą różnicą, że Holendrzy na stole mają już bardzo konkretny plan i też pieniądze jakie pochłonie. A Polska? W rządzie cały czas nie potrafią dojść do porozumienia w sprawie zaktualizowanej przez resort klimatu i środowiska Polityki Energetycznej Polski do 2040 r.

Plan jest prosty jak konstrukcja cepa. Do końca obecnej dekady, czyli do 2030 r. musimy zredukować emisje dwutlenku węgla blisko o połowę. W swoim ostatnim raporcie Międzyrządowy Zespół ds. Zmian Klimatu (IPCC) pokazał mapę drogową z 40 wariantami, wskazującymi, jak tego dokonać. Pomóc ma nam w tym przede wszystkim energia z wiatru i słońca, a zwalniać: zarówno bioenergia, jak i energetyka jądrowa.

Spółka Orlen Synthos Green Energy (OSGE), czyli wspólne dziecko Orlenu i Synthosu, które będzie operatorem małych reaktorów SMR, dokonała wstępnej weryfikacji terenów pod te inwestycje. Najpierw na celownik wzięto ok. 80 potencjalnych lokalizacji. Do drugiego etapu zakwalifikowało się ok. 30 z nich, a teraz wskazano 7 najbardziej optymalnych.

Europejska transformacja energetyczna, wymuszona rosyjskim szantażem gazowym, przybiera różne formy. Niemcy właśnie raz na zawsze skończyli z energią jądrową, która z kolei ma w latach 30. uwolnić nas od węgla. Okazuje się, że w odwrotnym kierunku od naszych zachodnich sąsiadów podążają też Finowie, którzy po miesiącach opóźnień uruchomili wreszcie swój najnowszy reaktor atomowy - Olkiluoto 3, który przy okazji jest największą tego typu instalacją w Europie.

Pierwotnie niemiecki rozwód z atomem miał być przeprowadzony z końcem 2022 r. Kryzys energetyczny jednak wszystko zmienił a przeprowadzony stress test pokazał, że jeszcze jest na to ciut za wcześnie. Ale teraz nie ma już żadnego odwrotu i działające trzy elektrownie jądrowe u naszych zachodnich sąsiadów zaraz zakończą swój żywot. Dokładnie w tym samym czasie Polska robi spory krok w kierunku swojego pierwszego reaktora.

Czy Księżyc zamieni się w wielką kosmiczną kopalnię helu-3? Izotop od pewnego czasu rozpala wyobraźnię nie tylko pisarzy i filmowców specjalizujących się w science-fiction. O księżycowe złoża tej odmiany szlachetnego gazu wyścig toczą już globalne mocarstwa. Które pierwsze do nich się dobierze, przed tym kosmos stanie otworem. Fot. NASA. Na zdj. Widok ze statku Orion na Księżyc i Ziemię.

Spółka Energy Solution przygotowała comiesięczną analizę średnich cen energii. I okazuje się, że było pod tym kątem całkiem nieźle. Owszem, rachunki Polaków były nieco wyższe od tych średnich dla całej UE. Ale w porównaniu z grudniem zeszłego roku ceny energii wyraźnie wyhamowały. Tymczasem na początku lutego polskie rachunki za prąd ustępowały wyłącznie tym ze Szwajcarii.

Polska jak już kocha, to na zabój. Tak właśnie teraz jest z energetyką jądrową, która za kilka lat ma nas najpierw uratować od gazu, a potem od węgla. Politycy nawet w telewizji śniadaniowej przekonują, że już bardziej w zgodzie ze środowiskiem nie można być. Bo atom klimatowi żadnej szkody nie robi. Ale chyba za każdym razem przy takich słowach po kryjomu trochę krzyżują palce u dłoni, bo wiedzą, że to tylko połowa prawdy. Wystarczy zerknąć w kierunku Francji, żeby się o tym przekonać.

Być może tylko kilka dni dzieli nas od złożenia przez Stany Zjednoczone oferty polskiemu rządowi, dotyczącej budowy pierwszych w naszym kraju elektrowni jądrowych. Przygotowane przez Amerykanów studium inżynieryjno-projektowe dotyczy budowy trzech reaktorów typu AP1000 w gminie Choczewo, w województwie pomorskim.

