kryzys gospodarczy

Dług publiczny w Polsce spadł w trzecim kwartale w relacji do PKB. Nominalnie wprawdzie zwiększył się w ciągu trzech miesięcy od lipca do września o 25,8 mld zł, ale nasz produkt krajowy brutto, czyli to wszystko, co nasza gospodarka wytworzyła, zwiększył się w tym czasie o 115,2 mld zł, czyli ponad czterokrotnie więcej. Stąd relacja długu do PKB się zmniejszyła. Dokładnie z 51,5 proc. do 50,3 proc. Na pewno nie ma w tym nic złego, ale też nie jest to jakaś niesamowicie pozytywna informacja. Zaliczam ją raczej do ciekawostek o bardzo umiarkowanym znaczeniu.

Covid-19 i inflacja zmieniły podejście klientów do robienia zakupów. Tak władze warszawskiego Supersamu tłumaczą konieczność zamknięcia sklepu w Śródmieściu. Placówka istniała od 1962 r. (Fot: Monika/Flickr.com/CC BY-SA 2.0)

Po covidzie nie ma już śladu, a konsumenci znów rozbijają się po miastach taksówkami, ale Uber nie może być z tego do końca zadowolony. Amerykański startup w trakcie pandemii stracił wielu kierowców. Teraz szuka sposobu, by ich odzyskać, ale zła sława, jakiej dorobił się jako pracodawca w tym nie pomaga.  

Nie tylko rezygnujemy z chodzenia do knajp, kupujemy skromniejsze pożywienie, ale nawet zaczynamy oszczędzać na prezentach dla bliskich. Szalejąca inflacja, drogie kredyty i strach o domowe finanse coraz bardziej odbijają się na naszych wydatkach. Z badania firmy doradczej Bain & Company wynika, że prawie co drugi Polak kupi w tym roku skromniejsze prezenty gwiazdkowe.

Właściciele jednej z najpopularniejszych aplikacji randkowych na świecie zaprezentowali wyniki kwartalne. Okazało się, że w dobie kryzysu użytkownicy płacą za ułatwienia w znajdowaniu partnerów więcej niż rok temu. Trochę szokujące biorąc pod uwagę, że tech-giganci narzekają na spadki sprzedaży, a z badań społecznych wychodzi, że myśli konsumentów są raczej zaprzątnięte tym, jak ogrzać mieszkanie, albo za co zrobić zakupy.

Wzrost gospodarczy w Chinach w ostatnim kwartale okazał się bardzo niemrawy jak na tamtejsze warunki, ale i tak wyniki były nieco lepsze, niż oczekiwał rynek. Ich ogłoszenie zostało jednak bezprecedensowo opóźnione, by nie zakłócić partyjnego zjazdu, na którym dokonał się zwrot Pekinu ku jeszcze większemu autorytaryzmowi. Rynek zareagował na te wydarzenia wstrząsem anafilaktycznym i największą przeceną akcji chińskich firm na giełdzie Hongkongu od kryzysowego 2008 roku.

Żarty o rezygnacji ze schabowego, smarowaniu chleba suchym nożem i popijaniu obiadu wodą z kranu przestają być żartami. Polacy zostali zapytani, jak kryzys odbija się na ich zakupach i okazało się, że tną wydatki do gołej kości. Z zakupu najpopularniejszych produktów spożywczych rezygnuje kilkadziesiąt procent konsumentów.

Czy rynek pracy zatoczy koło, a Polacy obudzą się nagle w rzeczywistości, którą pamiętają z lat 90.? Wielu ekspertów wieszczy, że już niebawem przywitamy się z wysokim bezrobociem i drastycznie spadającą siłą nabywczą. Czy to realistyczny scenariusz? Na to pytanie odpowiada analityczka Polskiego Instytutu Ekonomicznego Paula Kukołowicz.

Inflacja szaleje, nastroje w firmach są słabe, ale średnia krajowa w sierpniu 2022 r. w ciągu roku poszła w górę o 12,7 proc., zatrudnienie w tym czasie wzrosło o 2,4 proc. do 6502,6 tys. Kryzys na razie nie ima się rynku pracy.

Rabaty dochodzące do 70 proc. i bitwy o ostatnie egzemplarze sprzętu sportowego – tak wyglądało ostatnie tchnienie sklepów Decathlon w Rosji, które zostały w poniedziałek zamknięte na amen. Francuska sieć wcale nie chciała opuszczać rosyjskiego rynku z powodów etycznych, jak wiele innych zachodnich firm, ale do zakończenia sprzedaży została zmuszona względami praktycznymi.

W czerwcu nastąpiło pogorszenie nie tylko obecnych nastrojów konsumenckich, ale także spadły oceny Polaków dotyczące przyszłej sytuacji finansowej gospodarstwa domowego, możliwości przyszłego oszczędzania pieniędzy oraz przyszłej sytuacji ekonomicznej kraju i poziomu bezrobocia. Nastroje są już głęboko recesyjne. U konsumentów na początku lata zaczęła się zima – stwierdzają analitycy PKO BP.

