cena energii

Za nami kolejny etap legislacyjny dotyczący ustawy o czasowym ograniczeniu cen za energię elektryczną, gaz ziemny i ciepło systemowe oraz o bonie energetycznym. Sejm przyjął regulacja z pewnymi poprawkami i w takim kształcie trafią teraz pod obrady Senatu, a na koniec na biurko prezydenta Andrzeja Dudy. Na ostatniej prostej zadbano o udogodnienia dla tych, którzy najchętniej wszelkie formalności związane z dopłatą do rachunków dokonywaliby bez konieczności wychodzenia z domu.

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW), czyli operator programu Czyste Powietrze, przedłuża czas dla pomp ciepła bez europejskich certyfikatów do końca tego roku. Zmiany, jak słyszymy, wprowadzono w trosce o beneficjentów inicjatywy koncentrującej się na wymianie węglowych kopciuchów. Padają jednak oskarżenia, że w ten sposób promuje się chińskich producentów. Szefowa Ministerstwa Klimatu i Środowiska obiecała wyjaśnić te wątpliwości.

Zgodnie z zapowiedziami na posiedzeniu rządu przyjęto projekt ustawy o bonie energetycznym. Na ostatniej prostej legislacyjnej nie doszło do poważniejszych zmian. O przyznaniu zapomogi zdecyduje kryterium dochodowe, ale ma też obowiązywać zasada złotówka za złotówkę. I lepiej nie przegapić okazji, bo nabór wniosków ma trwać tylko dwa miesiące. Bez tej pomocy rachunki za prąd będą wyraźnie wyższe.

Pojawia się coraz więcej szczegółów dotyczących bonu energetycznego, który ma być receptą dla najuboższych na odmrożenie ceny energii w drugiej połowie roku. Po tym jak w rządzie ustalono kwotowe widełki kryterium dochodowego, które będzie decydować o przyznaniu tego typu zapomogi lub nie, przyszedł czas na stworzenie ram czasowych. Projekt zakłada, że nabór wniosków będzie trwał od 1 sierpnia do 30 września 2024 r.

Na stronie Rządowego Centrum Legislacji opublikowany został projekt uchwały dotyczący bonu energetycznego, który ma zacząć wspierać gospodarstwa domowe w drugiej połowie roku. Zgodnie z zapowiedziami podstawowym warunkiem do spełnienia, żeby sięgnąć po taką formę pomocy od państwa, będzie kryterium dochodowe. Rząd ma się pochylić na tymi regulacjami na pierwszym posiedzeniu zaraz po długim weekendzie – 7 maja.

Z fotowoltaiką dokonujemy takiego samego zaniechania jak w przypadku pomp ciepła. Branża bezskutecznie apeluje o zmiany, ale rząd ma inne priorytety. Lepiej ma być w drugim półroczu, na które Ministerstwo Klimatu i Środowiska przygotowuje specjalne rozwiązania. Chodzi o godzinowe rozliczanie ceny energii. Jedna z polskich firm już tak rozlicza nowych klientów i przy okazji na tym zarabia.

Od kilka dni głowię się nad tym, co jest gorsze. Dla nas, naszego zdrowia i naszych portfeli. Czy opanowana do perfekcji przez poprzedni rząd Mateusza Morawieckiego sztuka udawania i kreowania rzeczywistości na życzenie? Czy może poziom niedogadania się poszczególnych ministerstw w ekipie Donalda Tuska? Ale jedno wiem z pewnością: tak polskiej transformacji energetycznej nie przeprowadzimy. Możemy w końcu coś z tym zrobić albo dalej udawać i patrzeć, jak znowu ucieka nam Zachód.

Zgodnie z wcześniejszymi zapowiedziami Ministerstwa Klimatu i Środowiska szósta edycja bijącego rekordy popularności programu Mój Prąd miała pierwotnie wystartować w ciągu najbliższych dwóch miesięcy. Już wiadomo, że to się nie uda. Trudno w takim wypadku się dziwić, że szczegóły programu nie są znane. Pojawiają się jednak informacje, że tym razem największe dotacje będzie można uzyskać na magazyny energii.

Coraz więcej wiemy o rozwiązaniach, jakie chce podjąć rząd, żeby Polacy nie poszli z torbami po odmrożeniu ceny energii, w drugiej połowie roku. Wiadomo już, jaka jest propozycja ceny maksymalnej, za stosowanie której przedsiębiorstwa energetyczne będą otrzymywać rekompensaty. Będzie też specjalne wsparcie dla tych, którzy korzystają ze źródeł ogrzewania, zasilanych energią elektryczną, jak np. pompy ciepła, czy piece akumulacyjne.

Pamiętacie, co Orlen - prowadzony na politycznej smyczy - robił z cenami paliw? Jak pilnował, żeby tuż przed wyborami parlamentarnymi benzyna i diesel był możliwe jak najtańsze? Ostatnie słowa minister klimatu i środowiska wypowiadane w kontekście nowej ustawy dotyczącej cen prądu, nad którą pilnie pracuje rząd, sugerują, że podobnie w konia robiły nas spółki energetyczne, które tak miały cierpieć przez pandemię COVID-19 i kryzys energetyczny, że musiały podnosić nam rachunki.

