węgiel

Tysiące Polaków szykują się na węgiel po tysiąc złotych, ale sądząc po reakcjach w sieci, nie do końca wierzą w zapewnienia rządzących, że ci nagle wyczarują kilka milionów ton, które wypełnią dziurę po surowcu z Rosji. Zwłaszcza po ostatniej decyzji Ministerstwa Środowiska i Klimatu o obniżeniu limitów sprzedaży przypadających na jedno gospodarstwo.

Rząd przyjął projekt ustawy gwarantującej cenę węgla na polskim rynku. - Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców niektórych paliw stałych w związku z sytuacją na rynku tych paliw - poinformowała Kancelaria Prezesa Rady Ministrów. Rząd przeznaczy na pomoc dla odbiorców indywidualnych 3 mld zł.

Firmy sprzedające tonę węgla za 1 tys. zł będą mogły ubiegać się o rekompensatę do 750 zł za tonę. Taki mechanizm obniżający cenę węgla dla odbiorców indywidualnych wypracowało ministerstwo klimatu i jeszcze we wtorek ma się nim zająć rząd. Pomysł radykalnej interwencji państwa na rynku węgla to odpowiedź na niedobór węgla i szalejące ceny, które często przebijają granicę 3 tys. zł za tonę.

Sklep PGG otwarty jest od początku czerwca dwa razy w tygodniu we wtorki i czwartki od godziny szesnastej. Godziny zamknięcia nie ma podanej, bo sprzedaż węgla prowadzona do opróżnienia magazynów. Na dodatek spółka wydatnie usprawniła infrastrukturę informatyczną, skutecznie eliminując – jak zapewnia – pośredników próbujących wykupować węgiel przez boty. Wszystko po to, by maksymalnie ucywilizować zakupy i sprawić, by węgiel sprzedawany przez PGG stał się łatwiej dostępny.

O sprzedaży węgla mówią już wszyscy. Głos w tej sprawie zabiera sam premier i rzecznik rządu. Odważnych wizji nie boi się kreślić szefowa Ministerstwa Klimatu i Środowiska, a swoje trzy grosze dorzucają też reprezentanci resortu finansów. Tylko Ministerstwo Aktywów Państwowych, które ma pod swoimi skrzydłami m.in. Polską Grupę Górniczą (PGG) akurat milczy jak zaklęte. I wszystko wskazuje też na to, że przed tematem węgla teraz jak tylko może ukrywa się też wicepremier Jacek Sasin.

Niedawno pisaliśmy, że rząd zaproponował, by braki węgla uzupełniać, zbierając suche patyki w lesie. No i stało się, Polacy tak rzucili się na chrust, że może go zabraknąć. Niektóre nadleśnictwa wprowadzają już nawet limity, bo zaradni Polacy upatrzyli w tym nowy biznes i szukają w internecie chętnych, którzy będą zbierać w lasach gałęzie.

Rząd i górniczy związkowcy przypominają teraz dwie grupy chłopców, którzy z dwóch ulic na osiedlu zrobili pole bitwy na śnieżki. Jedni twierdzą, że już jesienią, na starcie kolejnego sezonu grzewczego, w Polsce będzie brakować węgla. Drudzy z kolei temu zaprzeczają i utrzymują, że wszystko jest pod kontrolą, a sytuacja na rynku węgla aż tak tragiczna nie jest. Przecież są też krajowe zapasy i przygotowywany jest mechanizm wsparcia finansowego.

W przyszłym tygodniu rząd ma przedstawić projekt regulacji dotyczących cen węgla. Na razie nie udało się uspokoić indywidualnych klientów, którzy boją się jeszcze większej drożyzny i tego, że za kilka miesięcy w ogóle nie będzie dostępnego węgla i wolą już teraz robić zapasy na sezon grzewczy. I na tym zjawisku krocie zarabiają pośrednicy. To czy przypadkiem nie mamy do czynienia z nielegalnymi spekulacjami, sprawdzi UOKiK na wniosek posłów Lewicy.

Górnicy postanowili wbić nóż w serce rządu. I chociaż poszczególni ministrowie od kilku dni powtarzają jak mantrę, że nie ma co panikować, bo węgla za kilka miesięcy w Polsce nikomu nie będzie brakować, to związkowcy mają do powiedzenia społeczeństwu zupełnie coś odwrotnego. I przy okazji wystawiają ekipie premiera Mateusza Morawieckiego bardzo negatywną ocenę. Bo rząd, ich zdaniem, w zderzeniu z kryzysem węglowym jest bezradny.

Górnicy stawiają sprawę jasno: zwiększenie rodzimego wydobycia węgla jest możliwe, ale w perspektywie co najmniej kilku lat. I samo się to nie stanie. Trzeba odpowiednich nakładów inwestycyjnych. Dobrze byłoby zadbać też o samych górników. Nie tylko o ich zarobki, ale również ich poziom zatrudnienia. Odpowiedź na te postulaty Polskiej Grupy Górniczej (PGG) i rządu będzie znacząca. Zdecyduje o tym, czy dekarbonizacja w Polsce jeszcze w ogóle ma jakiś sens.

