Energetyka

Najnowszy raport klimatyczny think-tanku Ember mówi jasno: paliwa kopalne są w odwrocie, energetyka jądrowa również, a głównym źródłem energii w Europie pierwszy raz w historii jest wiatr i słońce. Powodów takiej sytuacji jest kilka. To nie tylko nakręcany przez Rosję kryzys energetyczny, ale na przykład też największa od 500 lat susza, jaka nawiedziła Stary Kontynent.

Narodowa Agencja Bezpieczeństwa Energetycznego (NABE) i posprzątanie przez nią aktywów węglowych po państwowych spółkach ma być symbolicznym początkiem transformacji energetycznej w kraju nad Wisłą. Ale nie takim na papierze, tylko naprawdę, w realnej rzeczywistości. Na razie jednak idzie jak po gruzie. Utworzenie NABE już jest spóźnione, a na domiar złego coraz bardziej do gardeł skaczą sobie związkowcy. Kłótnia toczy się o główną siedzibę nowej Agencji.

Cena ropy przestała wspinać się w górę. Styczeń kończymy wyraźnymi spadkami, które oddają kilkutygodniowe zyski. Bo kraje OPEC+ prawdopodobnie nie zdecydują się na zwiększenie produkcji, a z kolei amerykańska Rezerwa Federalna ma nieco przyciąć dotychczasowy wzrost stóp procentowych. To wcale jednak nie znaczy, że polscy kierowcy już mogą zacierać ręce z radości. U nas ceny raczej nie drgną, a jeżeli nawet, to raczej w górę.

Siemianowice Śląskie, samo centrum Górnośląski-Zagłębiowskiej Metropolii. Już dawno tu nie ma kopalni i huty. Jest za to 18-dołkowe pole golfowe oraz znana i lubiana w całej Europie strzelnica myśliwska. Od nowego roku sprawdzam jakość powietrza w mojej dzielnicy w Michałkowicach. Powiedzieć, że jest źle, to jakby nic nie powiedzieć.

W obecnym kryzysie energetycznym liczy się przede wszystkim cena surowców, głownie tych kopalnych: gazu, ropy i węgla. No i interesuje nas jeszcze ich dostępność. Resztę odstawiliśmy trochę na boczny tor. Tak stało się m.in. z cenami emisji CO2. Szukając najtańszego węgla na polskich składach nikt nie przejmował się emisją dwutlenku węgla. Ale to za chwilę może się zmienić.

OZE rosną w siłę. Już w 2023 r. ma być pobierana energia z farmy solarno-wiatrowej, która jest budowana w Kleczewie, w województwie wielkopolskim. Dzięki tej inwestycji o dostawy czystej energii spokojnych może być nawet do 100 tys. gospodarstw domowych. Za jej finansowanie odpowiada Polski Fundusz Rozwoju i konsorcjum trzech banków.

Transformację energetyczną zaczniemy dopiero wtedy, kiedy na poważnie sięgniemy po wodór. To ten pierwiastek ma uwolnić nas na dobre od paliw kopalnych. Komisja Europejska zamierza utworzyć Europejski Bank Wodoru, który ma zainwestować w technologie oparte na H2 nawet 3 mld euro.

Rachunki za ciepło zajmują na naszych listach wydatków wysokie miejsce, zwłaszcza w tym roku. Czy z dodatkiem węglowym zwykły kocioł się opłaca czy jednak lepiej zacisnąć trochę bardziej pasa i zdecydować się na pompę ciepła? Z pomocą na odpowiedź na tego typu pytania pospieszył Polski Alarm Smogowy, który przygotował prosty kalkulator. Ten wyliczy koszty ogrzewania domu jednorodzinnego.

Na rynku paliw robi się coraz bardziej nerwowo. Wielkimi krokami zbliżamy się do nałożenia embarga na rosyjskie produkty naftowe. W Polsce kierowcy konsumują wcześniejsze podwyżki cen hurtowych. Co gorsza: analitycy przewidują, że na przełomie stycznia i lutego sytuacja nie ulegnie zmianie. Benzyna ma zdrożeć o 10 gr na litrze. Trochę mniej ma wzrośnie cena oleju napędowego.

Naprawdę mamy sporo szczęścia, że do kryzysu energetycznego nie dołączyła też mroźna zima. Zamiast tego mamy jeden z najcieplejszych pierwszych miesięcy roku w historii pomiarów. Nie potrzebujemy więc aż tyle węgla do ogrzania mieszkań i domów. A mniejszy popyt ma swoje konkretne konsekwencje. W pierwszej kolejności spada cena węgla. Na tyle, że sklep PGG, po miesiącach królowania, już nie jest najtańszym miejscem na zakup czarnego złota.

Kiedy już wydawało się, że większość rządowa w Sejmie więcej nie będzie kombinować z zasadą 10H, bo liczą się w pierwszej kolejności pieniądze z Krajowego Planu Odbudowy, które mają dać Zjednoczonej Prawicy kolejne zwycięstwo w tegorocznych wyborach ,na ostatniej prostej przyjęto do rządowego projektu autopoprawkę. Zdaniem ekspertów w ten sposób zrobiono dwa kroki w tył i znowu lądowa energetyka wiatrowa w Polsce jest na krótkiej smyczy. Za parę lat będziemy tego bardzo żałować.

