energia elektryczna

Akceptowalne koszty energii elektrycznej zawdzięczamy obecnie tylko zamrożeniu cen i dopłatom państwa, ale ten stan nie będzie trwał wiecznie. Bardzo możliwe, że już od 1 stycznia dostaniemy rachunki odpowiadające rzeczywistym kosztom wytworzenia energii w Polsce, a to oznacza skokowy wzrost cen. Sprzedawcy energii przesłali Urzędowi Regulacji Energetyki swoje propozycje cenowe i URE ma teraz nieco ponad miesiąc, by znaleźć złoty środek między żądaniami spółek a oczekiwaniami społecznymi.

Nowoczesne liczniki energii elektrycznej z jednej strony umożliwiające kontrolowanie zużycia prądu przez użytkowników, a z drugiej pozwalające na bieżące, zdalne odczyty przez dostawców energii docelowo znajdą się w każdym polskim domu. Zgodnie z obowiązującymi przepisami do końca bieżącego roku co najmniej 15 proc. odbiorców musi dostać nowy licznik i spółki energetyczne robią, co mogą, by zdążyć z wymianą na czas.

Minister klimatu na początku września obiecała, że decyzję w sprawie ewentualnego przedłużenia programu zamrożenia cen energii elektrycznej podejmie pod koniec października, ale od tamtego sytuacja mocno się skomplikowała. Wynik wyborów dający obecnej ekipie nikłe szanse na utrzymanie się u władzy sprawia, że pod znakiem zapytania jest utrzymanie dotychczasowej polityki w wielu obszarach.

Dokładnie rok temu we wrześniu 2022 r. prezes NBP Adam Glapiński przekonywał, że co najmniej 3/4 inflacji przychodzi z zewnątrz, z szoków energetycznych, powodowanych rekordowymi podwyżkami cen energii, ciepła i gazu. Teraz inflacja ma już na tyle wyhamowywać, że zdecydowano się na szokującą obniżkę stóp procentowych. Tylko, że dane GUS za sierpień 2023 r. dotyczące cen towarów i usług jednoznacznie wskazują, że lokomotywą drożyzny cały czas jest właśnie energia.

Program Mój Prąd 5.0 powstał z myślą o osobach, które chciałyby uniezależnić się od dostawcy energii elektrycznej, produkując ją we własnym zakresie i jednocześnie dbając o dobrą jakość powietrza. W ramach programu można otrzymać kilkaset tysięcy złotych bezzwrotnej dotacji.

Nieterminowe regulowanie rachunków za energię elektryczną nie zawsze jest wyrazem złej woli – czasami dłużnikowi zdarza się zapomnieć zrealizować przelew. Nie oznacza to jednak, że dostawca odetnie go od prądu z dnia na dzień. Ma on prawo zrobić to dopiero wtedy, gdy w dłuższym okresie nie może uzyskać płatności. Fot. Andrey Popov/Shutterstock.

Ceny prądu w Polsce spadły ostatnio poniżej zera. Wprawdzie tylko na kilka godzin i w tej części rynku, która nie jest jego najistotniejszą częścią, ale jednak tak było. Zawarto jakieś transakcje, w których strona sprzedająca płaciła stronie kupującej za to, żeby odebrała od niej towar, w postaci iluś tam megawatogodzin. W „najgorszym” z punktu widzenia sprzedającego momencie cena doszła do poziomu -23,26 zł.

Prowadzenie przedsiębiorstwa w obecnych czasach nie jest łatwą sprawą. Oprócz „zusów” i podatków zżerają prowadzących firmę duże opłaty, takie jak gaz czy prąd. Wzrosty kosztów funkcjonowania biznesu to dla niemal połowy firm największe tegoroczne wyzwanie. Co zrobić, aby nie wyjść na tym jak Zabłocki na mydle?

Samorządowcy wzięli się nie na żarty za budżety. Stąd między innymi podwyżki opłat za wywóz śmieci, podatków od nieruchomości, biletów na komunikację miejską czy abonamentu parkingowego. Ale na tym nie koniec drenowania naszych portfeli. Gwałtownie rosnące koszty utrzymania jakimś cudem nie ominęły również ogrodów zoologicznych i w wielu przypadkach bardzo trudno spiąć tegoroczny budżet. Jedynym kołem ratunkowym wydaje się wyraźna podwyżka cen biletów. I największe ZOO w Polsce już taką decyzję podjęły i wprowadziły ją w życie. Za odwiedzanie zwierząt jeszcze nigdy tak słono nie płaciliśmy.

Jeszcze chwila, a Polacy zaczną masowo mdleć podczas czytania rachunków. Zwłaszcza te za prąd mogą wywołać szok, bo tak wysokich cen niektórzy jeszcze nie widzieli za swego życia. Zapytacie: a co z obietnicą zamrożenia cen prądu? Otóż nic z tego. Fot. Image by Albrecht Fietz from Pixabay

Od początku grudnia gospodarstwa domowe, które wykorzystują do ogrzewania energię elektryczną, mogą składać wnioski do gmin o wypłatę dodatkowych środków. Ich wysokość będzie uzależniona od poziomu zużycia prądu w 2021 r.

