Energetyka

Ministerstwo Klimatu i Środowiska uchyliło rąbka tajemnicy w sprawie działań rządu w znowelizowanym Krajowym Planie w dziedzinie Energii i Klimatu (KPEiK) do 2030 r. To kiepska wiadomość dla górników i ich umowy społecznej, która zakładała zamknięcie ostatniej kopalni dopiero w 2049 r. Wychodzi bowiem na to, że rząd Donalda Tuska zamierza o wiele szybciej zepchnąć węgiel na boczny tor.

Walka z uzależnieniem od paliw kopalnych i od rosyjskiego importu energii po pierwsze cały czas trwa, a po drugie bez przerwy odbija się Europie czkawką. To pokłosie napędzanego przez Gazprom parę lat temu kryzysu energetycznego. W efekcie coraz droższy gaz wpływa na rachunki za prąd Europejczyków. Analitycy przestrzegają przed srogą zimą, bo wtedy dopiero możemy pójść z torbami.

Wciąż nie wiadomo, czy w przyszłym roku utrzymane zostanie obecne częściowe zamrożenie cen energii elektrycznej. Wszystko oczywiście rozbija się o pieniądze, a minister finansów Andrzej Domański przyznaje, że wraz z Ministerstwem Klimatu i Środowiska na razie poszukują dodatkowych środków na ten cel. W aktualnym projekcie budżetu na 2025 r. założono 2 mld zł na ten cel, a jest to niewystarczająca kwota, by powstrzymać wzrost cen dla końcowych odbiorców.

Bruksela od paru lat walczy z uzależnieniem od rosyjskiego gazu i w tym celu dba o odpowiednie zapełnienie swoich magazynów błękitnym paliwem. Unia Europejska wydaje się pod tym względem być obecnie dobrze przygotowana na kolejny sezon grzewczy. Ale nie brakuje ekspertów, którzy twierdzą dokładnie odwrotnie. I przewidują, że nawet Niemcy - z największymi magazynami gazu w UE - mogą mieć spore kłopoty. To też oznacza, że cena gazu w Europie może jeszcze sporo wzrosnąć.

Chociaż od tygodni na rynku ropy jesteśmy świadkami kolejnych wstrząsów, to na polskich stacjach paliw panuje spokój. Co więcej: w sierpniu obowiązywała tendencja spadkowa – i benzyny, i oleju napędowego. Teraz dochodzą też zniżki na autogaz LPG. A to nie koniec dobrych wiadomości.

W portach ARA, europejskim benchmarku dla ceny węgla, widać od końca sierpnia br. ostrą tendencję spadkową. Surowiec raptem w parę dni stracił ok. 4 proc. na wartości. Ale czekam z zimnym prysznicem na tych wszystkich, którzy po tej informacji przyspieszą ze swoimi węglowymi zakupami na sezon grzewczy. U nas na niższe ceny nie ma co już liczyć, lepiej za to spieszyć się i zdążyć przed podwyżkami. Na przykład Południowy Koncern Węglowy już zmienił swój cennik od 1 września.

Spółki energetyczne biją się o klientów przy pomocy reklamy, na którą przeznaczają ogromne kwoty. Tylko w trzy miesiące Orlen, Energa, Enea, PGE, Tauron oraz Veolia wydały w sumie niemal 41 mln zł, żeby zdobywać uwagę konsumentów.

Czy rząd Donalda Tuska po długo wyczekiwanej aktualizacji „Programu polskiej energetyki jądrowej” spisze elektrownię jądrową w konińskim Pątnowie na straty? Coraz więcej wskazuje na taki właśnie scenariusz. Tymczasem w tym tygodniu do Korei Południowej udaje się delegacja poselsko-samorządowa z Wielkopolski.

Czy koncesja na nowe złoża uratuje JSW? Nikt się nie spodziewa cudów po wynikach JSW za pierwsze półrocze. To kolejna spółka wydobywcza, która zaczyna szorować po dnie, co też widać po kursie jej akcji. Ale w przypadku jastrzębskiego producenta węgla koksowego jest spora szansa na zmianę trendu. Wszystko za sprawą nowych-starych złóż w obszarze Dębieńsko. Jak się dowiadujemy: spółka jest na ostatniej prostej, żeby uzyskać koncesję badawczą.

Sam od paru lat krytykuję mocno tempo programu Czyste Powietrze, w ramach którego przez sześć ostatnich lat wydatkowano raptem niecałe 12 proc. budżetu. Ale obecne przyspieszenie trudno przemilczeć. Liczba składanych wniosków tygodniowo wyraźnie przekracza średnią za ubiegły rok. Przed nami historyczny wynik: milion udzielonych dofinansowań.

