Pieniądze

Wszystko, co w ostatnich tygodniach pisałam o stopach procentowych, wrzućcie do kosza. Mówię poważnie. Że niby złotówkowicze mogą odetchnąć, że już może nie być we wrześniu podwyżki stóp choćby o 0,25 pkt. proc. Ostatni odczyt inflacji za sierpień na poziomie 16,1 proc. zmienił wszystko. Ceny miały już spadać do 15,4 proc., a skoczyły jak zwariowane. A to znaczy, że 7 września RPP też zafunduje wam kolejny skok o 0,25 pkt. proc. A może o 0,5 pkt. proc.? Bardzo możliwe. O początku obniżek stóp na koniec 2023 r. też prawdopodobnie możemy zapomnieć. Porobiło się.

Przetasowania na pierwszym miejscu rankingu najbardziej zadłużonych Polaków, niespłacających swoich zobowiązań. Na pierwsze miejsce wrócił niegdysiejszy lider, który zdetronizował pandemicznego króla dłużników z północy Polski – wynika z najnowszego raportu InfoDług przygotowanego przez BIG InfoMonitor.

Jeśli spodziewaliście się, że ceny dadzą nam miesiąc, dwa oddechu, to nic z tego. Nie dość na tym, kredytobiorcy znów dostaną w kość, bo wszystko wskazuje, że już za kilka dni RPP podniesie stopy procentowe i może to być podwyżka wyższa niż się ostatnio mówiło. Szykujcie się na ból – ostrzegał w piątek szef Fed Jerome Powell. Myślałem, że zwraca się tylko do Amerykanów.

Na walutach cały czas gorąco. Po rozpoczęciu handlu na Dalekim Wschodzie dolar znów się umocnił. Jego zakupy napędza na foreksie piątkowa zapowiedź podwyżek stóp procentowych. Z kolei euro, a razem z nim złoty, tracą w obawie przed eskalacją kryzysu energetycznego w UE i odcięciem dostaw gazu przez Rosjan. Im bliżej weekendu, tym może być gorzej. Dostawy mają zostać wznowione od soboty. Ale czy będą?

Od tego jest bank centralny, żeby w razie potrzeby podnosił stopy procentowe. A wysokie stopy są właśnie po to, żeby raty rosły i żeby konsumenci mniej wydawali na bzdury. Żądanie od banku centralnego, żeby teraz pokrywał konsumentowi koszty wyższej raty to takie wariactwo, że już nic mnie nie zdziwi. Szczególnie, że to nie NBP na wysokich stopach zarabia.

Oczywiście chodzi o przeciętne pensje. I tylko hipotetycznie. I to tylko zabawa, więc nie plujcie na mnie w komentarzach, ale przy okazji ta zabawa pokazuje wiele ważnych rzeczy. A więc start: dziś przeciętna płaca to 81 tys. zł rocznie, gdyby wynagrodzenia rosły stale w obecnym tempie, za 17 lat zarabialibyśmy w miesiąc tyle, ile obecnie w rok. A za 34 lata przeciętny pracownik otrzymywałby milion złotych miesięcznie.

Ćwierć grosza – tyle zabrakło w środę, by frank szwajcarski przebił psychologiczną granicę 5 zł. A przecież po nerwówce z powodu wojny w Ukrainie na początku marca, kiedy też sięgaliśmy 5 zł, już było całkiem nieźle, w czerwcu CHF spadł nawet poniżej 4,4 zł. Czy to liźnięcie poziomu 5 zł to znów przykry, ale tylko incydent? Nie bardzo. Już przy tej barierze raczej zostaniemy na dłużej. I módlcie się o trzymanie w ryzach szwajcarskiej inflacji, bo jak jeszcze urośnie, frank pobije rekord i poniżej 5 zł długo nie zejdzie.

Nieważne, że świat czekał na tę chwilę od miesięcy. Wystąpienie Jerome'a Powella, szefa amerykańskiej Rezerwy Federalnej, na dorocznym spotkaniu bankierów centralnych w Jackson Hole, trwało nieco ponad pięć minut. I tak wystarczyło, żeby rynki do reszty zgłupiały.

Relacje pomiędzy Związkiem Nauczycielstwa Polskiego a Ministerstwem Edukacji i Nauki pogarszają się z każdym dniem. Szef związkowców Sławomir Broniarz zrównał z ziemią wyliczenia wiceministra Dariusza Piontkowskiego dotyczące wynagrodzeń nauczycieli. ZNP apeluje też o podjęcie rozmów przez samego premiera Mateusza Morawieckiego, bo już do resortu edukacji nie mają krzty zaufania. I dają na to czas szefowi rządu do 8 września.

Od czwartku 25 sierpnia ZUS zacznie wypłacać 14. emeryturę. Wszech drożyzna dała już się we znaki seniorom do tego stopnia, że zaczęli się zapożyczać na potęgę. Ponad 60 proc. z nich wskazuje, że najbardziej ich budżet uszczuplają wydatki na leki. Najwięcej problemów finansowych mają seniorzy z Mazowsza i ze Śląska. Rekord należy do 66-latka z Lubelszczyzny, który jest winien ponad 77,5 mln zł. W sumie kwota zaległości osób powyżej 65. roku życia zbliżyła się w czerwcu do 10,4 mld zł. To o ponad miliard zł więcej niż w marcu 2020 r. - wynika z danych Rejestru Dłużników BIG InfoMonito oraz bazy informacji kredytowej BIK.

