elektrownia jądrowa

Naukowcy uważają, że małe modułowe reaktory jądrowe mogą wytwarzać większe objętości i większą ilość odpadów radioaktywnych niż ich duże odpowiedniki. W Polsce powstać ma wkrótce kilka elektrowni opartych o takie reaktory.

W wyścigu o kontrakt na budowę pierwszej działającej elektrowni jądrowej w Polsce cały czas biorą udział Amerykanie, Francuzi i Koreańczycy, to nie jest żadną tajemnicą, że od początku największe szanse na sukces mają ci pierwsi. I właśnie inwestorzy z USA zrobili w tym kierunku kolejny krok.

Rozpoczął się już proces certyfikacji i składania ofert w ramach amerykańskiego programu kredytów jądrowych, którego celem jest ratowanie znajdujących się w trudnej sytuacji finansowej właścicieli i operatorów reaktorów jądrowych. W puli jest sporo środków, bo 6 mld dol.

Po tym, jak Koreańczycy przedstawili ofertę techniczną i cenową na budowę elektrowni jądrowej w Polsce, rząd Mateusza Morawieckiego powinien mieć nie lada dylemat. Bo albo przy okazji naszego atomu fura pieniędzy trafi do samorządowców, albo głównym konsumentem będzie budżet centralny. Oczywiści z punktu widzenia obecnej władzy to żaden dylemat.

Coraz więcej wiadomo w sprawie polskiej elektrowni jądrowej, która ma powstać we wsi Kopalino w gminie Choczewo nad morzem. Spółka Polskie Elektrownie Jądrowe (PEJ) w trakcie spotkania z mieszkańcami pokazała plany budowy drugiej elektrowni atomowej w Polsce, ale pierwszej, która ma zostać ukończona.

Rosyjska agresja na Ukrainie tylko przyspiesza transformację energetyczną i odchodzenie od paliw kopalnych. Komisja Europejska chce szybciej ograniczać emisje gazów cieplarnianych, a w Niemczech nowe spojrzenie na energetykę wskazuje projekt największej reformy od dziesięcioleci. Za to Wielka Brytania znowu idzie w energetykę jądrową i morskie wiatraki.

Już nic nie stoi na przeszkodzie, żeby wznowić postępowanie w sprawie wydania decyzji środowiskowej dla polskiej elektrowni jądrowej, która – co już jest pewne – powstanie na Pomorzu. Wcześniej tak znowelizowano Prawo wodne, że zdaniem opozycji udział społeczeństwa i organizacji pozarządowych w procedurach środowiskowych jest mocno ograniczony.

Atakując Ukrainę, Putin postanowił wywrócić do góry nogami stolik energetyczny. Teraz trzeba będzie wszystkie klocki poukładać na nowo, chociaż jeszcze nie do końca wiadomo, w jakiej kolejności. Dr Olha Suszyk, zastępczyni dyrektora Centrum Studiów Europejskich Instytutu Prawa Uniwersytetu Narodowego im. Tarasa Szewczenki w Kijowie, przekonuje, że to ważne nie tylko dla samej Ukrainy, ale i dla całej Europy.

Ukraina, po odłączeniu się od rosyjskiego i białoruskiego systemu energetycznego, do 6 marca ma testować swoją niezależność w tym zakresie. Jednocześnie Kijów prosi Brukselę o podłączenie do unijnej sieci. Jak zapewnia Anna Moskwa, minister klimatu i środowiska, to obecnie dla UE jeden z głównych priorytetów.

Rosyjski okupant przejął już kontrolę nad nieczynną elektrownią atomową w Czarnobylu. Ale sen z powiek przedstawicielom Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej (MAEA) skrada 15 działających reaktorów jądrowych w Ukrainie, które z dnia na dzień stały się areną wojennych działań. Na razie sytuacja radiacyjna w Polsce jest pod kontrolą.

Już powoli gotowa jest cała układanka. Może z paroletnim opóźnieniem względem pierwotnych planów, ale wszystko wskazuje na to, że pierwszą elektrownię jądrową w Polsce wybudują Amerykanie. Z kolei samorządowcy z pomorskiej gminy Choczewo chwalą się spotkaniem z przedstawicielami Polskich Elektrowni Jądrowych i ustaleniami dotyczącymi inwestycji infrastrukturalnych.

Niespodzianka polega na tym, że KGHM nie będzie miał czterech, jak jeszcze wczoraj informowaliśmy, a sześć reaktorów. Umowa z ich dostawcą NuScale Power ma być początkiem szeroko zakrojonej współpracy w amerykańsko-polskiej w energetyce jądrowej. Ze słów wicepremiera Jacka Sasina wynika, że Francuzi i Koreańczycy już w tym wyścigu nie mają żadnych szans.

Najpierw we wrześniu 2021 r. doszło do sygnowania memorandum w celu zbadania możliwości wdrożenia technologii małych reaktorów modułowych (SMR). Dzisiaj ma dojść do podpisania umowy w sprawie budowy czterech jednostek dla koncernu miedziowego KGHM.

Wielkimi krokami zbliżamy się do finiszu wyścigu o polski atom. Wszystko wskazuje na to, że oferty od Francuzów i Koreańczyków miałby być wyłącznie negocjacyjnym tłem, a polski rząd wybierze ofertę Amerykanów. Bardzo możliwe, że szczegóły tej przyszłej współpracy poznamy już w przyszłym tygodniu. Do USA wybiera się wicepremier i szef aktywów państwowych Jacek Sasin.

Coraz więcej wskazuje na to, że pierwszą elektrownię jądrową w Polsce wybudują jednak Amerykanie. Po tym, jak Westinghouse EC podpisał memorandum o współpracy z dziesięcioma firmami w naszym kraju, właśnie jesteśmy świadkami kolejnego elementu tej układanki. Wizyta Piotra Naimskiego w Rumunii nie może być przypadkiem.

Jesteśmy już na finiszu wyścigu o polski atom. W szranki stanęli Amerykanie, Francuzi i Koreańczycy. Teraz wychodzi na to, że na czoło wysunęły się Stany Zjednoczone. Tak przynajmniej sugeruje podpisane właśnie memorandum przez Westinghouse Electric Company.

Nadmorska gmina Choczewo została wybrana jako preferowane miejsce, w którym powstanie pierwsza w Polsce elektrownia jądrowa. Lokalizację nazwaną „Lubiatowo-Kopalino” wskazano na podstawie prowadzonych od 2017 roku bezprecedensowych w skali Polski bardzo szczegółowych badań środowiskowych i lokalizacyjnych. Polskie Elektrownie Jądrowe będą się teraz ubiegać o uzyskanie niezbędnych decyzji administracyjnych.

Pierwsza polska elektrownia jądrowa powstanie na obszarze gmin Choczewo lub Gniewino i Krokowa. Wszystkie znajdują się w województwie pomorskim. Z zapowiedzi rządu wynika, że w ciągu kilku dni poznamy ostateczną decyzję w sprawie lokalizacji.

Ci sami Amerykanie, którzy w Polsce o budowę elektrowni jądrowej ściagają się z Francuzami i Koreańczykami właśnie podpisali kontrakt z Ukrainą. Nasi wschodni sąsiedzi w sumie chcą do 2040 r. wybudować 14 nowych bloków jądrowych do łącznej mocy zainstalowanej 24 GWe.

Przedstawiciele rządów Polski, Węgier, Czech i Słowacji podpisali wspólną deklarację, w której wprost wskazują, że unijnych celów neutralności klimatycznej do 2050 r. nie da się osiągnąć bez energetyki jądrowej.