LNG

To temat dyskutowany i opracowywany od co najmniej kilku lat. O Śląskim Systemie Magazynowania Energii (SEM) mówił już rząd Mateusza Morawieckiego w kontekście bezpieczeństwa energetycznego i nowych miejsc pracy. Nad stworzeniem z pogórniczych szybów magazynów energii cały czas pracuje interdyscyplinarny zespół GEST (Group for Energy Storage Technologies), w skład którego wchodzą naukowcy z Politechniki Śląskiej z Gliwic i fachowcy ze spółki Energoporjekt Katowice.

Trudno zliczyć sankcje wymierzone w Rosję i w tamtejszy sektor energetyczny. A jednak rosyjski eksport LNG pozostał nietknięty. Co gorsza, ma się coraz lepiej, bo w ubiegłym roku rekordowa ilość rosyjskiego gazu skroplonego trafiła do UE. Ale to może niebawem się zmienić. Donald Trump raczej nie przegapi okazji, żeby Stany Zjednoczone zostały liderem na tym rynku.

Mogło się wydawać, że z gazem ziemnym najgorsze mamy za sobą. W większości przypadków udało się zastąpić dostawy z Rosji i nie ma obaw ze strony rynku LNG. Tymczasem kwartalny raport Międzynarodowej Agencji Energetycznej (IEA) przestrzega przed zbytnim optymizmem i przekonuje, że bilans gazowy w 2025 r. nadal pozostanie kruchy. Doskonale widać to po cenie gazu, która pokonała barierę 50 euro za megawatogodzinę.

Bruksela postawiła na rozwój odnawialnych źródeł energii, a gaz ziemny miał zostać zastąpiony przez skroplony gaz LNG, w czym miały pomóc nowe kontrakty i dostawy, a także nowa infrastruktura. Za chwilę może się jednak okazać, że jest więcej terminali niż surowca. Sprawę nagłaśnia najnowszy raport Instytutu Ekonomiki Energetycznej i Analizy Finansowej (IEEFA).

Mieliśmy wszyscy energetycznie obrazić się na Rosję, tak żeby poszło jej w pięty. Moskwa też miała w ten sposób przestać zarabiać. Ale coś poszło nie tak. Owszem w lipcu rosyjska inflacja wskoczyła na najwyższy poziom, a tamtejszy bank centralny już otwarcie mówi o głębokiej recesji, ale Putin cały czas ciągnie za energetyczne sznurki. Tym razem głównie te dotyczące dostaw gazu LNG.

Nie jest tajemnicą, że cena gazu od 1 lipca ma podskoczyć wyraźnie i rachunki będą wyższe nawet o 50-60 proc. Ale teraz wychodzi na to, że presja cenowa na błękitne paliwa może być jeszcze większa. Unijne sankcje trochę jednak namieszają na rynku.

Na stacjach paliw trwają obniżki. Nie ma efektownego tąpnięcia, ale średnie ceny benzyny, oleju napędowego i autogazu obniżają się od kilku tygodni i raczej na pewno ten trend będzie kontynuowany na początku czerwca. Do tego wciąż można korzystać z promocji, które specjalnie na długi weekend ogłosiły najwięksi detaliści.

Analizując co miesięczne wyniki polskiego górnictwa od pewnego czasu można mieć nieodparte wrażenie, że Polska systematycznie realizuje strategię odchodzenia od węgla i w ogóle od paliw kopalnych. A moce OZE puchną w takim tempie, że trzeba je już regularnie ścinać. Tylko szkoda, że to bzdura na resorach. Bo może i produkcja czarnego złota rzeczywiście szura po dnie, ale za to gaz ziemny coraz bardziej rozpycha się w naszym miksie energetycznym łokciami.

Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Gdańsku dał zielone światło dla projektu budowy terminalu pływającego terminalu gazowego FSRU w porcie w Gdańsku. To kolejna bardzo ważna inwestycja budująca bezpieczeństwo energetyczne Polski, która pozwoli zwiększyć możliwości importu skroplonego gazu ziemnego LNG.

Być może o Saudi Aramco będzie w Polsce jeszcze bardzo głośno, po tym, jak koalicja, która zamierza utworzyć nowy rząd zapowiada rozliczenie transakcji przejęcia udziałów przez giganta w Grupie Lotos. Na razie Saudowie zamierzają za to stać się znaczącym graczem na rynku gazu i ogłosili właśnie odkrycie dwóch nowych złóż tego surowca.

Gaz tylko w ciągu trzech-czterech tygodni zdrożał o ok. 47 proc. Jeszcze 5 października 1 MWh tego paliwa kopalnego na giełdzie Dutch TTF Natural Gas Futures kosztowała ok. 36 euro. Teraz zaś jesteśmy na poziomie cenowym 53–54 euro. I bardzo możliwe, że w najbliższym czasie trzeba będzie przyzwyczaić się do jeszcze wyższych stawek. Bo na rynku gazu robi się coraz bardziej nerwowo.

