emisja gazów cieplarnianych

To już powoli staje się tradycją. Im bliżej zimy, tym zdecydowanie pogarsza się jakość powietrza w Azji Południowej. Przez to krajowe rządy z tamtego regionu muszą zamykać szkoły, przenosić w czasie wydarzenia sportowe, czy nakłaniać ludzi, żeby zostali w swoich domach. Z kolei analitycy z Centrum Badań nad Energią i Czystym Powietrzem (CREA) przekonują, że emisja gazów cieplarnianych w Chinach zacznie spadać w 2024 r., po tym jak będzie coraz mniej energii z paliw kopalnych.

To nic, że tegoroczny czerwiec, lipiec, sierpień, wrzesień i październik też były najcieplejszymi miesiącami od czasu prowadzenia pomiarów temperatury. To nic, że najpewniej 2023 rok może okazać się zdecydowanie najcieplejszym w historii. Ale to, że prawdopodobnie jeszcze w tej dekadzie osiągniemy próg 1,5 st. C globalnego ocieplenia, powinno wywołać już nie lada alarm. Naukowcy są raczej zgodni: celu wyznaczonego Porozumieniem Paryskim już raczej nie osiągniemy.

ONZ ma spore nadzieje w związku ze zbliżającym się kolejnym Szczytem Klimatycznym COP28, którego tym razem gospodarzem są Zjednoczone Emiraty Arabskie. Chodzi o globalną deklarację dotyczącą zaprzestania spalania paliw kopalnych, nie tylko węgla, ale też gazu i ropy. Tyle że jak wykazuje to think-tank Ember paliwa kopalne już są w odwrocie, przynajmniej w UE.

Z jednej strony Państwo Środka z dumą pokazuje swoje osiągnięcia w zakresie odnawialnych źródeł energii, w czym nikt na świecie nie jest w stanie im dorównać. Ale z drugiej strony przerażają dane o rekordowych emisjach CO2 i o chińskich planach węglowych. Pekin jednocześnie potwierdza, że nikomu nie da sobie narzucić takiej polityki energetycznej. A eksperci nie mają cienia wątpliwości: to może zniweczyć międzynarodowe wysiłki względem zmian klimatu. Tym samym porozumienie paryskie za chwilę może nic nie znaczyć.

Nie ma tygodnia, żeby światowa lista powodzi, susz, czy pożarów wywołanych zmianami klimatu się nie wydłużała. Dlatego Międzynarodowa Agencja Energii Odnawialnej (IRENA) przekonuje, że trzeba skorygować wcześniejszy kurs i szybciej niż przypuszczaliśmy realizować cele zrównoważonego poziomu. I nie, wcale nie mamy na to czasu do 2050 r. Zdaniem ekspertów już teraz, do 2030 r. musimy się na poważnie wziąć za emisje gazów cieplarnianych. Albo będzie pozamiatane.

Katastrofa elektrowni jądrowej Fukushima z 2011 r. na nowo wzbudziła strach przed reaktorami atomowymi. Niemcy zapowiedziały wtedy zamknięcie wszystkich elektrowni jądrowych, czego właśnie jesteśmy świadkami. I nagle pojawiła się technologia rektorów modułowych SMR. Podobno są tańsze, łatwej je się też buduje. I taka opowieść zauroczyła wiele rządów, w tym ten w Warszawie. Czy słusznie?

Dale Vince najpierw założył firmę Ecotricity, zajmującą się zieloną energią, potem stanął za sterami piłkarskiego klubu Forest Green Rovers, który od tej pory zdaniem FIFA ma prawo szczycić się tytułem najbardziej ekologicznego klubu piłkarskiego. Teraz Brytyjczyk planuje uruchomić pierwszą na Wyspach zeroemisyjną linię lotniczą. Tradycyjne paliwo ma zastąpić zielony wodór.

Od ratowania jedzenia, które mogłoby się zmarnować, przez sprzedaż ubrań czy roślin, po dzielenie transportu i podróży - platformy online mogą pomóc w bardziej ekologicznym podejściu do codzienności.

Chociaż co niektórzy już odbębnili polski sukces, jeżeli chodzi o ostateczny kształt unijnego rozporządzenia metanowego, to jest to radość zdecydowanie przedwczesna. Po pierwsze – przed nami decydujące negocjacje między Radą UE a Parlamentem Europejskim, po drugie – polskie kopalnie i tak będą miały kłopot z wypełnieniem już łagodzonych wytycznych w tym względzie. Ale nie ma co się przejmować, że będziemy się mocno wyróżniać na tle innych. Naukowcy właśnie dowodzą, że tylko 13 proc. obecnych emisji metanu jest w jakikolwiek sposób regulowana.

To nie jest tak, że w Brukseli wierzą, że kiedy wszystkie kraje należące do UE ograniczą emisję do atmosfery dwutlenku węgla, metanu i innych świństw, to uchronią przed kryzysem klimatycznym cały świat. Mechanizm jest nieco bardziej złożony. Właśnie nadarzyła się świetna okazja, by go omówić. Chodzi o zakaz eksploatowania samochodów ciężarowych z silnikami wysokoprężnymi, który wprowadza Kalifornia.

