embargo

Kolejny sezon grzewczy będzie wyjątkowo trudny. Nie tylko przez bardzo drogi opał. Okazuje się, że lepiej będzie jak zaczniemy się też przyzwyczajać do myśli, że od czasu do czasu trzeba będzie wyjąć świeczki z szafy, bo energii najzwyczajniej w świecie zacznie brakować i znowu zagości blackout. Tak przynajmniej przewiduje prezes Polskiej Grupy Górniczej.

Zdaniem analityków unijny rozwód z rosyjskim węglem będzie prostszy i przede wszystkim tańszy niż rozbrat z ropą i gazem. UE ciągle każdego dnia płaci nawet 850 mln dol. Rosji za dostawy ropy i gazu. Bilans transakcji za węgiel jest znacznie skromniejszy, bo opiewa raptem na około 20 mln dol. dziennie. Dla Polaków ogrzewających się od morza do Tatr węglem to i tak fatalne wiadomości.

Niemcy uzależniały się od rosyjskiej energii systematycznie od wielu lat. I teraz, kiedy coraz bardziej rośnie presja, żeby z tym uzależnieniem od Rosji wreszcie raz na zawsze skończyć, rząd Olafa Schulza ma nie lada kłopot. Bo wychodzi na to, że ta sztuka nie uda się bez przynajmniej częściowego skurczenia gospodarki.

Politycy z lewa i prawa rzucają co chwilę frazesy o zakazie dla rosyjskiego węgla, ale prawda jest taka, że z zakupem pochodzącego ze Wschodu surowca obecnie w Polsce nie ma najmniejszego problemu. Jedni sprzedawcy się tego wstydzą i starają ukryć jego pochodzenie. Inni nie widzą w tym nic zdrożnego i chwalą się, że u nich kupimy na przykład ekogroszek z Syberii. I te nazwy. Po wybuchu wojny w Ukrainie za promowanie Generałów, Pułkowników i Majorów z Rosji powinno grozić więzienie.

Najwięksi światowi pośrednicy w handlu ropą nie zamierzają ryzykować naruszenia zachodnich sankcji przeciw Rosji i planują na wszelki wypadek radykalnie ograniczyć zakupy rosyjskiej ropy już w połowie maja. Będzie to kolejny poważny cios w finanse reżimu w Moskwie.

Może i dobrze robią ci, którzy już teraz, kiedy wiosna za pasem, zbroją się na nowy sezon grzewczy i z półrocznym wyprzedzeniem kupują węgiel na potęgę. Bo wychodzi na to, że czarne złoto będzie tylko droższe. Do tego wszystkiego prezes Polskiej Grupy Górniczej (PGG) dokłada niezbyt optymistyczne prognozy, że węgla zacznie nam po prostu brakować. Dlatego spółka dodatkowo już teraz wprowadza pewne obostrzenia dla klientów indywidualnych.

Rynek paliw jest przez rosyjską agresję w Ukrainie podobnie rozdygotany co rynek energetyczny. Wahania cenowe są w bardzo krótkim czasie naprawdę spore. Na polskich stacjach benzynowych też. Dlatego eksperci prognozują, że za diesla będziemy płacić mniej niż 7 zł, ale nie wiadomo jak długo. Bo cały czas przecież wisi groźbą europejskiego embarga na rosyjską ropę, co mocno zmieni zasady gry.

Coraz wyraźniej widać, że z kryzysu energetycznego Europa chce wychodzić na dwa sposoby. Jeden obóz, w którym jest Polska, chce odłożyć zakładaną dekarbonizację na dalszy plan. Druga grupa państw nie chce słyszeć o węglu bez względu na kierunek, z którego miałby pochodzić i oczekują, że UE szybko przyjmie i zacznie realizować pakiet Fit for 55.

Nie mylmy jednak społeczeństwa niemieckiego z niemieckim rządem - ten nadal pozostaje największym hamulcowym Europy w odważniejszych działaniach przeciw Rosji i w dodatku nie słucha swoich obywateli. Dowód? Niemcy chcieliby też przedłużenia działania swoich elektrowni jądrowych. A rząd? Zamykamy zgodnie z planem. A potem ten sam rząd: ojojoj, nie możemy nakładać embarga na surowce z Rosji, bo nam skóra zimą zmarznie.

