Energetyka

Kartel OPEC+ podjął zaskakującą decyzję o stopniowym zwiększaniu wydobycia ropy od września, ale nie musimy czekać na spadek cen tego surowca oraz paliwa na stacjach co najmniej do rozpoczęcia roku szkolnego. Analitycy Polskiego Instytutu Ekonomicznego oceniają, że na polskim rynku paliw w czerwcu prawdopodobnie będą trwały obniżki.

Będzie bardzo źle albo jeszcze gorzej: polskie kopalnie nie będą miały innego wyjścia, jak tylko zamknąć swoje podwoje na wiele lat przed harmonogramem z umowy społecznej rządu z górnikami. Na bruk przez to wylądują dziesiątki pracowników, a co jeszcze gorsze: Polskę zaleje węgiel z importu, co zepchnie polskie górnictwo na skraj bankructwa. Taką argumentację słyszeliśmy, jak nowe normy jakości paliw stałych chciał wprowadzić rząd Zjednoczonej Prawicy. I słyszymy też je teraz po tym, jak dowiedzieliśmy się o najnowszych planach Ministerstwa Klimatu i Środowiska.

W Polsce zwłaszcza ci, którzy swoje domy w dużej mierze ogrzewają gazem ziemnym, z niecierpliwością wypatrują nowych wyliczeń i rachunków od PGNiG. Tymczasem w skali globalnej cena gazu wystrzeliła i jest na najwyższym poziomie od połowy grudnia zeszłego roku. Analitycy rynkowi z coraz większym niepokojem przypatrują się negocjacjom między Chinami a Rosją w sprawie dostaw gazu, które niespodziewanie ostro wyhamowały ze względu na żądania Pekinu.

Po zapowiedziach dotyczących nowej taryfy energetycznej i zmian w programie Czyste Powietrze nasz rynek pomp ciepła nieco drgnął. I możliwe, że znowu czeka nas boom na te urządzenia grzewcze. Dokładnie taka sytuacja ma miejsce u naszych zachodnich sąsiadów. Niemcy, po odstawieniu na boczny tor najpierw atomu, a teraz powoli też gazu, stawiają właśnie na pompy ciepła.

Najpierw wszyscy ich namawiali na przejścia na odnawialne źródła energii. Bo tak dba się o klimat, a przy okazji rachunki za prąd są mniejsze. Potem, jak już Polacy zaczęli instalować u siebie panele fotowoltaiczne i pompy ciepła, władza zaczęła mieszać z rozliczaniem prosumentów, tak żeby im zbyt łatwo nie było. Teraz Ministerstwo Klimatu i Środowiska zapowiada kolejne modyfikacje i zmiany regulacji, dzięki czemu prosumenci dostaną większe zwroty. Tylko że prosumenci już nie wierzą nikomu na słowo i grożą strajkiem.

Za chwilę ruszy wyścig po opał na kolejny sezon grzewczy. Z dostępem do węgla nie powinno być żadnego problemu, ale z ceną znowu mogą zacząć dziać się cuda. Przypomnijmy, że w środku kryzysu energetycznego tona ekogroszku potrafiła kosztować nawet 5000 zł. Teraz tak drogo nie będzie, ale walka o węglowego klienta będzie na noże. Już teraz sklep PGG nęci kolejną promocją, a składy opału proponują tanią mieszankę.

Kraje OPEC+ postanowiły przedłużyć ograniczenia w produkcji ropy naftowej o 3,66 mln baryłek dziennie do końca 2025 r. W ten sposób liczą na wzrost cen surowca. W jaki sposób decyzja OPEC+ przełoży się na notowania oraz ceny paliw na stacjach?

Ze względu na duże nakłady początkowe inwestycje w geotermię muszą być finansowane ze środków publicznych, ale dofinansowanie na takie przedsięwzięcia hojnie finansuje Unia Europejska. Krótki czas przeprowadzenia największej części inwestycji sprawia też, że to program inwestycyjny idealny dla KPO, którego realizacja z racji zapóźnienia znalazła się pod dużą presją czasu. Dekarbonizacja znacznej części ciepłownictwa za sprawą źródeł geotermalnych (50 PJ) rocznie przyniesie 1,9 mld zł oszczędności – głównie jeśli chodzi o wydobycie i zużycie węgla oraz 1,8 mld zł na kosztach uprawnień do emisji CO2.

29 maja w Lidzbarku Warmińskim została otwarta Ciepłownia Przyszłości wykorzystująca pompy ciepła, panele fotowoltaiczne oraz system magazynów ciepła w formie zbiornika zagłębionego w gruncie. Instalacja powstała w ramach przedsięwzięcia „Ciepłownia Przyszłości, czyli system ciepłowniczy z OZE”, ogłoszonego w 2021 r. przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju, finansowanego z Funduszy Europejskich w ramach Programu Inteligentny Rozwój (POIR). Projektantem i wykonawcą jest przedsiębiorstwo Euros Energy.

Kraje OPEC+ przedłużyły ograniczenia w wydobyciu ropy naftowej aż do 2025 r. To duże zaskoczenie dla rynku. Kartel liczy na wzrost cen surowca, a decyzję tłumaczy niepewnymi perspektywami na wzrost popytu oraz sytuacją w Stanach Zjednoczonych – utrzymującymi się wysokimi stopami procentowymi, które nie sprzyjają odbiciu gospodarczemu, oraz rosnącą produkcją ropy za oceanem.

