Gospodarka

Wysokie ceny gazu to powód, dla którego najpierw Grupa Azoty, a następnie należąca do Orlenu spółka Anwil wstrzymała produkcję nawozów. Spółki z dużym udziałem Skarbu Państwa nie chcą prowadzić nierentownej produkcji, ale zatrzymanie pracy ich zakładów może oznaczać dalszy wzrost cen nawozów i innych kluczowych dla polskiej gospodarki chemikaliów.

Pojawia się coraz więcej krytycznych uwag dotyczących projektu polskiego systemu kaucyjnego. Nie wiadomo, jak na nie zareaguje Ministerstwo Klimatu i Środowiska. Najgorzej jak resort będzie chciał to wszystko zamieść pod dywan i udawać, że nic się nie stało. Wtedy może ziścić się najgorszy z możliwych scenariuszy, w którym na polskiej kaucji zyskają duże zagraniczne sieci handlowe, kosztem mniejszych, rodzimych sklepów.

Stosunkowo nieduży spadek PKB, za to duży wzrost wpływów z eksportu i stopniowo spadający wskaźnik inflacji. Dane gospodarcze z Rosji z drugiego kwartału okazały się znacznie lepsze, niż prognozowali zachodni analitycy po wprowadzeniu sankcji za atak na Ukrainę. Reżim Putina za wszelką cenę chce pokazać, że Rosja jest na nie odporna, ale to tylko pozory, bo realna sytuacja gospodarcza tego kraju jest o wiele gorsza, niż sugerują oficjalne dane.

Wygląda na to, jakby wszystkie nieszczęścia Europy postanowiły spotkać się w jednym miejscu i o jednym czasie. Nie dość, że każdego dnia rozkręca się kryzys energetyczny, a do tego wszystkiego inflacja nie daje żadnego oddechu, to w dodatku nęka nas największa od 500 lat susza. Efekt jest dosyć łatwy do przewidzenia. Usychające plony i problemy z zapotrzebowaniem w wodę jeszcze bardziej wpłyną na wzrost cen żywności. I właśnie w ten sposób to błędne koło się domyka.

Górnictwo, motoryzacja i produkcja maszyn napędzały polski przemysł w lipcu, ale nie na tyle, żeby sprostować oczekiwaniom ekonomistów, którzy oczekiwali wzrostu o 7,8 proc. Skończyło się na 7,6 proc., a w kolejnych miesiącach ma być jeszcze słabiej.

Najnowsze odczyt PKB Polski to idealny przykład danych gospodarczych, które można skrajnie różnie interpretować. Dla jednych wzrost 5,3 proc. w drugim kwartale to bardzo solidny wynik świadczący o witalności polskiej gospodarki. Dla innych to znak gwałtownego spowolnienia, a nawet sygnał, że grozi nam recesja.

To może być naprawdę jedna z najtrudniejszych zim w ostatnich latach dla Polaków. Nie dość, że ma zabraknąć opału dla gospodarstw domowych, to w dodatku musimy brać pod uwagę przerwy w dostawach energii i reglamentację gazu ziemnego. A to wszystko przy okazji rekordowej inflacji i już dziesięć razy podnoszonych stóp procentowych. Ale okazuje się, że lista nieszczęść, jakie na nas czekają, jeszcze nie jest ostatecznie zamknięta. Właśnie dopisywany jest tam też możliwy brak pieczywa.

Inflacja trochę przyhamowała i nawet WIBOR przestał wariować, ale na horyzoncie jest jeszcze jedno niebezpieczeństwo, które też może przewietrzyć nasze portfele. Chodzi o destrukcyjną dla warzyw i owoców suszę, która z nami już jest tak długo, że przestaliśmy na nią zwracać uwagę. O powadze sytuacji niech świadczy fakt, że dla ponad 50 rzek wydane są już ostrzeżenia przed suszą hydrologiczną.

W pierwszym pełnym kwartale po ataku na Ukrainę PKB Rosji skurczyło się o prawie pięć procent. Trzy miesiące walk wystarczyły, by cofnąć rosyjską gospodarkę do czasów z 2018 r. I choć to mniej niż zakładali analitycy, to prognozy na przyszły rok są dla Rosjan jeszcze mniej optymistyczne, bo w reżim Władimira Putina może uderzyć unijne embargo na ropę naftową.

Ceny towarów i usług konsumpcyjnych w lipcu wzrosły w Polsce o 15,6 proc. w stosunku do tego samego miesiąca rok temu. Główny Urząd Statystyczny podał ostateczny odczyt inflacji i okazało się, że jednak była – niewiele, ale jednak – wyższa niż w czerwcu. Najbardziej bolesny jest chyba wzrost aż o jedną czwartą kosztów użytkowania mieszkań.

