węgiel

Australia Południowa jest trzy razy większa od Polski. Mimo tak dużej powierzchni zdecydowała się na eksperyment i błyskawicznie rezygnuje z wykorzystania paliw kopalnych, zastępując je OZE. Efekt? Już przez pół roku woda i słońce dostarczają mieszkańcom 100 proc. potrzebnej energii.

Kancelaria Prezesa Rady Ministrów tłumaczy, co trzeba zrobić, żeby kupić węgiel w swojej gminie. Przykład miejscowości Walce (opolskie) pokazuje, że lepiej wcześniej wszystko ustalić i dogadać. Bo w Polskiej Grupie Energetycznej (PGE) owszem można składać zamówienia, ale niewiele z tego składania potem wynika.

Sklep PGG chwali się jednymi z najniższych cen węgla na polskim rynku, dużą liczbą obsłużonych klientów i wprowadzanymi dla ich dobra nowymi funkcjami tego zakupowego serwisu. Ale w tej beczce miodu jest też pokaźna łyżka dziegciu. Ludzie skarżą się na spore koszty transportu, który po wprowadzeniu sieci Kwalifikowanych Dostawców Węgla miał być łatwy, przyjemny i przede wszystko jednak tani. Niestety często taki nie jest, a ludzie czują się oszukani.

Jarosław Kaczyński uważa, że Polska musi być przede wszystkim ogrzana, dlatego w tym celu można wrzucać do pieca, co się da (oprócz opon). Media już donoszą, że Polacy posłuchali tej rady i na opał wykorzystują płyty meblowe. Przez to już w wyjątkowo zimnym wrześniu smog dawał się mocno we znaki, a im za oknem zimniej – tym pod tym względem jest tylko gorzej. Bezradnie rozkładają ręce twórcy regionalnych przepisów antysmogowych, prosząc o reakcję Ministerstwo Klimatu.

Na krajowym rynku opału dzieją się cuda, za które wszyscy słono zapłacimy. W ciągu raptem miesiąca cena węgla na potrzeby energetyki zawodowej i ciepłownictwa bardzo wyraźnie wzrosła, nawet o blisko 300 proc. Jakby tego było mało nadeszły też bardzo kiepskie informacje dotyczące krajowego wydobycia węgla. Tak źle ostatni raz było w maju i czerwcu 2020 r. A wcześniej nigdy w historii. Podobnie rzecz ma się w przypadku przykopalnianych zapasów węgla.

Sklep PGG uruchomił wreszcie usługę polegającą na odbiorze kupionego przez internet węgla w jednym z dziewięćdziesięciu punktów prowadzonych przez Kwalifikowanych Dostawców Węgla. To kolejna zmiana po wprowadzeniu nowych limitów na zakup opału, które obowiązują od ubiegłego tygodnia. Niestety kolejne kopalnie idą w ślady PGG, co już widać na wolnym rynku. Standardem właśnie staje się cena 4000 zł za tonę.

Wreszcie jest nić porozumienia między rządem a samorządowcami. Chodzi o możliwość handlu węglem przez gminy i miasta, ale też o maksymalną cenę energii dla samorządów terytorialnych na poziomie ok. 785 zł za 1 MWh. W efekcie, procedowane mają być dwa projekty ustaw, do których - jak ustalono w trakcie rozmów - zgłaszane będą jeszcze techniczne poprawki.

Cena węgla w portach ARA zaczęły niespodziewanie piąć się w górę po informacji o strajku pracowników Transnetu w RPA, co ma wpłynąć na dostawy paliwa w środku kryzysu energetycznego. Ale nie ma co się zawczasu denerwować. Wicepremier i szef aktywów państwowych Jacek Sasin uspokaja i obiecuje, że razem z dodatkiem węglowym i dopłatą do opału sprzedawanego przez samorządowców, Polacy realnie za tonę węgla zapłacą jakieś 1000 zł, nie więcej.

Żadnych opon na składach opału i wśród ogłoszeń w internecie nie znaleźliśmy, ale i tak pojawia się coraz więcej ofert z coraz bardziej dziwnymi i niebezpiecznymi materiałami. Zaopatrzyć można się już w węgiel brunatny, koks, resztki po budowie na opał i mułofloty. Albo polować na okazje i kupić ekogroszek za 1600 zł za tonę.

Podczas wczorajszej sesji sprzedażowej w ciągu jednej sekundy sklep PGG szturmowało 140 tys. klientów. Tysiąc razy więcej niż przeciętny sklep internetowy. Trudno się dziwić, że w marcu po uruchomieniu sprzedaży w internecie serwery PGG nie wytrzymywały tego szaleństwa. Dzisiaj jest o niebo lepiej, jedynym problemem pozostaje ilość węgla wystawianego do sprzedaży. I jego jakość.

Potrzeba matką wynalazków, jak się okazuje niekiedy tak poronionych, jak palenie w domowych piecach węglem brunatnym. To bardzo wilgotny opał, na dodatek z licznymi „dodatkami”, które do niedawna powodowały, że przepisy nie dopuszczały jego stosowanie w piecach domowych. Trudno się dziwić, że eksperci monitorujący zanieczyszczenia powietrza są przerażeni.

