Gospodarka

Nieco ponad 2085 dolarów kosztowała w czwartek uncja złota na światowych rynkach, a to oznacza, że pobity został dotychczasowy rekord cenowy tego kruszcu wynoszący niecałe 2079 dol. Powodów, dla których inwestorzy rzucili się na złoto, jest wiele, ale prawdopodobnie przeważają takie czynniki jak podwyżka stóp procentowych przez Fed i obawy przed kłopotami kolejnych banków w USA.

Zdecydowany zjazd wskaźnika inflacji w marcu nie był jednorazowy, bo wstępne dane za kwiecień pokazują, że inflacja wyniosła „tylko” 14,7 proc. To nie tylko o wiele lepszy wynik niż 18,4 proc. w lutym, ale także wyraźnie mniej, niż spodziewali się ekonomiści. Spadło też tempo wzrostu cen żywności. Zła informacja jest taka, że od początku roku ceny wzrosły już o 5,5 proc., a to oznacza, że drożyzna nie odpuszcza.

Perspektywy dla polskiej gospodarki nie wyglądają dobrze. Przedłużający się marazm powoduje, że przedsiębiorcy widzą przyszłość w ciemnych barwach. Wskaźnik Wyprzedzający Koniunktury wyliczany przez BIEC utrzymał się na podobnym poziomie jak przed miesiącem, ale pojawia się coraz więcej niepokojących oznak.

Inflacja potrafi być olbrzymim problemem dla gospodarki, ale nie zawsze chodzi o to, że jest zbyt wysoka. Dokładnie odwrotny problem mają Chiny, które nie tylko zmagają się z ekstremalnie niską inflacją, ale wręcz zagrożone są deflacją. Nie pomogło zdjęcie obostrzeń covidowych, kolejne obniżki stóp procentowych oraz pompowanie gotówki w gospodarkę przez bank centralny. Największym zagrożeniem jest wejście w stagnację gospodarczą, z której będzie bardzo trudno się wyrwać.

Może nie mamy wspólnej waluty i długo mieć nie będziemy, ale to, co dzieje się w strefie euro, a zwłaszcza w Niemczech, ma kluczowe znaczenie dla polskiej gospodarki – czy tego chcemy, czy nie. Na szczęście tym razem mamy dobre wieści, bo wszystkie wskaźniki ekonomiczne wskazują, że w strefie euro rozpoczyna się ożywienie gospodarcze po inflacyjnym załamaniu koniunktury.

Ostateczny wskaźnik wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych w marcu wyniósł 16,1 proc., czyli nawet minimalnie mniej niż GUS sygnalizował dwa tygodnie temu. Jeśli porównamy ten wynik do lutego, gdy inflacja wyniosła aż 18,4 proc., można wpaść w euforię i triumfalnie ogłosić dezinflację, ale świąteczny nastrój szybko zniknie, gdy wczytamy się w szczegółowe dane. Ceny – zwłaszcza żywności – od początku roku idą w górę jak szalone.

Śmialiście się, gdy w 2020 r. ekonomiści PIE mówili, że Polska może zyskać 8 mld dol. rocznie na tym, że z powodu pandemii firmy będą przenosić produkcję z Chin? Czas zweryfikować heheszki, raport agencji Reuters pokazuje, że Polska naprawdę była jednym z najpopularniejszych krajów, do których chciała uciekać aktywność gospodarcza – zaraz za Wietnamem, Indiami i Niemcami.

Efektem podniesienia akcyzy będzie zniechęcenie Polaków do konsumpcji legalnych używek – straszą niektórzy ekonomiści za każdym razem, gdy rząd decyduje się podnieść podatki. Czy aby na pewno? Najnowsze dane zadają kłam temu twierdzeniu. Mimo wzrostu akcyzy, szara strefa tytoniowa jest mała, jak nigdy w historii.

Ceny towarów i usług konsumpcyjnych w marcu wzrosły o 16,2 proc. w stosunku do tego samego miesiąca rok temu. Główny Urząd Statystyczny podał szybki szacunek inflacji, z którego jasno wynika, że jesteśmy już wyraźnie za jej szczytem i prawdopodobnie tempo wzrostu cen będzie już tylko spadać. To dobra wiadomość, ale nastrój mocno psuje fakt, że po pierwsze rynek spodziewał się, że w marcu z inflacją zejdziemy poniżej 16 proc., a po drugie ceny wyraźnie wzrosły w stosunku do lutego, gdy inflacja wyniosła aż 18,4 proc.

