Banki

Orzeczenia Sądu Najwyższego ws. frankowiczów może wcale nie być, choć I prezes SN Małgorzata Manowska już szykuje na sędziów zasadzkę, żeby zmusić ich jednak do orzekania. Ale frankowicze już wiedza, że nie ma co czekać i znów muszą przejść do ataku, więc zaczynają wydrapywać bankom oczy. Banki nie pozostają dłużne i twierdzą, że są ofiarami i właściwie to nie ma o czym gadać.

Coraz więcej instytucji finansowych w swoich strategiach dotyczących środowiska, odpowiedzialności społecznej i ładu korporacyjnego (strategie ESG) podnosi kwestię ekologii i zmian klimatu. Banki gremialnie chcą też uczestniczyć w polskiej transformacji energetycznej.

W ostatnim tygodniu na warszawskiej giełdzie można było zaobserwować bardzo ciekawe zjawisko. Kiedy tylko GUS opublikował raport o tym, że inflacja w czerwcu spadła bardziej od oczekiwań, akcje banków runęły w dół.

Wiadomo - opcje walutowe, polisolokaty, spready walutowe, kredyty we frankach szwajcarskich - to wszystko wina klientów. A ten okropny UOKiK co chwilę czepia się niewinnych bankowców i jeszcze śmie informować o tym opinię publiczną, że ma do nich jakieś zastrzeżenia. I w dodatku drogi strasznie ten urząd, co to broni interesów konsumentów, bo jakby nic nie robił, to byłoby taniej dla całego społeczeństwa.

Wydawało się, że Zbigniew Jagiełło był na polityczne zawirowania odporny. Szefował największemu bankowi w Polsce od 12 lat, był jedynym prezesem dużej spółki skarbu Państwa, który nie został wymieniony, kiedy PiS przejął władzę po koalicji PO-PSL. Ale nie jest niezatapialny. Twarde jądro PiS w końcu pozbywa się ludzi Morawieckiego.

Stało się. To już nie są bajki dla grzecznych dzieci, ale konkret: PKO BP do końca czerwca zaproponuje ugody wszystkim swoim frankowiczom. To oznacza, że bank weźmie na siebie ryzyko kredytowe i jeszcze będzie całował klientów po rękach. I pomyśleć, że kilka lat temu była awantura, by podzielić się kosztami przewalutowania pół na pół z kredytobiorcą. Dziś jesteśmy w innym świecie i największy polski bank nie biadoli, że prezes będzie musiał parzyć trzy herbaty z jednej torebki.

Polacy wygrażają bankom: jeśli każecie nam płacić za trzymanie u was pieniędzy, zabierzemy od was nasze oszczędności. Ale to czcze gadanie, bo banki od dawna podnoszą nam opłaty za bankowanie i jakoś odpływu środków nie widać. Na co czekają Polacy? Aż bank sam powie im wprost: uciekajcie, bo od jutra będziemy was łupić?

Nasze oszczędności w pandemii mimo kryzysu puchną. Już jakiś czas temu pisałam, że minister Patkowski miał rację mówiąc, że z powodu pandemii wielu z nas rosną oszczędności, bo nie mamy ich gdzie wydawać. I to była w pewnym sensie dobra informacja. Nie przewidział wtedy tej złej: banki będą nas musiały w końcu za te rosnące oszczędności ukarać, bo wcale ich nie chcą. Ale powodów jest więcej. Oto one:

Nie będzie jednego wzorca ugody z frankowiczami, każdy bank działa teraz na własną rękę. Co z tego wyjdzie? Pewnie niewiele, bo wygląda, że tylko pojedyncze banki rzeczywiście chcą te problem rozwiązać. A skoro tak, NBP nie przyłoży do tego ręki, zaś bez jego pomocy banki będą musiały rozłożyć zawieranie ugód na dłuższy czas, żeby nie zatrząść kursem złotego.

„Czekając na orzeczenie SN w sprawie frankowiczów, banki zyskały czas na ofensywę medialną” – pisze prof. Ewa Łętowska, była Rzecznik Praw Obywatelskich, sędzią SN oraz TK. Tę ofensywę jej zdaniem, przeprowadza Leszek Balcerowicz, który twierdzi, że wyroki sądów korzystne dla frankowiczów są absurdem, a w ogóle nie można pozwolić, by tak orzekały, bo jeszcze ktoś pomyśli, że ugięły się przed ministrem Ziobrą. W tej dyskusji rzeczywiście absurd goni absurd.