Rząd stracił miesiące na zapewnianie, że żadnego kłopotu z węglem nie będzie. Gdy się okazało, że jednak sytuacja ma się ciut inaczej, to poszło hasło, że wszystkie ręce na pokład i zaczęło się kombinowanie. Każdy musiał dołożyć swoją cegiełkę, bo też stawka dla rządu była oczywista: być albo nie być. W ten sposób zniknęły nowe normy jakości węgla. Nie ma też co tej zimy przejmować się normami jakości powietrza. Tego też nikt nie będzie egzekwował. Pal licho z naszym zdrowiem, ma nam być przede wszystkim ciepło. Teraz swoje trzy grosze wtrąca również Ministerstwo Infrastruktury, które zamierza ułatwić transport węgla po całym kraju.

Rodzimego węgla moglibyśmy mieć o wiele, wiele więcej, gdyby nie program likwidacji polskich kopalń. Wydobycie węgla w Polsce maleje, a górnicy wciąż odchodzą z pracy. Czy ktoś w końcu zatrzyma tę złą passę?

Rządowe dopłaty do węgla zachęcają prywatne składy węgla do zawyżania cen - uważa Robert Tomaszewski, analityk Polityki Insight. A jak przyjdzie prawdziwe zimno, możemy mieć do czynienia z jeszcze większą spekulacją pośredników, która skłoni Polaków, żeby za 3 tys. zł od rządu kupować ścinki opon. A to wszystko i tak wtedy, gdy uda się sprowadzić do Polski odpowiednią ilość węgla i jakimś cudem rozwieźć ją koleją po kraju. Nie pytajcie, co stanie się, jak Putin postanowi atakować naszą infrastrukturę krytyczną - wtedy nie uratują nas nawet USA.

Ileż można ględzić o tym samym? Że zabraknie nam zimą węgla, że ten sprowadzany z zagranicy jest bardzo kiepskiej jakości i że tona czarnego złota najpewniej będzie zaraz po 5000 zł albo i więcej? Rząd ma już po dziurki w nosie tej czarnej propagandy, która jego zdaniem nie ma nic wspólnego z rzeczywistością. Ministerstwo Aktywów Państwowych wzięło się więc za porządny PR i zapewnia, że węglowa zadyszka w żadnej mierze nam nie grozi. Importowanego opału będziemy bowiem mieć co nie miara, a i cena ma być lepsza.

Krytycy unijnej polityki energetycznej oraz takich strategii jak Zielony Ład, czy REPowerEU uważają, że skoro powietrze ma charakter globalny, to takie też powinny być działania mające na celu dbać o jego odpowiednią jakość i kondycję. Ich zdaniem Europa z założoną neutralnością klimatyczną w 2050 r. w żadnej mierze sama kryzysu klimatycznego nie pokona. Patrząc na węglowe plany Chin - trudno tego pesymizmu nie podzielać.

Jeszcze w lipcu premier Mateusz Morawiecki przekonywał w Sejmie, że nakazał państwowym spółkom zwiększenie wydobycia i z tego też względu Polska będzie miała nadwyżkę węgla. Niestety szef rządu nie uściślił, kiedy ma to się stać. Bo w tym roku raczej się nie uda. Okazuje się, że wbrew tym zapewnieniom na razie produkcja węgla w Polsce maleje zamiast rosnąć. Co gorsza: zapasy przy kopalniach są tak małe, jak jeszcze nigdy wcześniej.

Miał węglowy wraca w wielkim stylu. Kilka lat temu odsądzony od czci i wiary za produkowanie smogu, ku rozpaczy wielu klientów wycofany ze sprzedaży, teraz ma nas uratować przed mroźną zimą. W sklepie PGG kusi śmiesznie niską ceną i wyższymi limitami na zakup. Wieku klientów prawdopodobnie nie będzie wybrzydzać. Niestety.

Ceny energii skoczyły do tak wysokich poziomów, że wiele samorządów zostało zmuszonych do odwołania przetargów na dostawcę energii elektrycznej. Aby ograniczyć horrendalne stawki, rząd tak, jak obiecał, nie zostawi samorządów samych sobie, i przedstawia dla nich rozwiązanie: węgiel z importu.

Pamiętacie, co stało się z ceną węgla po tym, jak rządzący chcieli go sprzedawać po tyle, co rok temu? A kiedy koniec końców ustanowiono dodatek węglowy liczony po 3000 zł na jedno gospodarstwo domowe? Zgodnie z przewidywaniami ekspertów za każdym razem rynek reagował podwyżkami, przed którymi nie uchronił się nawet sklep PGG. Lepiej w takim razie jeszcze mocniej złapać się za kieszeń, bo jeden z najbliższych współpracowników prezesa PiS Jarosława Kaczyńskiego zapowiada kolejne dopłaty do czarnego złota. Na pocieszenie rząd ma dla nas porównywarkę cen.