Ograniczenie zużycia energii zaledwie o 10 proc. to 200 zł więcej w kieszeni. A jak wymienicie oświetlenie na LED, oszczędzić można nawet 65 proc. Do tego termostaty przy grzejnikach, a jak kogoś stać na smart home, zaoszczędzi 30 proc., czyli do 600 zł rocznie. Tylko gorzej robi się latem - badania z Japonii po katastrofie Fukushimie pokazują, że oszczędzanie energii może prowadzić do wzrostu śmiertelności.

Kryzys energetyczny pokazał dwa modele postępowania w Europie. Jeden opierał się głównie na gazie z Rosji, a potem na węglu, drugi na energetyce jądrowej, której stał się eksporterem netto energii elektrycznej do reszty Europy. Pierwszy był przez lata wizytówką Niemiec, a drugi strategią Francji. Paryż wcześniej coś przebąkiwał o szybszym zamykaniu atomówek. Ale teraz zmienił zdanie i chce budować nowe.

Zagotowało się w JSW. Zatrudnieni tutaj górnicy byli przekonani, że prędzej czy później namówią zarząd spółki do wyraźnych podwyżek ich płac. Na początku zawsze w takich sytuacjach trwa przeciąganie liny, ale koniec końców udaje się dojść do porozumienia. Tyle tylko, że tym razem może być całkiem inaczej. Bo szefostwo JSW nie zamierza spełniać związkowych żądań. W zamian proponuje wypłatę jednorazowej nagrody. W odpowiedzi górnicy zapowiedzieli zorganizowanie protestu.

Oferteo.pl opublikowało dane z formularzy zleceń na wykonanie lub wymianę instalacji grzewczych w 2022 r. Wynika z nich, że 51 proc. prac przy wymianie lub przebudowie instalacji grzewczej realizowano w kompleksowym zakresie, obejmującym zakup, transport i montaż nowego systemu. – Co warte podkreślenia, do nowo budowanych domów najczęściej wybierane są ekologiczne rozwiązania, takie jak pompy ciepła – podkreśla serwis.

To już przesądzone. Po latach czekania, zwodzenia i przekładania terminów wielkimi krokami zbliżamy się do nowelizacji ustawy wiatrakowej i tym samym modyfikacji zasady 10H, która bardzo skutecznie przez lata blokowała rozwój lądowej energetyki wiatrowej w Polsce. Ale to wcale nie znaczy, że wszyscy, jak jeden mąż, zmienili zdanie na ten temat w Zjednoczonej Prawicy i teraz już kochają turbiny miłością do grobowej deski. To nic innego jak pragmatyzm partyjny. Usunięcie z polskiego prawa zasady 10H wszak stanowi jeden z kamieni milowych, od realizacji których Bruksela uzależnia wypłatę pieniędzy Polsce w ramach Krajowego Planu Odbudowy.

Północna Izba Gospodarcza w Szczecinie skontaktowała się z kilkudziesięcioma przedsiębiorcami z regionu, żeby sprawdzić ich nastroje. Powiedzieć, że są kiepskie, to nic nie powiedzieć. Trudno się dziwić i żądać pozytywnego nastawienia, po tym jak większość z nich otrzymało nowe rachunki za energię i ciepło powiększone o nawet kilkaset procent. Sprawa jest na tyle poważna, że właściciele firm mówią wprost, że zawieszenie cen energii to jedynie przełożenie w czasie egzekucji w ich przypadku.

Biedaszyby zaczęły powstawać lekko ponad 100 lat temu, podczas kryzysu na przełomie lat 20. i 30. minionego stulecia. Omijając zbyt drogi węgiel z kopalni, w ten sposób utrzymywała się wtedy niejedna rodzina na Górnym Śląsku. Potem o biedaszybach słyszeliśmy dopiero w latach 90. XX wieku w Wałbrzychu, kiedy tamtejszym mieszkańcom mocno we znaki dała się restrukturyzacja regionu wałbrzyskiego. I teraz znowu zaczęły się pojawiać, tym razem przez bezprecedensowy kryzys energetyczny.

Cena gazu spadła do poziomów oglądanych ostatni raz ponad rok temu. Przyczyn takiego stanu rzeczy jest przynajmniej kilka. W Polsce tych wahań nie powinniśmy jednak w żaden sposób odczuć, bo wcześniej politycy zamrozili ceny gazu. To wcale jednak nie znaczy, że już nie będzie żadnych giełdowych harców z tym surowcem w roli głównej. Ciągle nie wiadomo, jak zachowa się Władimir Putin z Gazpromem pod rękę. Swój konkretny koszt energetyczny będzie miało również chińskie ożywienie gospodarcze.

Za chwilę mają się na nowo rozpocząć negocjacje - podobno ostatniej szansy - między Tauron a Rafako. Spór nabiera coraz to większego tempa, po tym jak stał się też areną dla polityków, którzy i tutaj chcą coś dla siebie ugrać. O porozumienie będzie jednak bardzo ciężko. No chyba że dogadają się między sobą związkowcy z obu spółek, którzy mają się specjalnie w tym celu spotkać.