Pompy ciepła bez wsparcia Unii. Chłodny prysznic dla branży
Pompy ciepła czekały na precyzyjny rozkład jazdy, dzięki któremu w nadchodzących latach miały sukcesywnie wypierać kotły na paliwa kopalne z unijnych gospodarstw domowych. Ale już wiadomo, że się nie doczekają.
Komisja Europejska, wzorem wsparcia dla energetyki słonecznej i wiatrowej, zamierzała stworzyć specjalny plan dla pomp ciepła, dzięki czemu te urządzenia miały stopniowo wypierać spalanie paliw kopalnych w unijnych gospodarstwach domowych. W ten sposób miał być też osiągnięty cel na 2030 r., czyli instalacja 60 mln pomp ciepła. Dzięki temu zużycie gazu w budynkach spadłoby o 40 proc. względem tego z 2022 r., co pozwoliłoby zaoszczędzić ok. 60 mld euro na imporcie energii. Do tego doszłyby jeszcze znaczące redukcje emisji CO2. Na razie jednak do tego bardzo daleka droga. Zgodnie z wyliczeniami Europejskiego Stowarzyszenia Pomp Ciepła (EHPA) sprzedaż tych urządzeń w ubiegłym roku spadła w 19 krajach UE w sumie o 22 proc. Co gorsza: Bruksela właśnie zrobiła duży krok do tyłu w tym temacie.
Komisja Europejska oficjalnie wycofała Plan działania dotyczący pomp ciepła - informuje EHPA.
Pompy ciepła na razie bez żadnego planu
EHPA ma kilka pomysłów na to, jak zaradzić kryzysowi na unijnym rynku pomp ciepła. Pomóc miała odpowiednia relacja ceny energii z ceną gazu, obniżenie kosztów produkcji, scentralizowanie gromadzenia danych rynkowych, ułatwienie dostępu do pożyczek i dotacji oraz promowanie produktów wyprodukowanych w UE. Te elementy miał też zawierać plan KE, na który czekała cała branża. Wspominano również o partnerstwie na rzecz umiejętności, przepisach w sprawie ekoprojektu i etykietowaniu energetycznym, a także dostępie do finansowania. Ale na razie nic z tego nie będzie, bo KE plan na rzecz pomp ciepła odwiesiła na kołek. EHPA jednak nie traci nadziei.
Choć nie jest to zaskoczeniem, kluczowe jest, aby elementy, których potrzebuje sektor pomp ciepła, zostały uwzględnione w nadchodzącej Strategii UE w zakresie Ogrzewania i Chłodzenia oraz Planie Działania na rzecz Elektryfikacji - komentuje Paul Kenny, Dyrektor Generalny EHPA.
Stowarzyszenie podkreśla, że najważniejsze, żeby przyszłe plany zapewniały opłacalność przejścia na pompy ciepła, zarówno na początku, jak i w trakcie eksploatacji, poprzez uwzględnienie dotacji i opodatkowania energii.
Pompy ciepła mogą przynieść ogromne oszczędności w sieci energetycznej dzięki swojej elastyczności, ale należy to traktować priorytetowo i zachęcać do tego konsumentów - nie ma cienia wątpliwości Paul Kenny.
Polski rynek powoli wstaje z kolan
Polska jeszcze w 2022 r. była mistrzem świata ze wzrostem sprzedaży pomp ciepła na poziomie 102 proc. Ale potem było już tylko gorzej. Zgodnie z wyliczeniami EHPA w naszym kraju w ub.r. na tysiąc gospodarstw domowych sprzedano raptem 5,2 pompy ciepła, co nas plasuje na czwartym miejscu od końca. Za nami tylko Słowacja (4,8), Czechy (4,4) i Wielka Brytania (3,5). Zestawienie zaś otwiera Norwegia (48,1), która wyprzedza Finlandię (32,8) oraz Szwecję (29,9). Ten negatywny trend udało się dopiero odwrócić w pierwszym półroczu 2025 r., kiedy sprzedaż pomp ciepła w Polsce wzrosła o 27 proc. rok do roku.
Więcej o pompach ciepła przeczytasz w Bizblog:
Wracamy na ścieżkę wzrostu, ale warunkiem wykorzystania tego potencjału jest zagwarantowanie rynkowi korzystnych i stabilnych reguł gry. Wciąż daleko nam do realizacji założeń nakreślonych w polskich dokumentach strategicznych - przekonuje Paweł Lachman, prezes Polskiej Organizacji Rozwoju Technologii Pomp Ciepła (PORT PC).
Na razie jednak tej pobudki pomp ciepła w naszym kraju w ogóle nie widać w statystyce programu Czyste Powietrze, gdzie od miesięcy dzielą i rządzą piece na biomasę. W lipcu br. (to ostatnie dostępne dane) aż 77 proc. składanych wniosków dotyczyło tych urządzeń. A pompami ciepła był zainteresowany ledwo co piąty beneficjent (22 proc.).
