Europa na ostrym odwyku. W przyspieszonym tempie Stary Kontynent odchodzi od gazu i węgla
W 2022 r. rosło zużycie węgla i emisje CO2. Ale jak się okazuje wcale nie były oznaki rozpędzającego się kryzysu energetycznego. Mieliśmy do czynienia z popandemicznym odbiciem i zwiększeniem zapotrzebowania energetycznego. Think tank Centre for Research on Energy and Clean Air (CREA) wskazuje jeszcze na inne powody takiej sytuacji.
Za to ostatnie zjawisko najbardziej odpowiadały Niemcy, które wycofały się z energetyki jądrowej. Swoje dołożyła także Francja, gdzie większość reaktorów atomowej dotknęły zaniedbania remontowe.
Europa bez gazu i bez węgla
Od września 2022 r. wyraźnie spadło w Europie zużycie węgla, a także emisje CO2. Podobnie było z gazem.
I nie zmieniło tego także reaktywowanie kolejnych elektrowni węglowych - jako rezerwy mocy w przypadku bardzo drogiego gazu. W ten sposób postawiono na nogi w sumie 26 bloków węglowych. Ale było one eksploatowane na poziomie ledwo 18 proc. i przyczyniły się w bardzo niewielkim stopniu do okresowego zwiększenia zużycia węgla.
Widać to również w cenach surowców. Jeszcze we wrześniu 2022 r. tona węgla w portach ARA kosztowała ponad 320 dol. Teraz mniej niż 135 dol. Z gazem jest tak samo. W pierwszej połowie września 2022 r. 1 MWh gazu potrafiła kosztowała nawet ponad 200 euro. Obecnie jesteśmy na poziomie poniżej 45 euro.
Wyparcie paliw kopalnych wsparła energia słoneczna
W tym samym czasie doszło do boomu na panele słoneczne . Zgodnie z szacunkami SolarPower Europe w 2022 r. w Europie zainstalowano prawie 40 GW mocy fotowoltaicznej. To 45 proc. wzrost w porównaniu z 2021 r. Tylko od maja do sierpnia ub.r. energia słoneczne wygenerowała 99,4 TWh (12 proc. miksu). To poprawa o 9 proc. w stosunku do lata z 2021 r.
W aż 18 krajach UE w tym czasie pobito poprzednie rekordy w produkcji energii słonecznej w stosunku do całkowitej produkcji energii elektrycznej. Polska pod tym względem od 2018 r. może pochwalić się 26-krotnym wzrostem. I w ten sposób spada zapotrzebowanie też na gaz z Rosji.
Europejską energetykę zmieniają jeszcze pompy ciepła i e-auta
Energetyczna metamorfoza uwidacznia się coraz bardziej na drogach. Już w 2021 r. sprzedaż pojazdów elektrycznych wzrosła o 70 proc. W drugim kwartale 2022 r. ten wzrost był na poziomie 16 proc. (rok do roku). W takich krajach jak Holandia czy Szwecja udział e-samochodów przekracza już 50 proc.
Nowy energetyczny ład widać również coraz wyraźniej w ogrzewaniu budynków. Europejskie Stowarzyszenie Pomp Ciepła szacuje, że w 2022 r. sprzedaż urządzeń wzrośnie w sumie o 30 proc. w porównaniu do 2021 r. W pierwszych trzech kwartałach 2022 r. sprzedaż pomp ciepła typu powietrze-woda w Polsce wzrosła aż o 140 proc. w porównaniu do analogicznego okresu w 2021 r. Cały rynek pomp ciepła w tym czasie zwiększył się o 121 proc., a ten dotyczący urządzeń do ogrzewania budynków o 133 proc.