Właściciele sklepów szykują się na ciężkie czasy. Ceny energii elektrycznej dla przedsiębiorstw nie są regulowane przez urzędników i rosną w zawrotnym tempie. Do marketów trafiają właśnie pisma od dostawców prądu, które na jesieni mogą zwiastować potężne podwyżki, ale dla... konsumentów.

Na tydzień przez rozpoczęciem nowego roku szkolnego relacje między Ministerstwem Edukacji i Nauki a Związkiem Nauczycielstwa Polskiego są bardzo złe. Obie strony zarzucają sobie wzajemnie działanie na szkodę polskiej szkoły. Według resortu związkowcy są politycznie powiązani z totalną opozycją. ZNP zaś uważa, że resort wszystko na siłę upraszcza i nie przygotowuje się na coraz bardziej oczywiste zagrożenia. Dlatego nauczyciele już 1 września organizują akcję protestacyjną.

Kiedy premier wiosną ogłosił, że zabierze się w końcu za ten znienawidzony przez was WIBOR i go zlikwiduje, chciał sprawić wrażenie, że zrobi wam dobrze i powinniście się ucieszyć. To od początku był kapiszon, ale teraz widać jak na dłoni, że likwidacja WIBOR-u i zastąpienie go innym wskaźnikiem nic wam nie da. Jeszcze kilka miesięcy temu, owszem, nowa stawka była dużo niższa niż WIBOR. Ale w międzyczasie po cichutku z nim się zrównała.

Za obchodzenie antylichwiarskich przepisów właścicielowi chwilówkowej marki Bocian Pożyczki grozi kara finansowa wynosząca 10 proc. rocznych obrotów. Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów postawił spółce Everest Finanse zarzuty naruszania zbiorowych interesów konsumentów. Sposobem tej firmy na obejście limitów kosztów pożyczek był tak zwany leasing konsumencki zwrotny, co UOKiK uznał za nielegalny sposób na wciąganie ludzi w spiralę zadłużenia.

Wygląda na to, że lipcowe tąpnięcie na rynkach wywołane przez Moskwę wstrzymaniem dostaw gazu do Europy było jedynie przygrywką do kolejnych tego typu akcji. Gorzej, że tym razem Putina postanowiła wspierać Arabia Saudyjska, strasząc przykręceniem kurka z ropą przez członków OPEC+. Efekt: dolar przełamał parytet i ustanowił nowy rekord do euro, a złoty ociera się o historyczne minima.

O frankowiczach ostatnio jakoś cichutko, ale to tylko pozorna cisza. Rosnący kurs franka i wyższe stopy procentowe w Szwajcarii znowu pchają ich do sądów. W ciągu roku liczba spraw w sądowych wzrosła o 70 proc., 98 proc. prawomocnych wyroków zapada na korzyści kredytobiorców, a bankom puchną rezerwy na przegrane sprawy. Największy bank w Polsce zamroził już na ten cel 44 proc. wartości całego swojego portfela kredytowego. I pewnie czeka na 8 września, licząc że TSUE pozwoli bankowcom trochę się odkuć kosztem kredytobiorców.

Dolar znowu w gazie, bardzo blisko rekordowych poziomów z połowy lipca. Złoty kompletnie bezradny. Nie tak dawno Agata zastanawiała się, czy Polska nie powinna kilka lat temu przyjąć euro, wtedy bylibyśmy o wiele mniej podatni na takie ataki paniki jak obecna. Mnie przyszło do głowy, że jeśli w naszym kraju panuje taki opór przed przyjęciem pieniądza zarządzanego z Frankfurtu, to może powinniśmy zrezygnować ze złotego na rzecz innej waluty, na przykład czeskiej korony.

Z przerażeniem patrzę na wyniki PKO BP za drugi kwartał. Bank pokazał w nich, że od kwietnia do czerwca niemal 80 proc. kredytów hipotecznych udzielonych zostało na okresowo stałą stopę procentową. Do tego trzy czwarte frankowiczów, którzy dzięki ugodzie przechodzą na kredyty w złotych, też wybiera stałą stopę, co oznacza, że pakuje się w kolejne kłopoty. I to w najgorszym możliwym momencie. Dziś najwyraźniej tego nie rozumieją. Ale zrozumieją już za rok. I znowu rozpęta się awantura, że banki ich oszukały.

Nie uwierzycie, ale w kredycie hipotecznym mogą być zaszyte również inne kredyty, nie koniecznie na cele mieszkaniowe, a wakacje nadal się wam należą. Nikt nie powiedział przecież, że cele mieszkaniowe to muszą być jedyne cel kredytu hipotecznego. Ważne, żeby choć część kredytu hipotecznego poszła na mieszkanie albo dom. I nie dajcie się nabierać bankom, kiedy będą wam wmawiać, że kredyt konsolidacyjny na wakacje się nie załapuje. Bzdury, sprawdziliśmy.

Nasi zachodni sąsiedzi starają się działać z wyprzedzeniem. Już zadbali o odpowiednie dostawy gazu z Norwegii, awaryjnie uruchamiają też elektrownie węglowe i myślą o reaktywacji atomu. Teraz przyszedł czas na działania mające na celu złagodzić nowe taryfy gazowe, które zaczną obowiązywać od października. W tym celu Berlin zmniejszy podatek VAT od sprzedaży gazu.