Nie będzie regulowanych cen węgla – zapowiada PiS. Ale za to mogą być dopłaty dla najuboższych. Ale najpierw cios w pośredników, którzy teraz zbijają na Polakach kokosy, kupując węgiel poniżej 1 tys. zł za tonę i sprzedając dwa kilometry dalej za ponad 3 tys. zł. Rząd chce z tymi pośrednikami walczyć i zapowiada tajemniczo, że wykorzysta w tym celu spółki Skarbu Państwa. Obstawiam, że mija ta zostanie powierzona Orlenowi, który wkrótce zasypie Polaków tanim ekogroszkiem.

Rząd zauważył kłopot na rynku węgla i obiecał pomoc, choć podobno nie będzie ani specjalnych kartek, ani talonów rodem z PRL. O wprowadzeniu regulowanej ceny też w Zjednoczonej Prawicy nikt nie myśli. W pierwszej kolejności zmiany mają dotyczyć za to sieci sprzedaży surowca, tyle że to niewiele zmieni. Największy problem nie będzie wcale z ceną węgla, lecz z jego dostępnością.

Robi się nerwowo na rynku węgla. Ceny u pośredników dochodzą już do 3000 zł, a z kolei w sklepie Polskiej Grupy Górniczej (PGG) szansę na zakup opału w zdecydowanie niższych cenach ma w porywach co czwarty chętny. Rząd robi co może, żeby uspokoić przede wszystkim indywidualnych odbiorców, opowiada o alternatywnych dostawach z Australii, Kolumbii, Indonezji, RPA i USA. Ale już widać, że taka narracja nie działa. Podobnie jak zapewnienia, że nie trzeba się bać sezonu grzewczego.

Chociaż po prezentacji głównych założeń unijnej strategii RePowerEU jest jasne, że obecny kryzys energetyczny ma tylko przyspieszyć odejście od paliw kopalnych, to Polska najwyraźniej chce dalej wiązać się z węglem. Tak wynika i z zapowiedzi przełożenia w czasie terminów wygaszania kopalni i z apelu związkowców, którzy uważają, że już jest najwyższy czas, żeby zwiększyć zatrudnienie w polskim górnictwie i przy okazji reaktywować dawne klasy górnicze.

Jak kraje europejskie reagują na obecny kryzys gazowy i agresję Rosji na Ukrainie? Okazuje się, że większość z nich postanowiła przyspieszyć proces dekarbonizacji na rzecz odnawialnych źródeł energii - wynika z raportu Centrum Badań nad Energią i Czystym Powietrzem (CREA) oraz think tanku Ember. A Polska? Kraj nad Wisłą dalej swoje bezpieczeństwo energetyczne widzi przede wszystkim w węglu, ale nad gazem już główkuje.

Polacy próbują kupować węgiel na zapas, ale nie dają rady, bo wszystko zgarniają im sprzed nosa pośrednicy, którzy potem odsprzedają go trzy razy drożej. Polacy kupują i tak, bo boją się, że jesienią będzie pięć razy drożej. A minister klimatu i środowiska, próbując jakoś na to zaradzić zwraca się o pomoc do Lasów Państwowych, by umożliwić Polakom samowyrób drewna w lasach. Co to znaczy? Jak po wyrębie lasu nazbieracie sobie leżących gałęzi, możecie je sobie kupić po 300 zł za metr sześcienny. Tylko najpierw zadzwońcie do leśnika.

Gros węgla, którym Polacy opalać będą domy zimą będzie pochodzić z zagranicy. Lukę po surowcu z Rosji wypełnić między innymi miały dostawy z Kolumbii. Problem w tym, że niebawem węgiel z Ameryki Południowej może przestać docierać do Europy.

Za kilka miesięcy, przez brak węgla, miał być w Polsce strach i zgrzytanie zębami. Górniczy związkowcy przewidywali, że po wakacjach za węgiel trzeba będzie płacić nawet 5000 zł za tonę, ale i tak surowca zacznie brakować na rynku. Ale okazuje się, że to niepotrzebne bajdurzenie. Polski rząd bowiem miał już znaleźć rozwiązanie z tej patowej sytuacji. Najprawdopodobniej dziurę po węglu z Rosji pomoże nam zasypać m.in. Australia i RPA.

Nie ma spokoju na rynku węgla. Opał z tygodnia na tydzień drożeje, głównie przez strach przed kolejnym sezonem grzewczym, w którym może zabraknąć węgla. Spółki górnicze stawiają sprawę jasno i twierdzą, że na nagłe zwiększenie rodzimego wydobycia nie ma co liczyć, skoro przez lata brakowało nakładów inwestycyjnych. Wszystkiemu przyglądają się górnicy, ale skupieni są tylko na tym, by wyrwać coś dla siebie.

Nie wiadomo jeszcze, kiedy dojdzie do spotkania między związkowcami a zarządem PGG w sprawie ustanowienia nowych zasad sprzedaży węgla. Ale największa spółka górnicza w UE nie czeka na rozmowy ze stroną społeczną i sama postanowiła zmodyfikować zasady sprzedaży węgla przez internet.