cena węgla

Trzeba przyznać, że tegoroczny sezon grzewczy cały czas jest dla nas niebywale łaskawy. Nie zmienia to jednak faktu, że i tak Polacy muszą ogrzewać swoje domy. Dla tych, którzy wykorzystują do tego celu węgiel, podpowiadamy, gdzie można go kupić po najlepszej cenie, a także przy których ofertach zachować wzmożoną czujność.

W europejskich portach ARA węgiel jest już po takiej ceny, jakby nigdy żadnej wojny w Ukrainie nie było. Kryzysu energetycznego zresztą też nie. Ostatni raz czarne złoto było tak tanie w pierwszych dniach stycznia 2022 r. No chyba, że zerkniemy na indeksy ukazujące ceny węgla produkowanego z polskich kopalni dla energetyki zawodowej i ciepłownictwa. Tam jest dokładnie odwrotnie i za surowiec trzeba płacić z miesiąca na miesiąc więcej.

Cena opału w sklepach spółek wydobywczych pozostaje bez zmian. Asortyment też jest cały czas taki sam. Wyjątkiem jest Węglokoks, który właśnie zaczął klientom indywidualnym sprzedawać ekogroszek nie tylko workowany, ale też ten luzem. Z kolei wśród ogłoszeń aukcyjnych jest coraz więcej ofert z węglem z Czech. Tylko lepiej wszystko dokładnie sprawdzać, bo nazwa opału od naszych południowych sąsiadów potrafi nieźle wprowadzić w błąd.

Na międzynarodowych rynkach jesteśmy świadkami cenowego wyhamowania, w tym węgla. Ale w Polsce mamy inną rzeczywistość. Nie dość, że cena węgla sprzedawana z naszych kopalni do ciepłowni znowu poszła w górę, to w dodatku Polska Grupa Górnicza (PGG) prognozuje w przyszłym roku znacznie wyższą cenę węgla energetycznego. Bo spółka tylko w ten sposób zdoła pokryć rosnące koszty.

Naprawdę mamy sporo szczęścia, że do kryzysu energetycznego nie dołączyła też mroźna zima. Zamiast tego mamy jeden z najcieplejszych pierwszych miesięcy roku w historii pomiarów. Nie potrzebujemy więc aż tyle węgla do ogrzania mieszkań i domów. A mniejszy popyt ma swoje konkretne konsekwencje. W pierwszej kolejności spada cena węgla. Na tyle, że sklep PGG, po miesiącach królowania, już nie jest najtańszym miejscem na zakup czarnego złota.

Biedaszyby zaczęły powstawać lekko ponad 100 lat temu, podczas kryzysu na przełomie lat 20. i 30. minionego stulecia. Omijając zbyt drogi węgiel z kopalni, w ten sposób utrzymywała się wtedy niejedna rodzina na Górnym Śląsku. Potem o biedaszybach słyszeliśmy dopiero w latach 90. XX wieku w Wałbrzychu, kiedy tamtejszym mieszkańcom mocno we znaki dała się restrukturyzacja regionu wałbrzyskiego. I teraz znowu zaczęły się pojawiać, tym razem przez bezprecedensowy kryzys energetyczny.

Chociaż w ciągu miesiąca cena węgla dla energetyki i ciepłowni skoczyła 2-3 razy w górę, to Polska Grupa Górnicza (PGG) nie ma sobie nic do zarzucenia. Podwyżka bowiem była pokłosiem rosnących kosztów działalności spółki. I wcale nie jest tak, że PGG wykorzystuje teraz tę sytuację. Jeżeli chodzi o jakość węgla, to PGG też sobie nie ma nic do zarzucenia. Chociaż lawinowo rośnie liczba niezadowolonych klientów, którzy twierdzą, że zamówili zwykły węgiel, a dostali coś jak miał.

Od paru tygodni obserwujemy spadek ceny węgla. To świetna wiadomość zwłaszcza, że zima jeszcze przecież się nie skończyła, a prognozy pogody zapowiadają powrót mrozów i opady śniegu. Dlatego przejrzeliśmy ogłoszenia w internecie z ofertami sprzedaży węgla.

Rada Ministrów przyjęła projekt zmian w przepisach, który wprowadza w życie mechanizm ograniczający wzrost cen dla odbiorców ciepła. Nowe regulacje zakładają, że jeżeli podwyżki w tym względzie będą powyżej ustalonego poziomu, to przedsiębiorstwa energetyczne otrzymają stosowne wyrównanie. Wszystko po to, żeby nie musiały bilansować swoich wydatków z kieszeni swoich klientów.

W swoim najnowszym opracowaniu Agencja Rozwoju Przemysłu (ARP) twierdzi, że koniec roku był wyjątkowo spokojny dla rynku węgla. Ale to się może za chwilę zmienić. Wszak nie na darmo Międzynarodowa Agencja Energetyczna (MAE) mówi o większym zapotrzebowaniu na węgiel w minionym roku i w kolejnych latach też. Decydująca ma być sytuacja w Chinach, które ponownie otwierają się na import surowca.