W kolejnych dniach i tygodniach zainteresowanie węglem - w związku ze zbliżającym się sezonem grzewczym - będzie tylko narastać. Dlatego sklep PGG jakieś dwa tygodnie temu zapowiedział zwiększenie swojej bazy Kwalifikowanych Dostawców Węgla (KDW) do 250. Przez pewien czasu byliśmy jednak jesteśmy świadkami zgoła odwrotnego procesu.

Ropa kontynuuje swój cenowy marsz w dół. Już teraz baryłka wyceniana jest na najmniej od blisko dwóch tygodni. A jak tak dalej pójdzie, to pobijemy rekord z grudnia zeszłego roku, kiedy cena ropy ostatni raz spadła poniżej 75 dol., a nawet przez chwilę 74 dol. Główną przyczyną takiej sytuacji są nie najlepsze wyniki popytu w Chinach i Stanach Zjednoczonych. Nie bez znaczenia są również plany OPEC+ dotyczące zwiększenie produkcji.

Cena gazu ziemnego w Europie kontynuuje marsz w górę. I bardzo możliwe, że taka sytuacja będzie miała miejsce w kolejnych tygodniach. Na rynku jest bowiem coraz bardziej nerwowo, w niczym nie pomagają solidne zapasy błękitnego paliwa. Wszystko przez rosnące ryzyko wstrzymania tranzytu gazu przez Ukrainę.

Nie jest tajemnicą, że transformacja energetyczna nie oznacza jedynie zastąpienie w miksie paliw kopalnych odnawialnymi źródłami energii. Równie istotne będzie jak najbardziej efektywne magazynowanie prądu, co pozwoli chociażby bez problemu przetrwać okresy pochmurne i bezwietrzne. Niemcy właśnie chwalą się nowym akumulatorem, który ma gwarantować pełną wydajność przez następne 10 lat, ale jego niezawodne używanie ma być niemal pięć razy dłuższe.

Gdy Bruksela postawi w końcu na swoim, to unijna dyrektywa budynkowa EPBD sporo namiesza w regulacjach obowiązujących w Polsce. Nic więc dziwnego, że Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW), operator programu Czyste Powietrze, szykuje się do dużych zmian. Unijna dyrektywa budynkowa EPBD wprowadzi transformację energetyczną Unii Europejskiej na nowe tory. Zgodnie z tymi regulacjami już od 2028 r. wszystkie nowe budynki publiczne na terenie Unii, muszą być zeroemisyjne, a od 2030 r. ta zasada ma dotyczyć wszystkich nowo powstałych budynków.

Za chwilę rusza szósta edycja najpopularniejszego program dopłat w Polsce. Do tej pory, w ramach inicjatywy Mój Prąd, przyznano łącznie 2,7 mld zł dofinansowania. Nabór wniosków ma zakończyć się 20 grudnia, chyba że wcześniej zabraknie środków, co jest bardzo prawdopodobne. Eksperci wskazują, że ta odsłona programu może okazać się wyjątkowa. Dlaczego?

Jeszcze kilka lat temu przydomowe panele fotowoltaiczne były oznaką luksusu, niczym boazeria w willach rodem z PRL-u, ale obecnie jesteśmy świadkami sporych zniżek cenowych. Podobnie jest w przypadku turbin wiatrowych, czy magazynów energii. Think tank Ember nie ma żadnych wątpliwości: OZE szybko zastępują węgiel jako najtańsze źródło energii na całym świecie.

Paliwa na stacjach znowu potaniały o kilka groszy na litrze w ciągu ostatniego tygodnia, a kierowcy wciąż jeszcze mogą załapać się na wakacyjne promocje, które skończą się w ten weekend. Ropa naftowa na światowych rynkach zaczęła powoli odrabiać niedawny spadek cen, ale dolar wciąż pozostaje relatywnie tani. Analitycy rynku paliwowego uspokajają, że na razie nie grożą nam podwyżki cen na stacjach.

Akcje takich spółek jak PGE, Tauron i Enea ponownie zaczęły tracić na wartości, po tym jak Andrzej Domański, minister finansów, powiedział, że w przygotowanym właśnie projekcie budżetu państwa na 2025 r. nie ma ani złotówki na proces wydzielenia aktywów węglowych, do którego tym samym może w ogóle nie dojść. Eksperci przewidują jednak inny scenariusz.

Liczby nie kłamią: polskie górnictwo węgla kamiennego generuje coraz większe straty, przy niezmiennie wysokim zatrudnieniu. Nic dziwnego, że Polska Grupa Górnicza (PGG) już realizuje zwolnienia grupowe, na razie dotyczące tylko paruset najstarszych pracowników, ale zobaczymy, na czym się to wszystko skończy. Niewykluczone, że po podobne rozwiązania sięgną w Jastrzębskiej Spółce Węglowej. W tym roku spółka jest mocno pod kreską.