gaz ziemny

Rosja mogła przez Nord Stream 2 jeszcze bardziej uzależnić od siebie energetycznie Europę. Ale po tym jak Putin zdecydował się bezpardonowo zaatakować Ukrainę, gospodarcze i energetyczne klocki zdają się układać na nowo. Międzynarodowa Agencja Energii (MAE) ma nawet plan, jak zmniejszyć dominującą w tym względzie pozycję Rosji i ograniczyć jej dostawy gazu.

Europejski think tank ekonomiczny Bruegel pokazuje, jakie kwoty Unia Europejska płaci Rosji każdego dnia za dostawy gazu ziemnego. Nie dość, że mowa jest o astronomicznych kwotach, to dodatkowo te po rozpoczęciu rosyjskiej agresji na Ukrainie jeszcze skoczyły w górę. 

Zbanować rosyjski gaz i węgiel jest łatwo werbalnie, ale gorzej z przekuciem tego w działanie. W rzeczywistości to arcytrudne zadanie, zwłaszcza dla gospodarki, która od wschodniej energii uzależniona jest od lat. Premier Mateusz Morawiecki w sprawie uzupełniających dostaw węgla rozmawia już m.in. z Australią. Ale trzeba pamiętać, że nasze ciepłownictwo potrzebuje szczególnego rodzaju surowca, który nie zawsze jest w ofercie.

Władimir Putin ma już coraz mniej opcji na stole. Nawet postraszenie Zachodu atomem nie poskutkowało i zbyt dużego wrażenia na nikim nie zrobiło. Rosyjskiemu prezydentowi pozostaje uderzyć w Europę energetycznie. Ale tutaj też go może czekać srogi zawodów. Bo Bruksela ma już plan w razie kolejnych, rosyjskich manipulacji z dostawami gazu.

Rosja już przegrała. I nie chodzi tutaj o zamrażane majątki kolejnych oligarchów ze Wschodu. Rzecz w nowym układzie gospodarczym, który będzie omijać Moskwę szerokim łukiem. On już się zarysowuje, widać to najlepiej w energetyce. Tutaj nawet stali w uczuciach Niemcy bardzo możliwe, że zmienią strategię energetyczną na kolejne lata, co może dla Rosji być wyjątkowo bolesne.

Po nałożeniu sankcji na Rosję i nagłej wolcie Niemiec jednym z wiodących tematów stało się szukanie alternatywy dla rosyjskich surowców energetycznych.

Rosja może zemścić się na Unii Europejskiej za sankcje i zakręcić kurek z gazem. Polska ze swoimi zapasami ma wytrzymać co najmniej miesiąc, ale Ukraina tylko tydzień. Putin może też zdecydować się na inne rozwiązanie i niektórym państwom będzie surowce energetyczne dostarczał nadal, a niektórym wcale. Pewne jest jedno: nie po to Kreml latami uzależniał Europę, żeby teraz z tym nic nie robić.

Trwają już pierwsze kuluarowe rozmowy, ale negocjacje rządowe w ramach Forum Krajów Eksportujących Gaz (GECF) wystartują 22 lutego. Główne tematy są dwa: co zrobić, żeby jak najszybciej zwiększyć ilość gazu ziemnego na rynku. A także jak na te finansowe mechanizmy wpłynie ewentualna agresja Rosji na Ukrainę. Nic więc dziwnego, że Władymir Putin ma w tym spotkaniu nie wziąć udziału.

Unijna taksonomia otwiera drzwi dla gazu ziemnego i dzięki temu Polska szybciej odejdzie od węgla. Ale zapłacimy za to wysoką cenę. Carbon Tracker wylicza, że nowe źródła odnawialne będą zdecydowanie tańsze niż nowe elektrownie gazowe. Co gorsza: Polska koncentrując się głownie na gazie, nie ma szans na osiągnięcie neutralności klimatycznej w 2050 r.

Po tym, jak budowa nowego bloku węglowego w Elektrowni Ostrołęka, a następnie zakończenie prac i rozbiórka pochłonęły w sumie jakieś 1,5 mld zł – teraz chcemy wydać ponad dwa razy więcej, ale tym razem na moce gazowe. Na szczęście podobnym tropem nadążają Niemcy, którzy wbrew sprzeciwowi kilku państw, do unijnej taksonomii wpychają na siłę gaz ziemny. Taki scenariusz najbardziej podoba się Rosji.