Wprowadzony przez Chiny zakaz kopania kryptowalut spowodował prawdziwy boom na tworzenie tego typu instalacji w USA. Właściciele kopalń kryptowalut pokochali Teksas za przyjazne przepisy, ale tamtejszy, dość niestabilny system energetyczny już odczuwa zwiększone zapotrzebowanie na energię. Odpowiedzią ma być proponowane prawo nakazujące kryptowaluciarzom składanie szczegółowych raportów energetycznych ze swojej działalności.

Rząd zniósł obligo giełdowe z energetyki. Tym samym energia nie musi być już sprzedawana wyłącznie za pośrednictwem giełdy. Dzięki temu być może jakoś uda się opanować szalejące ceny prądu, które dociskają całą gospodarkę krajową do ściany. Ale wcale ma nie być tak, że teraz handel energią w Polsce nie będzie ani transparentny, ani konkurencyjny. O to ma zadbać nowa platforma handlu energią od PGE.

Zmiana czasu z letniego na zimowy i odwrotnie miała być już przeżytkiem w Unii Europejskiej, ale przywódcy państw członkowskich w końcu nie doszli w tej sprawie do zgody i pozostaliśmy z tym reliktem epoki żarówek wolframowych. Czy jednak na pewno jest to relikt? Może przy obecnych, absurdalnie wysokich cenach prądu nawet niewielkie oszczędności dzięki zmianie czasu mają sens.

Chociaż w Polsce, na rok przed wyborami parlamentarnymi, nakręcana jest coraz bardziej węglowa spirala, a politycy tylko w czarnym złocie widzą bezpieczeństwo energetyczne, to w UE dominuje jednak pogląd, że obecny kryzys energetyczny przyspieszy a nie spowolni unijna transformację. Taka taktyka najbardziej podoba się państwom afrykańskim, które chętnie przyłożyłyby się do odzwyczajenia Europy od paliw kopalnych. Pierwszy krok w tym kierunku uczyniło właśnie Maroko. Ale zielone porozumienie to tylko jeden ze sposobów na radzenie sobie z kryzysem.

Jedna w organizacji reprezentujących polskich przedsiębiorców zaapelowała do premiera Mateusza Morawieckiego o wprowadzenie pakietu energetycznego dla przedsiębiorstw. Federacja Przedsiębiorców Polskich wskazuje, że rządowa pomoc obejmuje na razie tylko gospodarstwa domowe, a także polskie firmy ponoszą olbrzymie koszty rachunków za prąd i gaz. Jak szacuje FPP, w przyszłym roku przedsiębiorcy mogą zapłacić aż o 190 mld zł więcej za energię niż w 2021 r.

Kraje Unii Europejskiej mają świadomość, że nadchodząca zima 2022/2023 będzie ekstremalnie ciężka. Kilkanaście państw wspólnoty zrezygnowało z dostaw rosyjskiego gazu, od stycznia 2023 r. wchodzi embargo na ropę. Zachód szykuje się na wielkie oszczędzanie, obniża temperatury w urzędach, zabrania oświetlania budynków, uderza w prywatne samoloty. A Polska? Nad Wisłą ceny surowców też szybują, ale planów redukcji zużycia ani widu ani słychu.

Rosną zwały węgla, ale nie w sklepie internetowym PGG, ale przy elektrowniach i kopalniach. I nie dlatego że elektrownie węgla nie potrzebują, ale dlatego że się boją i oszczędzają na zimę. A przez to, że oszczędzają, produkują mniej prądu i cena energii elektrycznej rośnie. Jakby nie oszczędzały, mogłoby być taniej, ale zimą przeżylibyście skok cenowy. Lepiej więc chyba przyzwyczajać się do drożyny powoli, wtedy może gotowanie będzie mniej bolesne.

Międzynarodowe organizacje pozarządowe już od dawna wytykają Komisję Europejską palcami i zarzucają jej, że godząc się dalej na spalanie drewna do produkcji energii działa destabilizująco na klimat, który podobno jednocześnie tak bardzo chce chronić. Przed nami jedno z ważniejszych głosowań w tej sprawie - w Komisji ds. Badań, Rozwoju i Przemysłu Parlamentu Europejskiego. Pracownia na rzecz Wszystkich Istot namawia Polaków, żeby z tej okazji masowo wysłali pocztówki do naszych eurodeputowanych, mi.in. do Beaty Szydło i Jerzego Buzka.

Nie oszukujmy się, ta zima będzie bardzo trudna. Apelujemy do naszych klientów, abyśmy przede wszystkim oszczędzali energię - te słowa muszą robić wrażenie. Tym bardziej, że wypowiada je szef Polskiej Grupy Energetycznej. Stawia on sprawę jasno i wzywa do oszczędzania energii, zapowiadając jednocześnie, że zimowe miesiące będą w Polsce "bardzo trudne". Już teraz warto przyzwyczajać się do tego, co wydaje się nieuniknione, czyli do oszczędzania.