Lepsze pensje, urlopy i warunki pracy. Super wiadomość dla pracowników
Weszły w życie nowe przepisy, które ułatwiają wspólne negocjowanie warunków pracy w firmach. Ustawa ma na celu wzmocnienie dialogu społecznego i uproszczenie niezbędnych formalności.
13 grudnia weszła w życie ustawa o układach zbiorowych pracy i porozumieniach zbiorowych. To nowe przepisy, które porządkują zasady uzgadniania warunków pracy między pracownikami a pracodawcami. Ich celem jest wzmocnienie dialogu i ułatwienie rozmów o płacach, czasie pracy czy urlopach, tak aby lepiej odpowiadały realiom konkretnego miejsca pracy.
Co dają układy zbiorowe?
Układy zbiorowe pracy umożliwiają pracownikom oraz pracodawcom wspólne ustalanie zasad zatrudnienia lepiej dopasowanych do realiów konkretnego zakładu lub branży, z zachowaniem zasady korzystności wobec przepisów prawa pracy - tłumaczy Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.
Ustawa realizuje unijną dyrektywę o adekwatnych wynagrodzeniach minimalnych i ma zwiększyć zasięg rokowań zbiorowych w Polsce, który - jak wskazuje MRPiPS - dziś jest niższy niż 80 proc. Dla pracowników oznacza to większą szansę na wspólne negocjowanie warunków zatrudnienia, a nie tylko opieranie się na ogólnych przepisach Kodeksu pracy, które są jednakowe dla wszystkich.
Warto zaznaczyć, że układy zbiorowe pracy nie mogą być mniej korzystne niż ustawy. Nowe przepisy zachowują podział na układy zakładowe i ponadzakładowe, ale dają stronom więcej swobody. Pracownicy mogą dzięki nim uzyskać lepsze warunki niż ustawowe, na przykład wyższe wynagrodzenia, dłuższe urlopy czy korzystniejsze zasady pracy zdalnej.
Więcej o kosztach uzyskania przychodu przeczytasz na Bizblog.pl:
Jedną z ważnych zmian jest otwarty katalog spraw, które można regulować w układzie. Oznacza to, że strony same decydują, o czym chcą rozmawiać. Może to dotyczyć czasu pracy, bezpieczeństwa, równego traktowania, godzenia pracy z życiem prywatnym czy ochrony przed mobbingiem. Dla pracowników to szansa, by poruszać tematy dotąd trudne do ujęcia w formalnych ustaleniach.
Przepisy przejściowe
Ustawa wprowadza też uproszczoną ewidencję układów i porozumień w formie elektronicznej. Zamiast papierowych procedur wystarczy zgłoszenie, bez sprawdzania treści przez urząd. Dla pracowników ważne jest to, że zgłoszone porozumienie zaczyna obowiązywać od razu, a osoby nim objęte mają prawo wglądu w jego treść jako informację publiczną.
Nowością jest możliwość zaproszenia mediatora do rokowań oraz łatwiejsze rozszerzanie układów na inne firmy. Uproszczono też zasady występowania z układu ponadzakładowego z powodów ekonomicznych. Te rozwiązania mają sprzyjać zawieraniu porozumień, a nie ich blokowaniu, co zwiększa szanse pracowników na realne efekty rozmów.
Duże znaczenie ma też objęcie nowymi zasadami porozumień zbiorowych zawieranych ze związkami zawodowymi, także tych dotyczących płac. Tylko takie porozumienia podlegają ewidencji. Pracodawca ma obowiązek ich zgłoszenia, a brak zgłoszenia oznacza brak skutków prawnych, co wzmacnia ochronę interesów pracowników.
MRPiPS podkreśla, że wprowadzono przepisy przejściowe, które gwarantują ciągłość praw. Dotychczasowe układy i porozumienia pozostają w mocy do końca obowiązywania, a rozpoczęte wcześniej rokowania toczą się według starych zasad.