Zgodnie z zapowiedzią sklep PGG po świąteczno-noworocznej przerwie wrócił do sprzedaży węgla. Ale dalej można kupić wyłącznie ekogroszek i miał węglowy. Zwykły węgiel zarezerwowany jest tylko dla gmin. Największa spółka górnicza w UE informuje, że opał trafił do samorządów, z którymi PGG wcześniej podpisała umowy. Przedstawiciele miast i wsi są tak podobno bardzo zadowoleni ze współpracy, że chcą ją dalej kontynuować.

W tym roku klienci indywidualni już węgla w PGG nie kupią. A to dlatego, że sklep PGG jest zamknięty i kolejne sesje sprzedażowe będą organizowane dopiero w styczniu. Na szczęście inne spółki wydobywcze nie i u nich węgiel jest cały czas dostępny. Zawsze też można skorzystać z ogłoszeń zamieszczonych na portalach typu Allegro czy OLX. Tylko że tam węgiel jest ciągle wyraźnie droższy.

Narzucanie partnerom handlowym cen, po których węgiel był sprzedawany odbiorcom indywidualnym. Taki zarzut spółce Atex postawił właśnie Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów, który od lipca prowadzi drobiazgową kontrolę rynku dystrybucji węgla w Polsce.

Miesiącami trwało utyskiwanie górników na temat zbyt niskiej, ich zdaniem, ceny polskiego węgla. W tym też upatrywali gorszą kondycję sektora, którego roczne straty idą w miliardy złotych. I wreszcie mają to, co chcieli. Czarne złoto z naszych rodzimych kopalni jest już wyraźnie droższe od tego sprzedawanego w europejskich portach ARA. Tylko co zrobią elektrownie i ciepłownie kupujące po tak wysokiej cenie opał?

Przytłaczająca większość składów węgla w Polsce prowadzona jest przez małe, rodzinne firmy, które zatrudniają najwyżej kilku pracowników, a aż 88 proc. handlarzy węglem prowadzi tylko jeden skład. Takie dane z kontroli prawie czterech tysięcy składów węgla przestawił właśnie Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Ten sam UOKiK postawił niedawno tezę, że na rynku węgla jest zmowa cenowa. Wyników postępowania w tej sprawie jeszcze nie ma.

Chociaż spółki wydobywcze mocno ograniczyły handel węglem z klientami indywidualnymi, bo pierwszeństwo mają samorządy, to ceny pozostałego asortymentu dalej są wyraźnie niższe od tych z ogłoszeń aukcyjnych. Nawet na miałach węglowych różnica może wynieść kilkaset złotych na jednej tonie. Z kolei za najtańszy zwykły węgiel albo ekogroszek, licząc razem z dostawą, trzeba zapłacić w okolicach 3000 zł. Droższe aukcje też są, ale z tygodnia na tydzień jest ich jednak cały czas mniej.

Prognozy pogody wskazują zgodnie, że pod koniec tygodnia zacznie porządnie sypać śniegiem, a mróz może już trzymać wtedy przez całą dobę. Zerkamy więc na węglowe aukcje i sprawdzamy, czy w takim razie opał znowu zdrożał. Tymczasem do spółek wydobywczych, które wycofały zwykły węgiel ze sprzedaży klientom indywidualnych, żeby dostarczać go na rzecz samorządów, dołączyła Bogdanka. W ten sposób gospodarstwom domowych zostały tylko Tauron i JSW.

Rząd po raz po raz setny zmienia ustawę o dodatku węglowym. Co znowu się zmieni? Po pierwsze wydłużą się terminy na obsługę dodatku węglowego, inaczej wszystko by się wysypało, bo gminy nie dają rady rozliczać dopłat do węgla. A po drugie, wiadomo już, że zabraknie pieniędzy na dopłaty dla obywateli, więc trzeba dorzucić jeszcze 2 mld zł. Liczycie, która to już nowelizacja tej napisanej na kolanie ustawy? Ja nie, ale strzelam, że setna i może wcale nie ostatnia.

Październik był drugim miesiącem po wrześniu, w którym wydobycie węgla przewyższyło jego sprzedaż. To wygląda na zaplanowaną akcję. Bo skoro, wbrew zapowiedziom premiera, nie można na pstryknięcie palcami zwiększyć krajowej produkcji, to w takim razie trzeba zadbać o węglowe zapasy. Zwłaszcza że tam też zaczęło dziać się coś bardzo złego. W sierpniu 2022 r. przy kopalniach było raptem 1,02 mln t węgla, najmniej w historii.

Na początku tygodnia cała Europa patrzyła na Polskę z zazdrością. Jesteśmy największym producentem węgla w UE i przy okazji zatrudniamy też najwięcej górników. Bruksela również od ponad sześciu lat narzeka na blokowanie lądowych wiatraków zasadą 10H. A i tak mimo to nad Wisłą bywa najtańsza energia w Europie. W porównaniu z niektórymi jesteśmy prawie dwa razy tańsi.