umowy śmieciowe

Rządowy pakiet deregulacyjny wprawdzie od blisko roku nawet nie trafił do Sejmu, ale premier Donald Tusk już znalazł superbohatera, który zdereguluje gospodarkę i to bez zmieniania ustaw. Rolę „polskiego Elona Muska” już przyjął prezes InPostu Rafał Brzoska i zapowiedział, że niedługo przedstawi swoje propozycje deregulacji gospodarki. Cała Polska zamarła w oczekiwaniu, co takiego wymyśli znany miliarder, ale my już wiemy, co konkretnie chce deregulować Rafał Brzoska. Fot. James Button Group Sp. z o.o./Wikipedia.org/CC BY-SA 4.0.

Jakieś 2,2 mln Polaków miało płacić składki na ZUS od wszystkiego, co zarabiają, tak jak to robią pracownicy na etatach. Ale rząd się z tego wycofał i zewsząd słyszę tłumaczenie, że to w sumie i tak nie ma sensu, bo te 2,2 mln ludzi wcale nie są poza systemem ubezpieczeń, po prostu mają zwykle inny tytuł do ubezpieczenia. Większej bzdury nie słyszałam, ale skoro chcemy się jej trzymać, należałoby i pracownikom obniżyć składki na ZUS, by płacili je tylko od pensji minimalnej, niezależnie od tego, ile rzeczywiście zarabiają.

Emerytura spędza sen z powiek czterdziestolatkom. Trudno się dziwić, skoro zdecydowana większość z nich ma kilkuletnie przerwy w odprowadzaniu składek na ubezpieczenie społeczne. Z tego powodu raczej kokosów na garnuszku ZUS nie doświadczy. Z raportu przygotowanego przez dr hab. Katarzynę Sekścińską z Uniwersytetu Warszawskiego na zlecenie Izby Gospodarczej Towarzystw Emerytalnych wynika, że problem dotyczy aż 87 proc. Polaków w tej grupie wiekowej.

Fikcyjne zatrudnienie, lewe faktury, wyprowadzanie kasy - ten proceder trwał od lat w Telewizji Polskiej. Redaktorzy, wydawcy, podwydawcy, operatorzy nie dość, że zatrudniani byli na śmieciówkach, to jeszcze umowy podpisywali nie z Telewizją Polską, ale pośrednikami, czyli właśnie słupami. Zwykły słup oferował umowę o dzieło, słup premium zlecenie, a nawet jedną dziesiątą etatu, co oznaczało jakiś minimalny zakres składek ZUS i ubezpieczenie zdrowotne. Ale słup przy okazji mógł wyprowadzać z telewizji publicznej pieniądze. Nowe władze TVP zaczęły rozbrajać ten system.

500+ nie sprawiło, że Polki zaczęły rodzić więcej dzieci i 1000+ też tego nie sprawi. Tak twierdzi społeczeństwo. Łatwiejszy dostęp do mieszkań może by coś pomógł, ale to droga sprawa. Ale jest coś, na co nie trzeba wydawać pieniędzy, przeciwnie, można jeszcze na tym zarobić. A ministra Dziemianowicz-Bąk już wam to szykuje od 1 stycznia 2026 r.

Pojęcie umów śmieciowych występuje na rynku pracy od lat. Kryją się pod nim umowy cywilnoprawne, które zawierane są zamiast stosunku pracy, pozbawiając pracowników wielu przywilejów.

„Budujemy w Polsce narrację o tym, że trzeba wspierać przedsiębiorców za samo istnienie i dzięki tej narracji wszyscy akceptujemy, że osoby o wysokich dochodach płacą niższe podatki niż pracownicy na płacy minimalnej, choć oszukują. Tych oszukujących, czyli udających firmy, MF mógłby w ciągu jednego dnia zidentyfikować, ale tego nie robi - mówi Jakub Sawulski, główny ekonomista Fundacji Instrat.

W resorcie rodziny i pracy trwają prace nad projektem ustawy przewidującej ozusowanie wszystkich umów cywilnoprawnych oraz likwidację zbiegów tytułów do ubezpieczeń społecznych, które dotyczą setek tysięcy pracowników w Polsce. Obecnie umowy o dzieło w ogóle nie podlegają pod składki ZUS, a w przypadku umów-zleceń nie płaci się składek między innymi wtedy, gdy występuje zbieg tytułów do ubezpieczeń społecznych.

Kilka stawek opłat za śmieci dla mieszkań i zupełnie odrębna stawka dla domu jednorodzinnego. Takie zasady obowiązują w Warszawie od niemal równo dwóch lat i wzbudzają nie tylko silne emocje. Stołeczna uchwała śmieciowa została nie tylko częściowo unieważniona przez RIO, ale także zaskarżona do sądu przez jedną ze wspólnot. Sprawa ostatecznie trafiła do NSA, a ten wydał wyrok, który nie spodoba się protestującym mieszkańcom.