Wielu obawia się, że prędzej czy później ujemne oprocentowanie stanie się faktem, a wtedy trzeba będzie uciekać z gotówką pod łóżko. I choć banki odgrażają się, że właściwie mogłyby ujemne odsetki zastosować, prawo wcale nie musi stać po ich stronie. „To byłoby bezprawne” – pisze prof. Chłopecki z Uniwersytetu Warszawskiego. Moglibyśmy nawet domagać się odszkodowań od Skarbu Państwa. Tyle że mam wrażenie, że banki te ujemne oprocentowanie wprowadziły już kilka miesięcy temu.

25 marca miał być sądnym dniem dla banków, a frankowicze zacierali już ręce. Okazuje się, że nic z tego. Powód? Polityczny konflikt pomiędzy tzw. starymi a nowy sędziami SN, którzy nie chcą razem pracować. To mogła być pułapka pierwszej prezes SN.

Banki wypuszczają próbny balonik pt.: wkrótce to wy będziecie płacić nam za to, że trzymamy wasze pieniądze. Spokojnie, tylko testują rynek, przyda się ewentualnie na przyszłość. KNF zapewnia, że to fake news i żaden bank nie pracuje nad wprowadzeniem ujemnego oprocentowania.

Wszyscy czekają, aż Sąd Najwyższy odpowie na sześć kluczowych pytań dotyczących kredytów frankowych, a tymczasem Stowarzyszenie Stop Bankowemu Bezprawiu postanowiło nie czekać i samemu na nie odpowiedzieć. A skoro już znają odpowiedź, podzielili się nią z Sądem Najwyższym.

Bankowcy nie rwą się wcale do ugód z frankowiczami, które proponuje KNF i mają własny plan, który podsunął Związek Banków Polskich: przewalutowanie kredytów po średnim kursie NBP. Dziś część frankowiczów nie chce słyszeć nawet o przewalutowaniu kredytów po kursie z dnia zaciągnięcia, choć jeszcze kilka lat temu był to ich wymarzony scenariusz. Zakamuflowana propozycja, ZBP pokazuje, że bankowcy z frankowiczami nie dogadają się chyba nigdy.

Ugód nie ma i być może wcale nie będzie, choć przez chwilę wydawało się tak blisko. Sprawa się rozmywa. Niby dziewięć banków nad nimi pracuje, ale tylko jeden jest poważnie zainteresowany rozwiązaniem problemu. NBP, który powinien odegrać kluczową rolę, żeby złoty nie dostał wstrząsu anafilaktycznego, ironizuje, a coraz głośniej krzyczą eksperci, którzy przekonują, że konsumenci wcale nie są najważniejsi.

Pamiętacie, jak niedawno Polska Rada Biznesu straszyła, że jeśli Sąd Najwyższy stanie po stronie frankowiczów, zbankrutować mogą nie tylko pojedyncze banki, ale cały sektor bankowy, a potem cała Polska? Właśnie prezes Bankowego Funduszu Gwarancyjnego przekonuje, jaka to straszna bzdura.

Koronawirus i lockdown spowodowały, że spadła przestępczość wśród nieletnich w offline'ie, za to wystrzeliły nieautoryzowane transakcje bankowe. W 2020 r. było ich dwa razy więcej niż rok wcześniej.

„Elastyczność i gotowość na zmiany pozostanie z nami długo po pandemii”, mówi Justyna Kesler, globalna szefowa ING Business Shared Services. Płatności staną się niewidzialne, a zarządzanie finansami elastyczne, co pozwoli polskim bankom na utrzymanie się w światowej czołówce.

Pamiętacie słynne słowa z kryzysu finansowego sprzed ponad dekady o bankach za dużych żeby upaść? Właśnie wracają. Niektórzy obawiają się, że Sąd Najwyższy stanie po stronie kredytobiorców i już drżą. Efekt? Polska Rada Biznesu straszy czarnym scenariuszem, według którego korzystne dla kredytobiorców orzeczenie SN będzie kosztowało banki nie 30-40 mld zł, jak obecnie się szacuje, ale 250-500 mld zł, co może doprowadzić kraj do bankructwa. PRB jasno mówi: nieważne, czy frankowicze mają rację, ważniejszy jest interes banków.