Międzyrządowy Zespół ds. Zmian Klimatu (IPCC) opublikował raport na temat kryzysu klimatycznego „Climate Change 2023: Synthesis Report”. Wnioski są druzgocące. Nie dość, że bardzo mało robimy, żeby ograniczyć globalne ocieplenie wyłącznie do poziomu +1,5 st. C, to znaleźliśmy się na ścieżce, która prowadzi do ocieplenia aż o +3 st. C. Czasu na zmianę podejścia jest już bardzo mało. Ta dekada będzie decydująca.

Coraz więcej firm zastanawia się, jak ograniczyć emisję CO2. Świadomi klienci coraz częściej wybierają usługi firm proponujących ekologiczne rozwiązania. Grupa InPost poinformował właśnie, że przystąpiła do Science Best Target initiative (SBTi), który jest niezależnym, globalnym liderem wspierającym przedsiębiorców na drodze ku zerowej emisji.

Mało kto lubi unijny system handlu emisjami EU ETS. Jego najwięksi przeciwnicy mówią o szantażu finansowym, który bardziej przeszkadza, niż pomaga. Polska zresztą nie od dziś nawołuje do jego reformy. Za chwilę pewnie będziemy mieli w tej sprawie powtórkę z rozrywki, w kontekście metanowego rozporządzenia. Ale jak się okazuje, można też pójść mocno drogą na skróty. Tak jak Bułgaria, przez którą budżet UE miał uszczuplić się o miliony euro.

Egipt to wciąż jeden z najpopularniejszych kierunków urlopowych dla Polaków. Panujące przez cały rok świetne warunki pogodowe przyciągają rzesze turystów spragnionych słońca, ciekawych historii o starożytnej cywilizacji oraz fanów snurkowania i nurkowania przy licznych rafach koralowych. Może się jednak tak zdarzyć, że zamiast podziwiać podwodne życie zwierząt, amatorzy pływania z rurką zawitają do Gizy, bo jak biją na alarm naukowcy, piramidę Cheopsa oraz słynnego Sfinksa może pochłonąć woda.

W dobie bezprecedensowego kryzysu energetycznego paliwa kopalne wróciły do łask. Teraz głównie węgiel ma odpowiadać za bezpieczeństwo energetyczne. Ale analitycy klimatyczni biją na alarm. I wcale nie chodzi im o wyhamowanie w ten sposób transformacji energetycznej. Zwracają uwagę, że jeżeli nie znajdziemy innego sposobu i będziemy jedynie spalać swoje rezerwy paliw kopalnych, to wyemitujemy więcej ton gazów cieplarnianych, niż ma to miejsce od rewolucji przemysłowej.

Może i całą UE opanował kryzys energetyczny, ale z danych Eurostatu wynika, że w niczym to nie przeszkodziło emisjom gazów cieplarnianych. Okazało się, że w pierwszym kwartet 2022 r. były wyższe od porównywalnych okresów w 2021 i 2020 r. Największym brudasem była pod tym względem Bułgaria. A jak się ma Polska w tym zestawieniu? Wcale nie najgorzej.

Światowa Organizacja Meteorologiczna bije na alarm. Coraz większa szansa bowiem jest na to, że w ciągu najbliższych pięciu lat globalna temperatura jeszcze dodatkowo tylko urośnie. Tym samym możemy niebezpiecznie zbliżyć się do granicy 1,5 st. C, a nawet ją przekroczyć. Pewne zjawiska pogodowe mają wpływ ochładzający, ale to w żadnej mierze nie zmienia długoterminowego trendu globalnego ocieplenia.

Są takie momenty, w których można zwątpić w sens samoograniczania się w imię redukcji emisji gazów cieplarnianych. I to jest właśnie taki moment. W ciągu półtora roku z samej tylko Wielkiej Brytanii w powietrze wzbiło się prawie 15 tys. praktycznie pustych maszyn. A ta liczba cały czas rośnie. Jeśli wierzyć ekologom, za chwilę tzw. ghost flights wyemitują tyle, ile mieszkańcy Radomia przez cały rok.

Polska rozpoczęła ofensywę dyplomatyczną w sprawie unijnego systemu handlu emisjami ETS. Wcześniej udało stworzyć się grupę krajów, które w tej sprawie mają podobne zdanie do Warszawy. Ale i tak nie będzie to łatwe zadanie, bo dla Brukseli system ETS jest fundamentem Zielonego Ładu, który ma być zachętą do inwestowania w zielone technologie.

Za chwilę Komisja Europejska może całkowicie zakazać używania gazu fluorowego (sześciofluorek siarki, SF6). Zdaniem ekspertów jeśli Bruksela nie zdecyduje się na ten krok, to może zapomnieć o neutralności klimatycznej.