Energetyka

Na początku tygodnia cała Europa patrzyła na Polskę z zazdrością. Jesteśmy największym producentem węgla w UE i przy okazji zatrudniamy też najwięcej górników. Bruksela również od ponad sześciu lat narzeka na blokowanie lądowych wiatraków zasadą 10H. A i tak mimo to nad Wisłą bywa najtańsza energia w Europie. W porównaniu z niektórymi jesteśmy prawie dwa razy tańsi.

W końcu Polska zaczyna myśleć, nie tylko, jak obniżyć rachunki za prąd, ale też jak nauczyć nas oszczędzać energię. Polskie Sieci Elektroenergetyczne, które są operatorem systemu przesyłowego, lada chwila zaczną uzmysławiać obywatelom, w jakich godzinach dnia następnego lepiej oszczędzać prąd. I niby uspokajają, że wyłączenia prądu w domach nam nie grożą, ale lepiej sprawdźcie, używanie jakich sprzętów lepiej ograniczyć w godzinach szczytu.

Na rynku ropy trwa zacięta walka. Po jednej stronie barykady ustawili się ci, którzy celują w jak najniższe ceny surowca, przez co ma wyraźnie też ucierpieć rosyjska machina wojenna. Ale drugi obóz wcale nie zamierza uderzać w Moskwę i robi wszystko, żeby ropa nie była za tania. W środku tego sporu są konsumenci z całego świata. Na razie gra toczy się ponad ich głowami, ale za chwilę zaczną to odczuwać już własnymi portfelami.

Zasada 10H może być wreszcie zmodyfikowana, ale tylko dlatego, że stanowi jeden z kamieni milowych, od których realizacji uzależniono wypłatę środków w ramach polskiego Krajowego Planu Odbudowy. W Polsce odnawialne źródła energii ciągle są traktowane jako egzotyczny dodatek, a nie coś, co faktycznie może zmienić nasz miks energetyczny. Tymczasem najnowsza analiza Forum Energii pokazuje wpływ OZE na import paliw.

Chociaż rząd jedną ręką, z okazji Barbórki, głaszcze górników, to drugą coraz bardziej zachęca ludzi do odchodzenia do węgla. Stąd zapowiedź dodatkowej kasy w jednym z najlepiej ocenianych rządów programów. Dzięki temu więcej osób ma się decydować na zakup paneli fotowoltaicznych i magazynów energii. Z kolei ci z pompą ciepłą w domu mogą już składać wniosek o przyznanie im dodatku energetycznego. Ale Międzynarodowa Agencja Energetyczna zaleca, żeby ta pomoc była wyższa. Bo pompy ciepła mają nam pomóc pożegnać kryzys energetyczny.

Właśnie uzgodniono wstępnie – jeszcze tylko Polska trochę kręci nosem – limit cenowy dla rosyjskiej ropy na poziomie 60 dol. Za chwilę w życie wejdzie unijne embargo na import drogą morską ropy z Rosji. Do tego wszystkiego dochodzi jeszcze spotkanie krajów OPEC+, na którym może dojść do globalnych korekt w produkcji. Ale pomimo nerwowej atmosfery kierowcy w Polsce nie mają powodów do zmartwień. Ceny paliw na stacjach powinny spadać. Wszystko przez bardzo duże marże w handlu detalicznym.

Znowu nieźle szarpnęło ceną węgla w portach ARA. Ale na polskich aukcjach tego nie zobaczymy. Wręcz przeciwnie. Po tym, jak zaczęły znikać oferty opiewające na 5000 zł, teraz wymiata te na 4000 zł. Wśród spółek państwowych już tylko Tauron w sprzedaży wszystkie rodzaje węgla. Inni asortyment ograniczyli do jednej, góra dwóch pozycji.

Międzynarodowa Agencja Energii (IEA) uważa, że obecny kryzys energetyczny nie oznacza triumfalnego powrotu do paliw kopalnych, które szczyt konsumpcyjny mają osiągnąć w ciągu pięciu najbliższych lat. W Polsce eksperci też nie mają cienia wątpliwości: jeżeli rzeczywiście chcemy obniżyć ceny energii, musimy postawić na OZE, zwłaszcza na energię z wiatru.

Ministerstwo Klimatu i Środowiska zdecydowało podwyższyć wsparcie dla Polaków, którzy chcą zainwestować w fotowoltaikę i magazyny energii. Dodatkowo resort wydłużył nabór wniosków o trzy miesiące. To wszystko „w związku z sytuacją gospodarczą, w tym wysoką inflacją, a także kryzysem energetycznym w Europie”.