Być może za kilka tygodni, po tym jak zacznie obowiązywać specjalna taryfa dla użytkowników pomp ciepła, Polacy zaczną na nowo kochać te urządzenia grzewcze. Na razie jednak, mimo uszczelniania przepisów przez resort klimatu i środowiska, ciągle dochodzi do nieuczciwych transakcji. Dlatego, jak przekonuje ekspert ze Stiebel Eltron, tak istotne jest stawianie od początku na fachowego instalatora.

Ceny węgla na świecie wciąż są prawie dwa razy wyższe od tych z pierwszej połowy 2021 r. U nas widać podobną zależność cenową. Zmniejszył się za to wyraźnie dystans miedzy spółkami energetycznymi a składami opału. Do tego mamy też odpowiedź na promocje sklepu PGG. W Południowym Koncernie Węglowym od 1 czerwca obowiązuje nowy cennik. Walka o klienta zaczyna się na całego, a pamiętajcie, że w takich starciach to właśnie klient zawsze jest górą.

Na stacjach paliw trwają obniżki. Nie ma efektownego tąpnięcia, ale średnie ceny benzyny, oleju napędowego i autogazu obniżają się od kilku tygodni i raczej na pewno ten trend będzie kontynuowany na początku czerwca. Do tego wciąż można korzystać z promocji, które specjalnie na długi weekend ogłosiły najwięksi detaliści.

Upadek pomp ciepła w programie Czyste Powietrze, powodowany głównie legislacyjną biernością polityków, trwał od stycznia 2023 r., kiedy blisko dwa wnioski na trzy dotyczyły właśnie tych urządzeń grzewczych. Potem, w kolejnych miesiącach, obserwowaliśmy regularne spadki, w efekcie czego na fotelu lidera zasiadły kotły na biomasę. Ale zapowiadane zmiany, m.in. lista ZUM i specjalna taryfa, chyba zadziałały i być może jesteśmy właśnie świadkami powrotu Polaków do pomp ciepła.

Znowu robi się głośno wokół kopalni Turów. Chociaż po tym, jak Czesi poinformowali, że wreszcie podnoszą im się wody gruntowe, można było przypuszczać, że emocje związane z polską odkrywką jednak mocno opadną. Tymczasem Trybunał Sprawiedliwości UE w odpowiedzi na wniosek rządu Mateusza Morawieckiego uznał nałożoną na Polskę karę za legalną. Z kolei właściciel kopalni PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna S.A. wniósł skargę kasacyjną od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z marca br.

Nikt chyba nie ma wątpliwości, że od co najmniej kilku miesięcy szeroko rozumiany Zachód jest na gospodarczej wojnie z Moskwą i Pekinem. Tarcia widać wyjątkowo wyraźnie w energetyce. Rosja szantażem energetycznym przygotowała sobie grunt pod agresję na Ukrainę, z kolei Chiny chcą swoimi samochodami elektrycznymi całkowicie opanować rynek europejski. Ale złoża litu odkryte w USA i w Serbii mogą mocno skomplikować te plany. My, jako Zachód, stajemy przed niepowtarzalną szansą uniezależnienia się od Państwa Środka.

Ministerstwo Klimatu i Środowiska pracuje nad nowelizacją regulacji dotyczących strategicznych zapasów ropy naftowej, produktów naftowych i gazu ziemnego. Tak nam każe Komisja Europejska, która uważa, że wcześniejsze przepisy mają charakter dyskryminacyjny. Po zmianie prawa całkowity nadzór nad naszymi zapasami gazu przejmie Rządowa Agencja Rezerw Strategicznych.

Węglowe cenniki w spółkach wydobywczych od paru tygodni stoją w miejscu, nie ruszają się nawet na milimetr. Ale to wcale nie znaczy, że kuszenia klientów już w żaden sposób nie uświadczymy. Wyspecjalizował się w tym sklep PGG, który ostatnio koncertuje się przede wszystkim na wydłużaniu swoich promocji. Tak jak właśnie ma to miejsce w przypadku akcji „Aktywny Klient 2023”.

Historia wydzielania aktywów węglowych ze spółek energetycznych zatacza powoli koło. Po tym, jak rząd Donalda Tuska w ciągu kilku raptem tygodni zmienił zdanie w tej sprawie, jest już raczej pewne, że uda się w końcu przeprowadzić cały proces. Chociaż istnieje cały czas ryzyko, że tak się jednak nie stanie. Eksperci sugerują, że wszystko powinno się rozstrzygnąć w przyszłym roku. Jak to się odbije na kondycji spółek energetycznych? Najwięcej zyska PGE, której kapitalizacja wzrośnie o ponad 2,8 mld zł.

Najnowszy raport Banku Światowego nie pozostawia żadnych złudzeń: ubiegły rok był rekordowy jeżeli chodzi o globalne zyski z tytułu pobieranych opłat za emisję CO2. Ale jeżeli faktycznie chcemy dopełnić ustaleń zawartych w porozumieniu klimatycznym z Paryża - musimy przygotować się na jeszcze wyższe ceny.