biomasa

W końcu doczekaliśmy się dokładnych statystyk programu Czyste Powietrze za czerwiec 2024 r. Widać wyraźny skręt w stronę kotłów na biomasę, na czym najbardziej tracą pompy ciepła. Tymczasem EHPA pochwaliło się nowym narzędziem, które porównuje koszty i emisje gazów cieplarnianych dla poszczególnych urządzeń grzewczych. Wychodzi na to, że Polacy nie dokonali dobrego wyboru.

Mamy najnowsze statystyki, które pokazują, jaki udział mają poszczególne źródła ciepła we wnioskach składanych o finansowanie w programie Czyste Powietrze. Pompy ciepła nie zaczęły nadrabiać dystansu do kotłów na biomasę. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) długo i nie pierwszy raz ociągał się z publikacją danych, ale we wtorek, 20 sierpnia, zresztą po naszej interwencji, zaktualizował informacje. Przy okazji na rynku odnawialnych źródeł ciepła robi się coraz bardziej gorąco i wcale nie chodzi o rekordowe temperatury za oknem. Do gardeł skoczyli sobie przedstawiciele Polskiej Organizacji Rozwoju Technologii Pomp Ciepła (PORT PC) i Izby Gospodarczej Urządzeń OZE (IGU OZE).

Wrze na linii Polska Izba Gospodarcza Sprzedawców Węgla (PIGSW) a Stowarzyszenie Polska Organizacja Rozwoju Technologii Pomp Ciepła (PORT PC). Ci pierwsi są oskarżani przez tych drugich o świadome wprowadzanie w błąd w sprawie pomp ciepła. Ale sprzedawcy węgla nie mają sobie nic do zarzucenia i zasłaniają się projektem ustawy.

Przez lata pokutowało myślenie, że spalanie biomasy jest eko. I nie przynosi takich szkód jak czerpanie ciepła z gazu, czy węgla. Tymczasem coraz więcej ekspertów wskazuje, że traktowanie drewna jako energii odnawialnej to droga donikąd, która zamiast być receptą dla zmian klimatu, wyłącznie je przyspiesza. Fundacja ClientEarth Prawnicy dla Ziemi przypomina rządzącym, że w umowie koalicyjnej pojawił się zakaz spalania drewna w energetyce zawodowej. Ale na razie za tymi słowami nie poszły żadne czyny.

Stało się to, co można było przewidzieć już od miesięcy. Mamy do czynienia wszak ze zmianą lidera w programie Czyste Powietrze, gdzie przez ponad rok na wszystkich z góry patrzyły pompy ciepła. Ale to już za nami. Teraz rządowa inicjatywa skoncentrowana na wymianie węglowych kopciuchów ma nowego króla i są nim kotły na biomasę. Zdaniem ekspertów to fatalne wiadomości, bo grzanie za pomocą biomasy drzewnej z pewnością nie jest zdrowe, zarówno dla nas samych, jak i dla przyrody.

W Europie instalacji produkujących biometan przybywa jak grzybów po deszczu. Bo przez kryzys energetyczny Bruksela chce szybko zastąpić czymś węglowodory importowane z Rosji. I jednym z pomysłów jest właśnie zazielenienie gazu. Tak jak się stało już w Danii, gdzie nowe paliwo właściwie całkowicie wyparło rosyjski surowiec. Niestety dla Europy rewolucja biometanowa może równie szybko się skończyć, jak się zaczęła.

Aktywiści postanowili jeszcze raz przekonywać, że lasy nie są w żadnym wypadku jakimkolwiek rodzajem paliwa i przesłali do spółek energetycznych, a także często ich finansujących banków specjalny apel. Zwracają w nim uwagę, że spalanie biomasy drzewnej wpływa negatywnie na klimat, środowisko i zdrowie. W ten sposób dochodzi też do marnowania pieniędzy publicznych. Przywołują przy tej okazji też jednoznaczne badania opinii publicznej.

Rozwój bioenergii może znacząco wspomóc dekarbonizację w Polsce. To stabilne źródło zielonej energii już dawno docenili Niemcy, którzy mają najwięcej biogazowni w całej UE. Nasi sąsiedzi specjalnie w tym cel hodują kukurydzę, Polska zamierza wykorzystać odpady. Wyprodukowaną w ten sposób energię będziemy mogli wykorzystać w elektroenergetyce, ogrzewaniu i transporcie.

Procentowy udział pomp ciepła w programie Czyste Powietrze w ostatnich miesiącach nieco wyhamował, ale i tak wartości liczbowe wniosków dotyczących tych urządzeń grzewczych są na stałym poziomie, a nawet trochę rosną. Pogłoski o wyhamowywaniu rynku są więc zdecydowanie przedwczesne. Drugą młodość za to przeżywają kotły na biomasę. Tutaj wiodącym czynnikiem pozostaje zasobność portfela.

Stowarzyszenie Pracownia na rzecz Wszystkich Istot zleciło badanie opinii publicznej w sprawie polskich lasów. I okazuje się, że zdecydowana większość z nas uważa, że lepiej byłoby, gdyby skupiska drzew stanowiły element ochrony klimatu, a nie był celem nie do końca kontrolowanych przez społeczeństwo wycinek. Polacy również dosyć jednoznacznie wyrazili się na temat dopłat do produkcji energii z podziałem na poszczególne źródła ze środków publicznych. Drewno zamyka całą stawkę.

Kryzys energetyczny i inflacja mocniej szarpnęły kieszeniami Polaków. Na tyle, że sami - bez specjalnego ponaglania ze strony rządu - rozpoczęli transformację energetyczną we własnym zakresie. W krótkim czasie staliśmy się mistrzami świata w przypadku pomp ciepła. A liczba prosumentów już w zeszłym roku przekroczyła poziom miliona. Za chwilę pewnie swoje dołoży też wiatr, po zniesieniu zasady 10H. Ale w ostatnich tygodniach to piece na pellet zdobywają największą popularność Polaków. Czemu? Jak nie wiadomo, o co chodzi, to chodzi o pieniądze.

Europa powoli uniezależnia się od rosyjskiej energii i tworzy tym samym swoją strategię energetyczną od nowa. Dla wielu nie ma w niej jednak miejsca na dalsze spalanie drewna i biomasy leśnej. Bo w ten sposób, jak przekonują, Bruksela nie osiągnie swoich celów klimatycznych, a przy okazji stawia w ten sposób na coraz gorszą jakość powietrza. Europejscy leśnicy napisali nawet list do polityków, w którym tłumaczą im, co i jak. Ale nie wiadomo, czy to cokolwiek da.

Z roku na rok rośnie zapotrzebowania biomasy leśnej na potrzeby energetyki. To z kolei powoduje, że w Polsce zaczęliśmy palić na potęgę drewno, co zagraża przyrodzie i negatywnie wpływa na klimat. Najnowszy raport Pracowni na rzecz Wszystkich Istot nie jest zbyt miłą lekturą.

Jeden z pomysłów na ochronę klimatu jest taki: biomasa zamiast węgla w elektrowniach. I już będzie po problemie. Ale zdaniem naukowców takie postawienie sprawy może ziemskiemu środowisku zrobić więcej szkody niż pożytku.