Nie od dzisiaj mówi się, że bez Niemców w Unii Europejskiej niczego nie można przeprowadzić. Trudno się z tym stwierdzeniem nie zgadzać, zwłaszcza w dobie ostatecznego opracowania unijnej taksonomii przez Komisję Europejską. Berlin od początku upierał się na uznanie gazu ziemnego za paliwo zrównoważone i właśnie dopiął swego.

I niby ceny gazu na świecie ostatnio trochę się uspokoiły i przerażające rekordy z grudnia mamy za sobą. I niby do końca sezonu grzewczego już bliżej niż dalej. Ale to wcale nie koniec strachów - ostrzega jedna z najpotężniejszych instytucji finansowych na świecie. Rosja może nam robić gazowe psikusy jeszcze długo, a jak kolejne zimy będą srogie, to biada Europie. I na nic tu uspokajający ton ministra Sasina.

Cały czas nie ma spokoju na granicy rosyjsko-ukraińskiej. Mimo że NATO pręży muskuły i w region konfliktu wysyła kolejne okręty, to Putin i tak ciągle celuje w Kijów i podobno nawet szykuje nowy, marionetkowy rząd, podległy Moskwie. Szefowa Komisji Europejskiej ostrzegła, że jak tak się rzeczywiście stanie, Bruksela uderzy w Rosję tam, gdzie zaboli najbardziej. W Nord Stream 2.

Oprócz eskalacji trwającego już od 2014 r. konfliktu zbrojnego między Kijowem a Moskwą właśnie trwa całkiem inna wojna. Ta energetyczna, w która stawką jest przyszłość gazu ziemnego.

Nie dość, ze należymy do ścisłej czołówki UE jeżeli chodzi o uzależnienie od węgla, to dodatkowo płacimy krocie za import energii. I to skąd – głównie z Rosji. Eksperci Forum Energii nie mają wątpliwości: w ostatnich 20 latach Polska odnotowała jeden z największych przyrostów importu paliw kopalnych wśród krajów UE.

Organizowane są kolejne rozmowy i spotkania, ale jak nie było pieniędzy na nowe przyłącza gazowe, tak ich dalej nie ma. To cios w program „Czyste Powietrze” ale nie tylko. Na alarm bardzo głośno też biją samorządowcy z Małopolski i Śląska, którzy w tej sprawie apelują do premiera Mateusza Morawieckiego.

Coraz więcej krajów europejskich ucieka od paliw kopalnych w ciepłownictwie. Polska opiera wymianę węglowych kopciuchów na gazie ziemnym i podąża dokładnie w odwrotnym kierunku. Eksperci wzywają Unię Europejską do zmiany prawa, inaczej o neutralności klimatycznej od 2050 r. od razu można zapomnieć.

Niemieckie gospodarstwa domowe muszą wziąć pod uwagę serię przykrych podwyżek. W 2020 r. statystyczna niemiecka rodzina na energię elektryczną i gaz wydało średnio 1526 euro. W 2022 r. będą musieli dodatkowo wysupłać 568 euro. A to oznacza, że rachunki pójdą w górę o blisko 40 proc.

Polska Spółka Gazownictwa wstrzymuje podpisywanie nowych umów na przyłącza gazowe. Powód? Brak pieniędzy. Spółka informuje, że pracują nad rozwiązaniami, które pozwolą zwiększyć możliwości inwestycyjne spółki. Piotr Woźny, były rządowy spec od „Czystego Powietrza” przeciera oczy ze zdumienia.

Za nowe przepisy dotyczące cen gazu odpowiada Jacek Sasin, który ma opinię rządowego anty-Midasa, więc jego obietnice – mówiąc oględnie – nie są wiele warte. Przykład? Prognozy dotyczące styczniowego spadku inflacji, a o 70 mln zł wydanych na wybory kopertowe nie ma nawet sensu wspominać – pisze Bogdan Stech.