Na Polskę gazowy szantaż Rosji już nie zadziała. A wszystko dlatego, że z ponad miesięcznym wyprzedzeniem gazociąg Baltic Pipe osiągnął pełną przepustowość, co będzie dla nas kluczowe w przyszłym roku w kwestii zabezpieczenia energetycznego. Ale cena gazu jest jeszcze daleka od tej wymarzonej. Surowiec dalej jest prawie dwa razy droższy niż na początku roku.

Ceny na stacjach nie spadają tak szybko, jak można by tego oczekiwać po spadających cenach w hurcie. Analitycy z firmy badawczej e-petrol.pl uważają, że wysokie marże operatorów stacji uzyskiwane ze sprzedaży paliw tworzą przestrzeń do sporych obniżek, ale to nie następuje. Część ekspertów uważa, że sprzedawcy w ten sposób przygotowują się na powrót pełnego VAT-u od 1 stycznia.

Rozstrzyga się przyszłość chińskiej polityki zero-COVID, a za kilka dni zbierają się przy jednym stole przedstawiciele krajów OPEC+. Dzień później w życie wejdzie unijne embargo na import ropy z Rosji drogą morską. Trudno się dziwić, że pojawiła się niepewność, w którym kierunku rynek ropy podąży w kolejnych tygodniach. Cena surowca cały czas wydaje się być w odwrocie, ale to też może się szybko zmienić. To wszystko będzie miało wpływ na to, ile zapłacimy za paliwo na stajach paliw.

Wnioski o przyznanie dodatku węglowego można składać tylko do 30 listopada. Pieniądze mogą otrzymać tylko te gospodarstwa domowe, które ogrzewają swoje lokale węglem kamiennym, brykietem albo pelletem i zgłosiły to wcześniej do Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków.

Odwołane zabawy sylwestrowe, świecąca się co druga latarnia nocą albo żadna i mniej ozdób świątecznych na ulicach. To efekt mocniejszego zaciskania pasa przez samorządowców, którym rachunki za prąd urosły o kilkaset procent. Eksperci radzą, jak – nie oglądając się na władze centralne – samorządowcy mogą walczyć z rekordowymi cenami energii.

Na rynku wciąż jest nerwowo. Samorządy już sprzedają węgiel, ale narzekają, że nie dostają go tyle, ile zamówili. Rząd uspokaja i twierdzi, że to wcale nie znaczy, że opału brakuje. Ponoć nie ma znaczenia, że górnicy z Tauronu zablokowali transport, bo spółka nie chce im wypłacić po 10 tys. zł brutto na głowę za przejście do Narodowej Agencji Bezpieczeństwa Narodowego. Jak w takim razie mają się aukcyjne ogłoszenia, gdzie jeszcze nie tak dawno było oferty nawet za 5000 zł za tonę? Sprawdzamy.

Już od wielu miesięcy rynek ropy jest mocno skorelowany sytuacją w Chinach, które cały czas borykają się z pandemią koronawirusa. Przedłużające się lockdowny nie tylko są coraz trudniejszym egzaminem dla cierpliwości Chińczyków, ale przede wszystkim powodują, że popyt na surowce energetyczne jest o wiele mniejszy niż mógłby być, gdyby nie kolejne ograniczenia.

Litr diesla powinien kosztować na stacjach paliw 7,10 zł, dlaczego zatem kosztuje 7,70-7,80? Bo od pewnego czasu ceny hurtowe rozjeżdżają się z detalicznymi. Dlaczego tak się dzieje – wyjaśnia w najnowszej analizie dla Bizblog.pl Rafał Hirsch.

30 listopada to ostateczny termin na złożenie specjalnego oświadczenia, zgodnie z wytycznymi Ministerstwa Klimatu i Środowiska. Jeżeli tego nie zrobimy, to przedsiębiorcy o niższych rachunkach za prąd w przyszłym roku mogą zapomnieć. Rząd dużo czasu na to nie dał, zwłaszcza że wypełnienie formularza rodzi uzasadnione wątpliwości.

Zamrożenie cen gazu dla gospodarstw domowych i podmiotów wrażliwych może według „Dziennika Gazety Prawnej” kosztować budżet państwa nawet 29 mld zł. Rząd wymyślił samofinansujący się mechanizm, w którym spółki energetyczne pokryją ten deficyt swoimi nadmiernymi zyskami. Takie finansowe perpetuum mobile.

Instytut Spraw Publicznych postanowił przyjrzeć się bliżej górnikom i temu, jakie zdaniem mają na temat zmian klimatycznych, transformacji energetycznej i poczynań rządu w tych obszarach. Wyniki analizy mocno mnie zaskoczyły. Wychodzi na to, że większość fedrujących pod ziemią doskonale wie, w jakiej znaleźliśmy się sytuacji. A ich nastawienie do nadchodzących zmian, to wynik głównie negatywnych działań rządu.