recykling

Trwa wyścig z czasem. Sejm jak tylko mógł przyspieszył procedowanie projektu ustawy, wprowadzającej u nas system kaucyjny. Teraz kolej na Senat, który ma się tym zająć podczas jednych z wakacyjnych obrad. Wszystko po to, żeby zdążyć przed jesiennymi wyborami, które mogą zmienić polityczny układ sił. Producenci opakowań uważają, że legislacyjne przepychanki nie mają już żadnego sensu, bo i tak nie zdążymy na czas.

Weź zużyte plastikowe butelki, przynieś je do Biedronki, a dostaniesz voucher na zakupy - tak w skrócie wygląda najnowsza akcja dyskontera. Ile można wyciągnąć z tych butelek? Żeby wystarczyło chociaż na zakup małego napoju, trzeba mieć dużą torbę śmieci.

Firmy, których działalność bazuje na produkcji dużej liczby jednorazówek, coraz częściej są krytykowane za zaśmiecanie środowiska. Francuski McDonald's znalazł na to własną odpowiedź. Popularna sieć fast foodów będzie chipować i recyklingować wszystkie opakowania. Nawet te, które zostaly przez klientów wyniesione z lokalu.

Od lat świadomość Polaków w sprawie ekologii bardzo się zmieniła, m.in. nijako wymusił to Jednolity System Segregacji Odpadów, odkąd został wdrożony w 2017 r. Jak wskazują najnowsze badania, praktycznie już każdy Polak sortuje odpady. A co ciekawe, dla większości ankietowanych motywacją jest „chęć zrobienia czegoś dobrego dla środowiska”, ale są też tacy, co robią to tylko po to, by płacić mniej za wywóz śmieci. W której grupie wy jesteście?

Chociaż Ministerstwo Klimatu i Środowiska ogłasza przyjęcie przez rząd ustawy w sprawie systemu kaucyjnego i zapowiada jego wejście w życie w 2025 r., to jeszcze nic w tym względzie nie jest przesądzone. Dopiero mamy ruch ze strony gabinetu premiera Morawieckiego, a przecież jeszcze jest Sejm, Senat i na koniec podpis prezydenta. Biorąc zaś pod uwagę, jak sam rząd długo przekładał w czasie właśnie klepnięte regulacje, można mieć spore wątpliwości, czy uda się tę drogę legislacyjną zakończyć w parę miesięcy, jeszcze w tej kadencji parlamentarnej.

W porządku obrad najbliższego posiedzenia Sejmu na próżno szukać projektu ustawy o systemie kaucyjnym. Wiceminister klimatu i środowiska Jacek Ozdoba po raz kolejny składa obietnice i twierdzi, że jeżeli nikt z rządu nie wniesie żadnych uwag, to może uda się nad tym pochylić jeszcze w czerwcu. Dobrze jakby tak się stało, bo dalsze przekładanie tego w czasie może nas słono kosztować.

Wszyscy eksperci, z którymi rozmawialiśmy o polskim systemie kaucyjnym, cieszą się z tego, że na stronach Rządowego Centrum Legislacyjnego pojawiły się dwa rozporządzenia w tej sprawie. Zgodnie twierdzą, że to krok we właściwą stronę. Ale to nie jest wcale tak, że nikt już nie ma żadnych wątpliwości. Te producenci opakowań i nie tylko zgłaszają od lat, bo też tyle trwa tworzenie w Polsce znowu mechanizmu kaucji i zwrotu opakowania.

Miesiąc po tym, jak Ministerstwo Klimatu i Środowiska zakończyło prace nad projektem regulacji w sprawie uruchomienia w naszym kraju systemu kaucyjnego, na stronach Rządowego Centrum Legislacyjnego pojawiły się dwa rozporządzenia w tej sprawie. Jesteśmy więc coraz bliżej tego, żeby od 2025 r. taki mechanizm wreszcie zadziałał.

Trzeba przyznać, że Żabka umie grać w zielone i dodatkowo potrafi zachęcić do akcji na rzecz planety również swoich klientów. Tym razem sieć postanowiła zbierać od klientów zużyte opakowania. Specjalnie ustawione do tego maszyny będą połykać śmieci, a w zamian odwdzięczą się bonusami. Żabka testuje nową akcję we wszystkich swoich sklepach, jednak tylko w jednym mieście w Polsce.

Na stole są dwa projekty ustaw. Jeden dotyczy jednorazowego plastiku (SUP, ang. Single Use Plastic), a drugi systemu kaucyjnego. Branża od miesięcy nawołuje, żeby regulacje przyjmować w tym samym czasie, bo inaczej czekają nas kłopoty. Może stać się tak, że producenci napojów znajdą się w pułapce. I to bardzo dla siebie kosztownej.