Polski Ład sprawi, że już w tym roku kilka milionów Polaków zostanie zmuszonych do przejścia na umowy o dzieło. Nie obejmie ich ulga dla klasy średniej, więc będą ratować się w ten sposób. Dzięki temu nie stracą na składce zdrowotnej, którą do tej pory mogli odliczać od podatku. Jest jednak pewien problem: ZUS posiada rejestr umów o dzieło i może z niego skorzystać.

Od lat powtarzamy bezmyślnie, że ponad milion Polaków taka biedna, pracuje na umowie o dzieło, za grosze, bez świadczeń pracowniczych i trzeba ich koniecznie ratować. Tymczasem ostatnie dane ZUS pokazują, że umowy o dzieło to eldorado i to dostępne wcale nie dla miliona, ale dla nielicznych. O takiej „śmieciówce” marzyłby niejeden etatowiec.

Szef Związkowej Alternatywy Piotr Szumlewicz właśnie nasłał na TVP kontrolę, chcąc „pomóc panu premierowi w walce z umowami śmieciowymi”. Jego zdaniem TVP łamie prawo, nadużywając umów cywilnoprawnych. A najlepsze jest to, że według informacji związkowca, TVP próbuje teraz masowo zmieniać umowy cywilnoprawne na samozatrudnienie. Nikt Kurskiemu nie powiedział, że PiS chce dojechać udawane jednoosobowe działalności gospodarcze?

Odwieczni rywale na jednym froncie bronią umów o dzieło - tak to trochę wygląda. Z jednej strony Business Centre Club straszy, że ozusowanie umów o dzieło doprowadzi do skoku bezrobocia i szarej strefy - i straszyć tak będzie zawsze, bo to w ich interesie. Z drugiej strony Lewica chce minimalnych emerytur dla pracujących na umowach o dzieło, co jest bardzo szczytne, ale obawiam się, że tylko zabetonuje ten patologiczny system, zamiast go naprawiać.

Czego nie zrobił Tusk, chce dokonać PiS - zlikwidować w końcu tzw. umowy śmieciowe. Ale na drodze staje Jarosław Gowin. O ile jest zgoda co do pełnego oskładkowania wszystkich umów zleceń, o tyle po pierwsze, nie można tego zrobić teraz, po drugie na zleceniach powinno się skończyć. Jarosław Gowin broni bowiem umowa o dzieło jak niepodległości.

Od przyszłego roku firmy będą musiały zgłaszać do ZUS zawarcie każdej umowy o dzieło z osobą, która nie jest pracownikiem. Prawdopodobnie chodzi o to, by w końcu stworzyć rejestr umów o dzieło, by potem móc je w końcu oskładkować. Fatalny czas na likwidację śmieciówek, na których stoją branże, które w pandemii i tak ledwo zipią. Zarżnąć twórców i branżę gastronomiczną - naprawdę genialny pomysł!

Mamy najstarszą kadrę medyczną w krajach OECD, czas podnieść wynagrodzenia w służbie zdrowia, żeby to zmienić i ułatwić nostryfikacje dyplomów dla lekarzy z Ukrainy. Czas pomyśleć o podniesieniu zasiłku dla bezrobotnych i zmianach w podatkach i Kodeksie pracy, niezależnie od tego, czy oskładkujemy wszystkie typy umów czy wprowadzimy jednolity kontrakt. Czas budować kraj na nowo, bo tak jak kiedyś, nie będzie już nigdy.

Każdy dziś wyciąga do państwa rękę po pieniądze. Każdy mówi, że to on potrzebuje ratunku najbardziej, inaczej wszystko się zawali. Ale nie każdemu należy wierzyć i sypać hojnie z państwowej kasy. Nie wszyscy przedsiębiorcy są aniołami. Nie zapominajmy, że pracodawcy to również „zyskobiorcy”. No i kto zatrudnia te 1,3 mln Polaków na śmieciówkach?

Polski rynek pracy jest patologiczny. I wszystko jeszcze jakoś się kręciło, póki nie przyszedł koronawirus. Teraz 2,6 mln osób na umowach śmieciowych i samozatrudnionych może mieć duży problem, bo za chwilę nie będą mieć z czego żyć. Co na to polski rząd? Postanowił chwilowo pozamiatać to, co miał naprawić już kilka lat temu i obiecuje wypłacać 80 proc. minimalnego wynagrodzenia, czyli 1500 zł netto. Kilka dni wcześniej rękę do współpracowników na śmieciówkach wyciągnęła telewizja TVP Sport, która najwyraźniej po zastrzyku gotówki zaczęła realizować misję.