decyzja środowiskowa

Po 24 latach Polska może zyskać nowy park narodowy – Doliny Dolnej Odry w woj. zachodniopomorskim. Park ma chronić unikalne przyrodniczo i historycznie obszary Międzyodrza. Starania trwają ponad 30 lat, a projekt ma wsparcie wszystkich samorządów. Ministerstwo Klimatu i Środowiska informuje, że zgodę na utworzenie parku udzieliły gminy Kołbaskowo i Widuchowa, miasto Szczecin oraz powiaty...

Wydobycie węgla brunatnego w kopalni Turów jest zgodne z prawem. Naczelny Sąd Administracyjny (NSA) stwierdził, że wcześniejsze postanowienie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) w sprawie wstrzymania wydobycia ostatecznie utraciło moc wobec wycofania skargi wniesionej do TSUE przez stronę czeską.

Znowu robi się głośno wokół kopalni Turów. Chociaż po tym, jak Czesi poinformowali, że wreszcie podnoszą im się wody gruntowe, można było przypuszczać, że emocje związane z polską odkrywką jednak mocno opadną. Tymczasem Trybunał Sprawiedliwości UE w odpowiedzi na wniosek rządu Mateusza Morawieckiego uznał nałożoną na Polskę karę za legalną. Z kolei właściciel kopalni PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna S.A. wniósł skargę kasacyjną od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z marca br.

Jeszcze dwa lata temu Małgorzata Kidawa-Błońska, od lat związana z Platformą Obywatelską, sugerowała, że trzeba zacząć poważnie myśleć o wygaszaniu kopali Turów. Nie z dnia na dzień, ale jednak. Dzisiaj rząd Donalda Tuska, którego politycznym fundamentem jest Koalicja Obywatelska, już ta srogo na Turów nie patrzy. Nowe szefostwo Ministerstwa Klimatu i Środowiska zapewnia: odkrywka będzie fedrować tak długo, jak wymagać będzie tego bezpieczeństwo energetyczne kraju.

Nie milkną echa postanowienia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, który uchylił decyzję środowiskową, pozwalającą fedrować kopalni Turów jeszcze przez ćwierć wieku do 2044 r. Ekolodzy z radości otwierają szampany, ale związkowcy boją się o pracę dla tysięcy ludzi. Ci drudzy nie zamierzają czekać na wiążące działania w nieskończoność. Napisali do właściciela kopalni PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna (PGE GiEK) i straszą pozwem zbiorowym.

Ekolodzy mogą otwierać szampana. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zgodził się z nimi i niemieckim samorządowcami z Zittau i uchylił zaskarżoną przez nich decyzję środowiskową. Postanowienie nie jest prawomocne, a sąd wyraźnie zaakcentował, że to wcale nie oznacza wstrzymanie funkcjonowania kopalni Turów. Bo polityka energetyczna państwa nie była w tym przypadku oceniana.

Już kiedy Polityka Energetyczna Polski do 2040 r. ujrzała światło dzienne, to nie brakowało ekspertów, którzy wskazywali, że 2026 r. jak początek budowy pierwszej w Polsce elektrowni jądrowej można wsadzić między bajki. Teraz to już pewne. Okazuje się, że być może zmieni się lokalizacja. Na ostatniej prostej do wyścigu o polski atom mogą dołączyć jeszcze Francuzi.

31 sierpnia 2023 r. miał być decydującym dniem dla polskiej transformacji energetycznej, bo Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie miał orzec w sprawie skargi ekologów na decyzję środowiskową, na podstawie której kopalnia Turów może fedrować do 2044 r. Na razie żadnego rozstrzygnięcia nie ma. Jeszcze będziemy musieli na nie poczekać.

Naczelny Sąd Administracyjny uchylił postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, które wstrzymało wykonanie decyzji środowiskowej w sprawie koncesji na wydobycie węgla dla kopalni w Turowie po 2026 r. Na decyzję WSA blokującą dalszą działalność tej kopalni odkrywkowej zażalenie złożył nie tylko Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska, spółka PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna, ale nawet Prokuratura Krajowa. NSA uznał ich argumenty za kontynuacją działalności Turowa za zasadne.