W rządzie pewnie cieszą się, że jak już w lipcu br. dojdzie w końcu do odmrożenia cen energii, to nie będzie już presji wyborczej. Zaplanowane na pierwszą dekadę czerwca (od 6 do 9) wybory do Parlamentu Europejskiego będą już za nami. Ale i tak trzeba szybko coś wykombinować, bo inaczej Polacy gremialnie pójdą z torbami. Zwłaszcza, że zgodnie z szacunkami Polskiego Instytutu Ekonomicznego w ciągu następnych miesięcy mają zdarzyć się nawet dwie podwyżki cen.

System handlu emisjami EU ETS już od lat daje popalić węglowej Polsce. Na szczęście w zeszłym roku udało się złagodzić zapis unijnego rozporządzenia metanowego, dzięki czemu polskie kopalnie dostały jeszcze dodatkowe kilka lat czasu. Ale na horyzoncie widać już nowe zagrożenie, które tym razem uderzy w pierwszej kolejności w gospodarstwa domowe. Polska, jako największy beneficjent Społecznego Funduszu Klimatycznego (SCF), wcale nie jest z góry na przegranej pozycji.

Jeżeli krążące cały czas po social mediach przyszłe rachunki grozy za energię są prawdziwe chociaż w ułamku, to czeka nas finansowy armagedon. Rząd tym tematem nie chce irytować elektoratu na raptem kilka tygodni przed wyborami samorządowymi. Ale podobno cały czas trwają prace nad rozwiązaniami, które przy tej okazji nie opróżnią kieszeni i portfelów Polaków. Swoją propozycję ma też Urząd Regulacji Energetyki (URE).

Mrożenie cen prądu kosztuje budżet państwa krocie. Dla porównania: na program Rodzinna 500+ wydaliśmy w zeszłym roku ponad 40 mld zł, a trzymanie cen energii, wliczając też w to cenę gazu i także cenę ciepła, na krótkiej smyczy to wydatek rzędu nawet 68,5 mld zł. Nic wiec dziwnego, że rząd zastanawia się, jak znaleźć wyjście z tej pułapki. O tym, jak to będzie się odbywać - mamy dowiedzieć się w marcu. Być pojawi się też nowa taryfa energetyczna w drugim półroczu.

W Polsce trzeba bardzo mocno trzymać kciuki, żebyśmy z instalacjami słonecznymi nie wpadli w taką pułapkę, jak w przypadku pomp ciepła. Niestety, naszej rodzimej fotowoltaice grozi ta sama choroba. I trzeba reagować, bo za chwilę energetyczna szansa przejdzie nam koło nosa. Eksperci nie mają żadnych wątpliwości: instalacji fotowoltaicznych w kolejnych latach na całym świecie ma tylko przybywać.

Marzec może mocniej zatrzasnąć polską gospodarką i polityką. Nie tylko dlatego, że Narodowy Bank Polski opublikuje odczyt inflacji bazowej za styczeń i luty 2024 r., który ma determinować politykę monetarną w następnych miesiącach. W trzecim miesiącu roku rząd Donalda Tuska ma także podjąć strategiczną decyzję, która z pewnością wpłynie na inflację i może mieć również swoje polityczne konsekwencje. Ważą się losy dalszego zamrażania ceny energii.

Dane GUS podają, że w 2023 r. pomimo działania Tarczy Solidarnościowej średnioroczny wzrost cen nośników energii na rynku detalicznym wyniósł 17,5 proc. A co będzie w czerwcu, gdy tarcza wygaśnie? Według danych średnia stawka za 1 kWh w najbardziej popularnej taryfie G11 w pierwszej połowie roku będzie wynosić około 90 gr brutto. A po przekroczeniu zużycia 1500 kWh już około 1,3 zł brutto.  Eksperci alarmują, że to praktycznie dwu krotność stawki z 2022 r. co jest poważnym zagrożeniem dla budżetów domowych.

Premier Donald Tusk potwierdza, że naszą podstawą energetyczną ma być atom, a uzupełnieniem OZE. Na razie jednak więcej niż 75 proc. naszego miksu energetycznego należy wciąż do węgla. Dlatego emitujemy CO2 na potęgę. Ale są też inne konsekwencje - właśnie przez to Polska ponownie znalazła się na szczycie tabeli, jeżeli chodzi o cenę energii w Europie.

Północna Europa od kilku dni jest w kleszczach siarczystego mrozu sięgającego nawet -40 st. C. U nas za chwilę też słupki rtęci mają wskazywać dwucyfrowe wartości poniżej zera. Trzeba tylko bardzo mocno trzymać kciuki, żeby nie skończyło się tym samym, czym w Finlandii. Bo tam cena energii skoczyła do niewiarygodnych poziomów i przez to jest nawet kilkanaście razy drożej niż w węglowej Polsce.

W ostatnim czasie pompy ciepła nie mają się najlepiej. Nie dość, że ich sprzedaż z miesiąca na miesiąc spada, to nie pomagają też nie do końca trafne doniesienia medialne o nadchodzących rzekomych kontrolach w domach użytkowników tych urządzeń. Okazuje się, że problem jest zdecydowanie szerszy i też nie dotyczy jedynie Polski. Pompy ciepła mają pod górkę w całej UE.