Nie chciałbym rozstrzygać, czy Polacy są w kwestii wojny nazbyt pesymistyczni, czy po prostu trzeźwo oceniają sytuację. To w ogóle nie o to chodzi. Kluczowe jest to, że skoro nasi rodacy gremialnie zgadzają się z tezą, że wojna się przeciągnie i będzie miała destrukcyjny wpływ na naszą gospodarkę, to na zasadzie samospełniającego się proroctwa tak się stanie. Kryzys zaczyna się właśnie teraz.

Ekonomiści z Santander Banku Polska w ostatnich dniach podzielili się swoimi prognozami, zgodnie z którymi PKB w Polsce gdzieś tam na początku przyszłego roku może okazać się niższy niż przed rokiem. Oczywiście to na razie możliwa ewentualność, niemniej jest to najbardziej efektowny przejaw szerszego trendu. Perspektywy dla polskiej gospodarski stopniowo stają się coraz gorsze, obniżają je praktycznie wszyscy, na dodatek prognozy dotyczące inflacji niespecjalnie się poprawiają.

Mamy nowy rekord inflacji ostatniego ćwierćwiecza, czy – jak woli to ująć rząd – putinflacji. Według wstępnego szacunku Głównego Urzędu Statystycznego wskaźnik wzrostu cen dóbr konsumpcyjnych w maju wyniósł 13,9 proc., czyli bardziej, niż prognozowali analitycy. W tej sytuacji kolejny skokowy wzrost stóp procentowych jest więcej niż realny.

Władimir Putin próbuje utrzymywać swój wizerunek samca alfa, ale każde nowe zdjęcie lub wideo uwiarygadnia tezę o zaawansowanej fazie terminalnej choroby rosyjskiego dyktatora. Podobnie sytuacja wygląda z gospodarką Rosji – oficjalny kurs rubla czy wpływy z handlu ropą i gazem mogą wskazywać na jej odporność na zachodnie sankcje, ale to fasada, za którą skrywa się upadek tego kraju jednej branży. Fot. peterolthof/Flickr (CC BY-ND 2.0)

Chiny do tego stopnia zdystansowały się do Rosji i jej barbarzyńskiej wojnyagresji przeciw Ukrainie, że eksperci zadają sobie pytanie, czy jest to efekt niespodziewanie twardej reakcji Zachodu, czy może jednak element niezwykle przebiegłego planu osłabienia swojego odwiecznego konkurenta w Azji. Wraz z postępującą dekompozycją armii i gospodarki Rosji przybliża się wizja podporządkowania sobie przez Chińczyków państwa z bajecznie bogatymi złożami naturalnymi zlokalizowanymi akurat na obszarze, do którego od wieków roszczą sobie pretensje. Fot. Dmitriy Stepanov/Flickr (CC BY 2.0)

No i stało się. Rząd dał głośno wyraz obawom, że w nadchodzących kwartałach polską gospodarkę dopadnie stagflacja. O scenariuszu, w którym galopującej inflacji towarzyszy spowolnienie, opowiadała we wtorek w państwowej telewizji wiceminister rozwoju i technologii Olga Semeniuk.

Oficjalny kurs rubla powrócił już do poziomu przedwojennego po gwałtownym załamaniu w marcu, ale zwykli Rosjanie akurat w tej kwestii nie dali się ogłupić. Surowe ograniczenia w obrocie walutowym natychmiast zrodziły czarny rynek, na którym rubel to taki śmieć, jakim jest dyktator tego upadającego kraju. Jak reaguje władza w kraju totalitarnym na przejawy odruchów wolnorynkowych? Oczywiście represjami. Fot. Коля Саныч/Flickr (CC BY-ND 2.0)

W sklepach w Rosji brakuje już nie tylko lekarstw, cukru i innych podstawowych produktów spożywczych, ale nawet niezbędnych artykułów higienicznych jak podpaski. Widok pustych półek wywołuje paniczne zakupy, a ceny idą w górę jak szalone. Oficjalne dane o inflacji i kursie rubla kompletnie odkleiły się od rzeczywistości, która coraz bardziej przypomina przygnębiający okres upadku ZSRR. Fot. carlfbagge/Flickr (CC BY 2.0)

Sankcje nałożone na Rosję za jej ludobójczą wojnę przeciw Ukrainie zaskakująco szybko uderzyły w zwykłych Rosjan, którzy w przytłaczającej większości popierają agresywną politykę swojego ukochanego dyktatora Władimira Putina. Media społecznościowe zalewają nagrania z bitew o podstawowe produkty żywnościowe, które nie tylko błyskawicznie drożeją, ale też coraz rzadziej pojawiają się na sklepowych półkach. Fot. Andrew Butko/Wikimedia (CC BY-SA 3.0)