podatek cukrowy

Od połowy marca obowiązują nowe przepisy dotyczące dodatkowej opłaty od środków spożywczych. Chodzi o karę nakładaną na przedsiębiorców, którzy nie zapłacili w terminie opłaty cukrowej lub zrobili to w zaniżonej wysokości. Nowelizacja miała sprawić, że system stanie się bardziej sprawiedliwy, ale w praktyce wprowadziła dodatkowe zamieszanie.

Rząd chce wprowadzić już drugą opłatę małpkową. Pierwsza weszła w życie w 2021 r., druga ma szansę wejść w 2025 r. Nie, nie chodzi o ratowanie budżetu. Dane Ministerstwa Zdrowia pokazują, że Polacy kupują ogromne ilości małpek i to głównie rano. Do sklepu po buteleczkę zachodzą głównie osoby z co najmniej raczkującym problemem alkoholowym. A to też oznacza, że często kupują je w drodze do pracy, czyli stawiają się rano u pracodawcy pod wpływem alkoholu. Małpki to czyste zło i powinny kosztować krocie. Może wtedy otrzeźwiejemy.

Polska spełnia większość kryteriów bycia typowym europejskim krajem-nianią — twierdzi ekspert z Institute of Economic Affairs. Podatki od konsumpcji żywności, alkoholu i papierosów są u nas jednymi z najwyższych na Starym Kontynencie.

Walka trwała długo, browary tułały się po sądach, bo ustawa o podatku cukrowym została napisana niedbale i niejasno. Fiskus wolał ją sobie interpretować na własną korzyść i efekt był taki, że producenci piwa płacili podatek cukrowy od cukru dodawanego dodatkowo do swoich napojów, jak i od tego, który powstaje naturalnie w procesie fermentacji. Ale koniec z tym. Choć być może tylko na chwilę, bo znokautowani politycy chcą, żebyśmy podatek cukrowy płacili nawet za cukier z owoców.

Zjednoczona Prawica szuka dodatkowych pieniędzy do budżetu, które mogą się bardzo przydać w roku wyborczym. Jednym z pomysłów na zastrzyk gotówki jest nowelizacja podatku cukrowego, który po zmianach przepisów miałby też objąć nektary, soki owoce i niektóre napoje. A to będzie oznaczać wyraźne podwyżki, tak jak miało to miejsce w czasie debiutu cukrowej daniny sprzed prawie dwóch lat.

Opłata cukrowa odniosła umiarkowany sukces, ale liczba dziur w przepisach sprawiła, że bez problemu można sprzedawać napoje słodzone, które nie podlegają nowemu podatkowi. Ministerstwo Finansów chce to zmienić. Fot. Mike Mozart/Flickr.com/CC BY 2.0

Podatek cukrowy jest z nami już od ponad roku. Miał nam wpoić zasady zdrowego odżywiania i przy okazji podreperować budżet. Eksperci ostrzegali, że to nowe obciążenie będzie oznaczać wyraźne podwyżki, które jednak teraz – w dobie dwucyfrowej inflacji – wydają się niewinnym żartem. Pieniądze pochodzące z nowego podatku miały trafić do NFZ. Nawet 3 mld zł. Sprawdziliśmy, czy tak się rzeczywiście stało.

Pomimo szalejącej inflacji najwięksi producenci napojów gazowanych Coca Cola i Pepsi dzielnie bronili się przed podwyżkami cen. To trzeba im przyznać. I bez tego po wprowadzeniu rok temu podatku cukrowego napoje stały się bardzo drogie. Teraz jednak zapłacimy za nie jeszcze więcej. A nawet jeśli będzie cię stać, to i tak możesz obejść się smakiem, bo firmy zapowiadają problemy z dostępnością niektórych produktów.

Pomysł, by wstęp do wszystkich parków narodowych był płatny, zawarty jest w projekcie ustawy o parkach narodowych, o którym właśnie pisze serwis prawo.pl.