Podobno trwa energetyczny rozwód z Rosją, ale think tank CREA wykazuje, że na handlu paliwami kopalnymi z Unią Europejską rosyjski dyktator od początku agresji na Ukrainę zarobił ponad 162,5 mld euro. Co gorsza: UE coraz więcej importuje z Rosji skroplonego gazu LNG. Eksperci są zgodni: w ten sposób energetyczny wyścig z Moskwą będzie prowadzony co roku.

Ostatnio nie za bardzo lubimy Czechów za to, że się wtrącają w naszą kopalnię Turów. Umowa podpisana, ale niesmak został. Jakby nam naszych ekologów było za mało. Ale jest spora szansa na to, że za niedługo bardzo podobnym uczuciem zaczną do nas pałać Niemcy. Greenpeace wzywa do szerokich konsultacji w sprawie budowy terminalu LNG, który ma powstać 100 km od granicy z Polską. Ekolodzy apelują o wsparcie naszego rządu.

Dopiero nakręcany przez Moskwę kryzys energetyczny uzmysłowił Europie Zachodniej skalę uzależnienia od rosyjskich paliw kopalnych. Okazuje się, że są dwie metody leczenia tej choroby. Jedna, to dalszy rozwój czystych, zielonych źródeł. Drugą zaś jest zastąpienie gazu ziemnego jego skroploną wersją LNG. Poruszenie inwestycyjne w tym kierunku jest na tyle duże, że analitycy całkiem na serio przewidują, że za kilka lat nasz region może cierpieć na nadpodaż LNG.

Gaz z Rosji dalej pozwala zarabiać Moskwie krocie. Unijne embargo, wprowadzone na rosyjskie paliwa kopalne, nie objęło ani gazu skroplonego LNG, ani gazu płynnego LPG. Forum Energii postanowiło przyjrzeć się importowi tych surowców do Europy i policzyć, ile na tym mogła zarobić Moskwa. W przypadku LNG Polska może dumnie wypinać pierś do przodu i pokazywać siebie jako przykład dla innych. Zdecydowanie gorzej jest jednak w przypadku autogazu. Tutaj nie mamy sobie równych i przewodzimy całej, europejskiej stawce.

To już pewne: są co najmniej dwa fronty. Jeden to ten na Ukrainie, gdzie każdego dnia giną ludzie. Drugi zaś jest ustawiony na rynku gazu i innych surowców energetycznych. Tutaj stawką są ceny i bezpieczeństwo energetyczne. I za chwilę możemy być świadkami decydującego rozstrzygnięcia.

Polska chce być najmniej zależna od gazu z Rosji spośród wszystkich krajów Unii Europejskiej. W październiku planujemy uruchomienie rurociągu Baltic Pipe, który ma zmienić zasady gry na tyle, że Warszawa ma szansę już za kilka miesięcy być całkowicie niewrażliwa na paliwowy szantaż Moskwy. No, chyba że z dużej chmury wyjdzie jednak mały deszcz i nowego gazociągu nie będzie czym wypełnić, co zaczynają niektórzy coraz głośniej sugerować. PGNiG uspokaja i twierdzi, że wszystko jest jak najbardziej pod kontrolą.

Europa dwoi się i troi, żeby raz na zawsze zastąpić gaz z Rosji. Terminale LNG mają rekordowe obroty. W efekcie wypełniają się coraz bardziej unijne magazyny. Nie potwierdza się też panika względem dostaw realizowanych przez Gazprom. Wszak coraz więcej podmiotów otwiera konta rublowe i tranzyt surowca cały czas przebiega bez żadnych kłopotów. To wszystko powoduje, że rynkowa cena gazu maleje. I z tego względu tanieje wreszcie też sama energia elektryczna.

Za naszą zachodnią granicą zaczęło się zakrojone na szeroką skalę polowanie. Niemcy za wszelką cenę chcą wytropić winnego aż tak głębokiego uzależnienia się od rosyjskiej energii. Dlatego też w Berlinie coraz więcej popularności zyskuje anegdota, że właśnie z tego powodu w stolicy nagle zdecydowano się schować wszystkie lustra. Bo jeszcze ktoś niepotrzebnie zobaczy tam swoje odbicie.

Dostawy 50 mld metrów sześciennych gazu rocznie co najmniej do 2030 roku zakłada podpisana właśnie umowa Unii Europejskiej ze Stanami Zjednoczonymi. Wspólnota od deklaracji rezygnacji z rosyjskiego gazu szybko przeszła do czynów. Już w tym roku UE zmniejszy import gazu z Rosji aż o dwie trzecie. Niemcy chcą całkowicie zrezygnować z rosyjskiego gazu już w 2024 roku, a Polska jeszcze w bieżącym. Fot. kees torn/Flickr (CC BY-SA 2.0)