Choć do tej pory wysoką inflację obwinialiśmy o wiele negatywnych skutków, tym razem możemy dostrzec pozytywny efekt kryzysu gospodarczego - Polacy mają większy szacunek do żywności. Ponad połowa z nas robi zakupy w sposób przemyślany. I co ważne - coraz mniej osób traci pieniądze przez marnowanie żywności. Z kolei jeszcze bardziej pogorszyła się sytuacja finansowa w gospodarstwach domowych, w których nie wystarcza pieniędzy nawet na podstawowe potrzeby. W niemal wszystkich nie traci się obecnie nawet jednej złotówki na wyrzucanych produktach spożywczych - wynika z badania przeprowadzonego przez Quality Watch dla Rejestru Dłużników BIG InfoMonitor.

No i mamy już potwierdzenie – nie, żeby oficjalne, ale wypowiedziane niemal wprost przez samego prezesa NBP. Niby do kolejnego decyzyjnego posiedzenia RPP został jeszcze miesiąc, ale prof. Adam Glapiński już sugeruje, że więcej podwyżek stóp procentowych nie będzie. I to mimo tego, co powiedział działaczce AgroUnii na sopockim molo na początku lipca. Dziś sytuacja jest już po prostu inna.

Gdyby portfele potrafiły mówić, to po każdej wizycie w sklepie pewnie by teraz wręcz krzyczały. Bo każdy, kto robi zakupy, od miesięcy obserwuje, jak ceny towarów w Polsce poszybowały ostro w górę. Widać to zarówno po cenach poszczególnych produktów, jak i sumie do zapłaty przy kasie. Jednak końca zwyżek wciąż nie widać i wszyscy ze zniecierpliwieniem czekają, aż GUS poda w piątek wstępne dane o inflacji za lipiec. Z kolei CBOS w najnowszym badaniu zapytał Polaków, kiedy ich zdaniem nastąpi apogeum inflacji?

Przemysł hamuje, marnym pocieszeniem jest nawet wzrost produkcji samochodów. W czerwcu wynik sektora wytwórczego był wyraźnie niższy od oczekiwań ekonomistów. W kolejnych miesiącach powinniśmy się dalszego spowolnienia. Inflacja producencka wzrosła z kolei powyżej oczekiwań, ale w kolejnych miesiącach ma znacznie obniżyć loty. Do tego stopnia, że pomoże osłabić inflację konsumencką.

W 2009 r. byliśmy zieloną wyspą, teraz będziemy czerwoną latarnią. Przynajmniej według wyliczeń Brukseli. Prognozy Komisji Europejskiej na przyszły rok wskazują, że dynamika PKB zjedzie nam do zaledwie 1,5 proc., a nasz kraj awansuje na pierwsze miejsce w UE pod względem drożyzny. Inflacja liczona unijną metodą osiągnie w 2023 r. 9 proc.

Wprowadzony kilka lat temu mechanizm waloryzujący wartość kontraktów budowlanych zgodnie ze wskaźnikami cen według GUS-u to dziś ratunek dla firm, które budują i remontują drogi w Polsce. GDDKiA cieszy się, że mechanizm ten odpowiednio reaguje na zmiany cen na rynku, ale to nie działa tylko do limitu – ustalonego na 10 proc. Gdy koszty rosną bardziej, to sorry Winnetou. Nie zawsze jednak ceny spadają.

W maju Niemcy po raz pierwszy od trzech dekad zanotowały deficyt w handlu zagranicznym. To fatalny znak dla gospodarki, której potęga została zbudowana na eksporcie wysokoprzetworzonych dóbr i zaawansowanych technologii. Model przemysłowy oparty na rosyjskim gazie źle znosi kryzys energetyczny, a problemy najpotężniejszej gospodarki w Unii Europejskiej zaczynają ciągnąć w dół całą strefę euro.

Indeks dolara amerykańskiego wzrósł w tym roku o prawie 12 proc. i osiągnął najwyższy poziom od 20 lat. Euro kosztuje obecnie 1,02 dol.

Boris Johnson ma w czwartek ogłosić swoją dymisję po bezprecedensowym buncie członków swojego rządu. Wszystko wskazuje na to, że decyzja już zapadła i jest nieodwołalna, ale nie ma jeszcze pewności, czy straci tylko fotel szefa Partii Konserwatywnej, czy także pożegna się ze stanowiskiem premiera. Jako szef rządu chciałby dociągnąć do jesieni, ale szanse na to raczej ma niewielkie.

Ekonomiści zwracają uwagę, że ceny na rynku surowców i kruszców powoli wracają do poziomów sprzed wywołanej przez Rosję wojny w Ukrainie. Sypie się więc trochę narracja rządu, który rekordową inflację i drożyznę w sklepach tłumaczy wydarzeniami zza naszą wschodnią granicą. Możliwe, że trzeba będzie tym samym wrócić do sprawdzonego hasła, które cały czas wydaje się oddziaływać na wyobraźnię wyborców, czyli winy Tuska.