Cena ropy nieco spadła po historycznym uwolnieniu zapasów. Ale nie ma co się już teraz cieszyć i wypatrywać wyraźnych spadków na polskich stacjach paliw. Bo jeżeli Unia Europejska zdecydowałaby się w śladem za embargiem na węgiel – także na ban na rosyjską ropę, to sytuacja na rynku znowu całkowicie się zmieni. I wtedy zamiast obniżek cenowych mogą nastać potężne podwyżki.

To oczywiście żart, ale w kolejnym sezonie grzewczym, który zacznie się w październiku, nie będziemy już sięgać po węgiel z Rosji. Ale to wcale nie znaczy, że tę energetyczną dziurę spokojnie zasypią polskie kopalnie. To niemożliwe. Recepta jest tylko jedna: trzeba będzie kupować węgiel z innych kierunków, a w grę wchodzi import z Australii, Mongolii i USA.

Po tym jak Visa i Mastercard ogłosiły na początku marca zawieszenie operacji w Rosji, ludzie rzucili się na nowe karty bankomatowe lokalnego systemu płatności Mir. Okazało się jednak, że z nowymi kartami będzie problem, bo z powodu sankcji nie ma do nich chipów.

USA wcale nie musi uratować nas przed gazowym kryzysem, choć w obietnice Joe Bidena, kiedy był z wizytą w Europie, wszyscy chcieli uwierzyć. Tylko jest jeden problem: Biden nie powiedział, skąd ma zamiar wziąć gaz, który nam obiecał. To „bufonada” i „magiczne myślenie”.

Specjalny podatek, częściowe zamrożenie płatności za energię, regulowane ceny i przekazywanie należności za ropę i gaz Ukrainie – to tylko niektóre z opcji, jakie mają ukrócić wojenne zapędy Kremla.

Odcinać się od rosyjskiej ropy i gazu, czy się nie odcinać – to jest kwestia, która budzi ostre spory i ogromne kontrowersje w całej Europie praktycznie od samego początku wojny. Najgłośniej żąda tego od Unii Ukraina, na zdeterminowanych zwolenników tego pomysłu wyglądają też państwa bałtyckie i Polska. Z drugiej strony przeciwko są Węgrzy, Holandia i Niemcy, którzy czasami w związku z tym są traktowani w tej debacie jak państwo prawie tak samo wrogie, jak Rosja.

Rosyjska gospodarka chyli się ku upadkowi, w sklepach coraz częściej brakuje podstawowych produktów, a rubel pogrąża się ku nicości... Niestety akurat to ostatnie to nieprawda – kurs rosyjskiej waluty od przeszło tygodnia stopniowo umacnia się wobec dolara. Przecież nie tak to miało wyglądać, można by stwierdzić z zawodem. Niestety taki jest efekt dalszego kupowania przez Unię Europejską od Rosji za twardą walutę surowców energetycznych.

Wielu polityków namawia do embarga na rosyjski węgiel, ropę i gaz. To jednak nie jest wcale łatwe zadanie. Chętnych na biznesowe omijanie Moskwy w ten sposób nie brakuje. Ale to wcale nie znaczy, że rosyjska energia może nas już w ogóle nie obchodzić. Do tego ciągle jednak daleka droga.

Czekali i się doczekali. Międzynarodowa Agencja Energetyczna od 40 lat trzyma za pazuchą plan, co robić w przypadku potężnego kryzysu naftowego. Ten poradnik trzeba będzie teraz wziąć w dłoń i szczegółowo go przestudiować, bo kolejne państwa decydują o odcięciu się od rosyjskiej ropy. Spoiler: kierowcom bardzo się on nie spodoba.

Kiedy Putin zaczął snuć plany nacjonalizacji zakładów należących do firm wycofujących się z Rosji, jego kumpel, a przy okazji jeden z najbogatszych Rosjan, popukał się znacząco w głowę, dając do zrozumienia, że cofnie kraj do 1917 r. Kiedy gospodarz Kremla zaczął przekonywać, że jego kraj sobie poradzi, tak jak poradziło sobie ZSRR, jeden

Niemiecki rząd twardo sprzeciwia się wprowadzeniu zakazu importu surowców energetycznych z Rosji, torpedując wysiłki Polski i innych krajów unijnych, które chcą odciąć to potężne źródło finansowania rosyjskiej operacji terrorystycznej w Ukrainie. Opór Berlina może w końcu zmięknie jak w sprawie odcięcia Rosji od systemu SWIFT, bo sondaże pokazują, że większość Niemców, a zwłaszcza wyborcy macierzystej partii kanclerza Scholza popiera wprowadzenie takiego embarga.