Wojna o kopalnię Turów przebiegała dosyć spokojnie, nawet gdy Czesi i Niemcy podnieśli międzynarodowy raban przez szkody klimatyczne, za jakimi ma stać ich zdaniem polska odkrywka. Przez ten cały czas na rodzimym podwórku przekonywaliśmy, że racja leży po naszej stronie, nawet kiedy sąd przyznał rację naszym południowym sąsiadom i Warszawie nakazał wypłatę odszkodowania. Teraz jest ciut inaczej, bo w Turów uderzyło orzeczenie polskiego sądu. I podniósł się niespotykany lament. O naszej niezależności i bezpieczeństwie energetycznym.

Tym razem to wcale nie Czesi, którym kopalnia Turów ma wypłukiwać wodę gruntową, ani też Niemcy z Zittau, którzy przekonują, że przez polską odkrywkę ich miasto coraz bardziej się osadza. Teraz bolesny cios kopalni Turów zadał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, który uznał, że zachodzi w tym przypadku niebezpieczeństwo wyrządzenia znacznej szkody środowisku. Ekolodzy nie kryją zadowolenia. Rząd jest wściekły, a minister klimatu i środowiska straszy utratą tysiąca miejsc pracy.

Coraz głośnie robi się znowu o kopalni Turów. Najpierw Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska wydał decyzję środowiskową, która pozwala fedrować w tej odkrywce nawet do 2044 r. Teraz z kolei głos podnoszą czeskie i niemieckie organizacje pozarządowe, które skarżą się do Komisji Europejskiej na rząd w Pradze, który wziął od Polski wynegocjowane odszkodowanie i już - zdaniem skarżących - nie przejmuje się ani tamtejszym środowiskiem, ani skarżącymi się na ciągły brak wody mieszkańcami.

Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska (GDOŚ) wydał decyzję środowiskową dla kopalni odkrywkowej Turów. To furtka, dzięki której PGE może fedrować w tej odkrywce aż do 2044 r. Spółka nie odpowiedziała na naszą prośbę o komentarz. Nic też o tym nie wie czeskie Ministerstwo Środowiska, które zgodnie z podpisana umową z polskim rządem, ma otrzymywać informacje o tej kopalni na bieżąco.

Jeszcze październiku mamy poznać wykonawcę lub wykonawców pierwszej w Polsce elektrowni jądrowej. Ale istotne są też inne ustalenia. Toczy się już krajowa część procedury środowiskowej. Teraz też czas na transgeniczne postępowanie w tej sprawie. Chodzi o opinie o tej inwestycji krajów, które znajdują się w jej obszarze oddziaływania.

Zagęszcza się atmosfera wokół kopalni Turów. Za chwilę rząd dostanie rachunek od Komisji Europejskiej za niewykonywanie postanowień TSUE, swoją opinię przedstawi też rzecznik generalny unijnego Trybunału. A teraz jeszcze na dodatek Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie mocno skomplikował proces przedłużania koncesji dla polskiej kopalni do 2044 r.

Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska (RDOŚ) w Katowicach uznała, że nie ma formalnych przeszkód dla wydobycia węgla ze złoża Paruszowiec w Rybniku. Od tej decyzji można się odwołać do Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Warszawie. Jeszcze nie wiadomo, czy miasto z tego skorzysta.

Rozbudowa Balic wywołuje gwałtowny opór okolicznych mieszkańców, którzy obawiają się, że nowy pas startowy Kraków Airport nie tylko obniży komfort ich życia i negatywnie wpłynie na ich zdrowie, ale także obniży wartość ich nieruchomości. Wiele wskazuje na to, że spór będzie musiał rozstrzygnąć sąd, a to może oznaczać dalsze opóźnienie całej inwestycji.

Na tę decyzję Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Kielcach dyrekcja Kraków Airport czekała z niecierpliwością. Obecnie użytkowany pas startowy musiałby przejść gruntowny remont, by móc dalej służyć lotnisku, stąd pomysł budowy nowego pasa. Okoliczni mieszkańcy nie chcą jednak nowej inwestycji.