Jeśli sądziliśmy, że przez wewnętrzny spór w obozie rządzącym o reformę sądownictwa, możemy stracić „tylko” środki z KPO, najwyraźniej byliśmy w błędzie. Według agencji Bloomberg Polsce grozi także utrata pieniędzy z Funduszu Spójności z perspektywy 2021-2027. Chodzi aż o 75 mld euro, czyli nieco ponad 350 mld zł według dzisiejszego kursu wspólnej waluty. Premier Mateusz Morawiecki zapewnia, że żadnego ryzyka nie ma, ale pamiętajmy, że według szefa rządu pieniądze z KPO też miały dawno popłynąć do Polski.

Niepewność, bezsilność, a nawet jeszcze trochę przerażenia – to trzy najczęściej występujące u Polaków emocje związanie z obecną sytuacją gospodarczą. Kryzys zdecydowanie nie służy nastrojom Polaków ani tym bardziej ich kondycji psychicznej. A ta ostatnia jest zdaniem ekspertów coraz słabsza.

Stowarzyszenie Pracownia na rzecz Wszystkich Istot zleciło badanie opinii publicznej w sprawie polskich lasów. I okazuje się, że zdecydowana większość z nas uważa, że lepiej byłoby, gdyby skupiska drzew stanowiły element ochrony klimatu, a nie był celem nie do końca kontrolowanych przez społeczeństwo wycinek. Polacy również dosyć jednoznacznie wyrazili się na temat dopłat do produkcji energii z podziałem na poszczególne źródła ze środków publicznych. Drewno zamyka całą stawkę.

Gospodarka hamuje trzeci kwartał z rzędu. Zgodnie z prognozami ekonomistów produkt krajowy brutto Polski wzrósł w porównaniu z końcówką 2021 r. o 2 proc. Dla porównania przed rokiem PKB rósł w zawrotnym tempie 8,5 proc.

Już za siedem lat poziom życia w Wielkiej Brytanii będzie niższy niż w Polsce, jeśli utrzymają się trendy z ostatniej dekady – ostrzega sir Keir Starmer, lider labourzystów i niemal murowany kandydat na kolejnego premiera Wielkiej Brytanii. Jeśli te kasandryczne wizje się sprawdzą – w dużej mierze za sprawą brexitu – byłaby to niezwykła ironia losu, bo Wielka Brytania przez lata była głównym kierunkiem emigracji Polaków poszukujących poprawy warunków życia. Fot. Jacek Bereźnicki/Bizblog.pl

Los uchodźców w Polsce jest trudny. Mimo pomocy ze strony państwa i zwykłych obywateli zdecydowana większość Ukraińców zauważyła spadek jakości życia. Niewielu osobom uciekającym przed wojną udało się też znaleźć pracę w swoim zawodzie. Trudno się więc dziwić, że połowa ankietowanych chce wrócić do kraju, gdy tylko pozwolą na to okoliczności.

Sprzedaż detaliczna w styczniu negatywnie zaskoczyła ekonomistów, bo zamiast spodziewanego minimalnego wzrostu podmioty handlowe wykazały spadek rok do roku i miesiąc do miesiąca. Pozytywnie zaskoczyła za to branża budowlana, która na przekór minorowym nastrojom, pochwaliła się wzrostem rok do roku.

Dane o PKB w czwartym kwartale okazały się słabsze od prognoz. Źle wyglądają zwłaszcza dane w ujęciu kwartał do kwartału oczyszczone z wpływu czynników sezonowych. Co prawda ekonomiści oczekiwali ujemnej dynamiki, ale minimalnej, nie na poziomie -2,4 proc.

Wstępne dane o PKB w 2022 r. były minimalnie lepsze od oczekiwań, ale ekonomistów martwi tąpnięcie konsumpcji z końcówki roku. Na dodatek wybicie inwestycyjne, do którego doszło w tym samym czasie i które zniwelowało negatywny wpływ spożycia, jest ich zdaniem nie do utrzymania w nadchodzących kwartałach. Dlatego należy się spodziewać, że w pierwszych trzech miesiącach 2023 r. PKB zjedzie poniżej 0,5 proc. Oby nie niżej!

Wygląda na to, że w tym roku kiełbasa wyborcza będzie serwowana całymi wiadrami i trudno będzie przed nią uciec. Mamy bowiem dopiero styczeń, a już się zaczęło. Oczywiście sam fakt, że kiełbasa się pojawi nie jest ani czymś zaskakującym, zdarza się tak przecież co kilka lat w ramach cyklu wyborczego. Jednak bardzo martwi mnie to, że akurat w tym roku może ona być pod pewnym względem specyficzna i to w negatywnym tego słowa znaczeniu. Chodzi o finansowanie kiełbasy wyborczej.

Spowolnienie produkcji do 1 proc., wyraźnie poniżej nisko zawieszonej przez rynek poprzeczki, może niepokoić. Zwłaszcza kiedy weźmiemy pod uwagę alarmujące prognozy ekonomistów, otwarcie ostrzegających przed recesją w pierwszej połowie roku.