Rząd przekonuje Polaków, że w pożegnaniu węgla, którego nam teraz potwornie brakuje, najbardziej pomoże nam energetyka jądrowa. Zgodnie z planem budowa pierwszego reaktora powinna ruszyć już w 2026 r. Ale coraz częściej mówi się, że będziemy musieli poczekać o wiele dłużej. A to nie koniec. Źródłem dodatkowych problemów może być pomysł, by firmę, która nam atomówkę zbuduje, chcemy wybrać w trybie bezprzetargowym. Nie do końca wiadomo, czy jest przygotowany jakiś plan awaryjny, na wypadek gdyby taki sposób wyboru partnera był oprotestowała Bruksela. A wtedy cały polski harmonogram jądrowy będzie można wyrzucić do kosza.

Najpierw do gospodarki zeroemisyjnej miał nam pomóc przejść gaz. Ale po tym, jak Putin zaczął manipulować z dostawami surowca, a potem napadł na Ukrainę i kontynuuje swój energetyczny szantaż - taka opcja już nie wchodzi w grę. Rząd za to coraz częściej stawia na energetykę jądrową, która ma nam pomóc w procesie dekarbonizacji. Polska celuje w modułowe reaktory SMR.

Rząd Zjednoczonej Prawicy miał od dawna pomysł na transformację energetyczną. Gaz ziemny miał być paliwem przejściowym po zamknięciu kopalń. Wywołana przez Rosję wojna w Ukrainie dobitnie pokazała, że to nie był dobry pomysł. Właśnie przyznał to wicepremier i minister aktywów państwowych Jacek Sasin.

Greenpeace France ustalił, że rosyjskim firmom energetycznym bardzo zależało, żeby w projekcie unijnej taksonomii znalazło się miejsce i dla gazu ziemnego i energetyki jądrowej. I tak się właśnie stało, o co najbardziej zabiegali Niemcy i Francuzi.

W wyścigu o kontrakt na budowę pierwszej działającej elektrowni jądrowej w Polsce cały czas biorą udział Amerykanie, Francuzi i Koreańczycy, to nie jest żadną tajemnicą, że od początku największe szanse na sukces mają ci pierwsi. I właśnie inwestorzy z USA zrobili w tym kierunku kolejny krok.

Sprawa dużych elektrowni jądrowych w Polsce wydaje się już prawie domknięta. Jeszcze tylko wybór głównego wykonawcy i można zacząć działać. Ale jeżeli chodzi o mniejsze reaktory typu SMR – jeszcze jest sporo do ustalenia. Na odpowiednie ruchy legislacyjne czeka Tauron, który ma w tym zakresie swoje plany.

Po tym, jak Koreańczycy przedstawili ofertę techniczną i cenową na budowę elektrowni jądrowej w Polsce, rząd Mateusza Morawieckiego powinien mieć nie lada dylemat. Bo albo przy okazji naszego atomu fura pieniędzy trafi do samorządowców, albo głównym konsumentem będzie budżet centralny. Oczywiści z punktu widzenia obecnej władzy to żaden dylemat.

Coraz więcej wiadomo w sprawie polskiej elektrowni jądrowej, która ma powstać we wsi Kopalino w gminie Choczewo nad morzem. Spółka Polskie Elektrownie Jądrowe (PEJ) w trakcie spotkania z mieszkańcami pokazała plany budowy drugiej elektrowni atomowej w Polsce, ale pierwszej, która ma zostać ukończona.

Już nic nie stoi na przeszkodzie, żeby wznowić postępowanie w sprawie wydania decyzji środowiskowej dla polskiej elektrowni jądrowej, która – co już jest pewne – powstanie na Pomorzu. Wcześniej tak znowelizowano Prawo wodne, że zdaniem opozycji udział społeczeństwa i organizacji pozarządowych w procedurach środowiskowych jest mocno ograniczony.

Rosja mogła przez Nord Stream 2 jeszcze bardziej uzależnić od siebie energetycznie Europę. Ale po tym jak Putin zdecydował się bezpardonowo zaatakować Ukrainę, gospodarcze i energetyczne klocki zdają się układać na nowo. Międzynarodowa Agencja Energii (MAE) ma nawet plan, jak zmniejszyć dominującą w tym względzie pozycję Rosji i ograniczyć jej dostawy gazu.