Właśnie samo Ministerstwo Zdrowia przyznało, że czas na nowe „opłaty prozdrowotne”, a więc podatki wzorowane na opłacie cukrowej. Od czego? Na początek od suplementów diety i częściowo utwardzonych tłuszczów trans, które znajdują się m.in. w margarynie, chipsach, serach topiony czy zupkach w proszku. Do tego i tak trzeba będzie wprowadzić dodatkowe ubezpieczenia, np. opiekuńcze, finansujące opiekę długoterminową, a sprawców wypadków pod wpływem alkoholu czy narkotyków zmusić do partycypacji w kosztach leczenia ich ofiar.

Wojna o podniesienie akcyzy na piwo od dawna toczy się pomiędzy branżą piwowarską a spirytusową. I wygląda na to, że ci od wódki mogą ją wygrać. Budżet potrzebuje pieniędzy, szczególnie że politycy ugięli się nieco pod naciskiem przedsiębiorców i poluzowali im śrubę w Polskim Ładzie. A poniesienie akcyzy na piwo mogłoby przynieść do budżetu 4-5 mld zł dodatkowych wpływów. Kuszące, prawda? Ponoć zarówno minister Niedzielski, jak i szef Komisji Finansów Publicznych są „za”.

Wyobraźmy sobie, że pół chleba jest po 5 zł, a cały tylko złotówkę droższy. Czy będzie się opłacało kupować połówkę? Taką samą filozofię mają rządzący, którzy cieszą się, że podatek cukrowy podniósł cenę alkoholowych „małpek”, ale zapominają, że półlitrówki zostały na dotychczasowych poziomach i są śmieszno-strasznie tanie.

PepsiCo poszło śladem odwiecznego rywala, ale prawdopodobnie obaj producenci zaliczą spektakularną wpadkę. Boom na puszkowane ulepki z procentami załamał się za oceanem tak samo niespodziewanie, jak rok temu eksplodował.

Podatek cukrowy miał rzekomo nakłonić Polaków do rzadszego picia alkoholu oraz niezbyt zdrowych i przesładzanych napojów. Ale nic z tego nie wychodzi. Jest jak z Programem 500+, który napędza konsumpcję ale demografii nie poprawia.

Podatek cukrowy wywindował ceny napojów bezalkoholowych – stwierdziło Centrum Monitorowania Rynku. Czy zapowiadana zmiana nawyków zaczyna się od głębszego sięgania do portfela?

Ministerstwo Klimatu i Środowiska pokazało projekt ustawy, która ma ograniczyć zużycie plastiku. Oznacza to prawdopodobnie kolejne podwyżki cen niektórych napojów, bo na liście opakowań objętych podatkiem znalazły się plastikowe butelki o pojemności do trzech litrów.

Ileż było narzekania, że PiS chce tylko napchać budżetowe kieszenie, wprowadzając nowy podatek od cukru. Ileż było lamentów, że to oczywista ściema, że droższe napoje słodzone mają nas odwieźć od ich picia w trosce o nasze zdrowie. Jednym słowem: skandal, fałsz, oszustwo. Tymczasem okazuje się, że rząd miał rację – droższe słodkie napoje naprawdę skłoniły nas do tego, by pić ich mniej – na razie o 14 proc. mniej. A to wcale nie było takie oczywiste. Węgrzy na tym samym odcinku polegli. Brawo PiS.

Przez podatek cukrowy ceny niektórych napojów słodzonych poszły w górę niemal dwukrotnie. Nie wszystkie sklepy zareagowały jednak na nową daninę w ten sam sposób. W części z nich wzrost cen jest naprawdę symboliczny.

Gwałtowny wzrost cen popularnych napojów gazowanych – ten efekt wprowadzenia podatku cukrowego zauważyliśmy już wszyscy. Można uznać, że to samo w sobie nie jest problemem, ale problemem jest już totalny chaos w przepisach, który sprawia, że firmy nie wiedzą, kiedy podatek mają płacić, a sytuację pogarsza absurdalny spór kompetencyjny pomiędzy Ministerstwem Finansów a Ministerstwem Zdrowia.

Gazetki promocyjne wydawane regularnie przez duże sieci marketów, to też prasa, więc ich wydawcy również zapłacą podatek reklamowy. Zapewne nie taki był plan rządu, ale wyszło jak zwykle. Branża handlowa się wścieknie, bo dopiero co władza nałożyła na nią nowy podatek, a tu kolejny cios. A zapłacą za to, jak zwykle konsumenci, szczególni ci, którzy lubią Colę.