O tym, jak ostatecznie będzie wyglądać system kaucyjny w Polsce, dowiadujemy się już coraz więcej. Jednak to, kiedy zacznie obowiązywać - cały czas jest zagadką. Bo też politycy Zjednoczonej Prawicy kaucje traktują dokładnie tak po macoszemu jak słynną zasadę 10H, która od lat blokuje rozwój lądowej energetyki wiatrowej. W jednym i drugim przypadku już trudno zliczyć wszystkie zapowiedzi zmiany przepisów, które jednak ciągle pozostają takie same.

Zgodnie z zapowiedziami Komisja Europejska opublikowała rozporządzenie dotyczące opakowań i odpadów opakowaniowych (Packaging and Packaging Waste Regulation – PPWR). Bruksela miała już powyżej uszu, że ze strony państw członkowskich słyszała tylko kolejne zapewnienia podjęcia stosownych regulacji, z których jednak nic nie wynikało. Stowarzyszenie Plastics Europe chwali nowe przepisy, ale też wytyka błędy.

Zamrożenie cen energii elektrycznej oraz uznanie recyklingu tworzyw sztucznych za branżę energochłonną - te oraz inne postulaty wystosowało do premiera Mateusza Morawieckiego Stowarzyszenie „Polski Recykling” z prośbą o wsparcie. Branża recyklingu mówi wprost: galopujące ceny energii grożą falą upadłości w sektorze recyklingu tworzyw sztucznych i mogą wywołać kryzys związany z odbiorem odpadów segregowanych.

Pojawia się coraz więcej krytycznych uwag dotyczących projektu polskiego systemu kaucyjnego. Nie wiadomo, jak na nie zareaguje Ministerstwo Klimatu i Środowiska. Najgorzej jak resort będzie chciał to wszystko zamieść pod dywan i udawać, że nic się nie stało. Wtedy może ziścić się najgorszy z możliwych scenariuszy, w którym na polskiej kaucji zyskają duże zagraniczne sieci handlowe, kosztem mniejszych, rodzimych sklepów.

Polacy narodem wybranym do testu nowych, ekologicznych butelek Carlsberga. Już w lipcu na polskim rynku pojawi się 1200 innowacyjnych butelek Fibre Bottle jako część największego testu konsumenckiego tego produktu organizowanego przez Grupę Carlsberg. Coraz więcej koncernów przykłada uwagę do materiału, z jakiego wykonane są butelki.

Paczki ze sklepów online to nasza codzienność. Zakupów w sieci robimy z roku na rok coraz więcej i ta tendencja nie będzie się zmieniać. Niestety, przy tej okazji produkujemy mnóstwo śmieci - papieru i plastiku. Codziennie miliony kartonowych opakowań, po dokonanych zakupach internetowych trafiają na śmietnik. InPost wprowadza rozwiązanie, które ma to zmienić i nawet kilkukrotnie ograniczyć liczbę wyrzucanych kartonów.

Rząd Mateusza Morawieckiego przygotowuje się do wprowadzenia od początku 2023 r. systemu kaucyjnego. Ale w krajach, gdzie jest już od lat udomowiony – idą o krok dalej. W Hiszpanii padł pomysł, żeby tak samo, jak butelki plastikowe, traktować też niedopałki papierosów. W efekcie kupujący paczkę papierosów musieliby do kieszeni sięgnąć ciut głębiej, ale zyskać miałoby za to środowisko.

W ciągu kilku dni, najdalej tygodni, poznamy zaktualizowany po konsultacjach projekt ustawy wprowadzającej w Polsce system kaucyjnego. Tym samym Ministerstwo Klimatu i Środowiska nie zmienia wyznaczonej sobie ścieżki legislacyjnej, w której przepisy przyjęte mogą być po wakacjach, a zaczną obowiązywać z początkiem 2023 r. Co na to eksperci?

Najpierw Ministerstwo Klimatu i Środowiska przekonywało, że system kaucyjny w Polsce pojawi się z końcem 2022 r. Potem wyszło na jaw, że być może tak się rzeczywiście stanie, ale za trzy lata później, bo rząd chce dać przedsiębiorcom nawet dwa lata na dostosowanie się do nowych regulacji. Teraz zaś wypracowana jest legislacyjna ścieżka, co ma pozwolić na przyjęcie tych przepisów już po wakacjach, w październiku.

Miał zmienić zasady gry i wprowadzić rozszerzoną odpowiedzialność producentów (ROP) opakowań. Miał też wejść w życie na początku 2022 r. Ministerstwo Klimatu i Środowiska jednak twierdzi, że w pełni nowe regulacje mogą zacząć obowiązywać dopiero od 2025 r.