Gospodarka

Ogłoszenie przez Władimira Putina mobilizacji uderzy w rosyjską gospodarkę, bo w kamasze pójdzie wielu specjalistów. Kolejnym ciosem będą dodatkowe sankcje, które wstępnie uzgodniła Unia Europejska. Wspólnota chce też wysłać Ukrainie kolejne partie uzbrojenia do obrony przez rosyjskim agresorem.

Seria podwyżek stóp procentowych to olbrzymi problem dla setek tysięcy kredytobiorców w Polsce, ale gwałtowny wzrost kosztów obsługi zadłużenia nie uderza tylko w zwykłych obywateli i drobnych przedsiębiorców. Według obliczeń firmy doradczej Grant Thornton spółki z WIG20 (bez banków!) mają zyski niższe łącznie o prawie cztery miliardy złotych.

Kredytobiorcy na hasło WIBOR reagują ostatnio dość nerwowo i sprawdzają wysokość raty. Może będzie im lżej, a może poczują się jeszcze gorzej, gdy zamiast WIBOR-u pojawi się nowy stwór o skróconej nazwie WIRD. Co to takiego?

Polski rząd wystąpi do władz federalnych w Berlinie o reperacje wojenne. Prezes Prawa i Sprawiedliwości w 83. rocznicę wybuchu II wojny światowej ogłosił, że zapadła decyzja w tej sprawie. Chodzi o ponad sześć bilionów złotych. To cztery razy więcej, niż wynosi dług publiczny Polski.

Przyszły rok zapowiada nam się wyjątkowo tłusto. Pensje i wydatki poszybują w górę, państwo ściągnie rekordowo dużo podatków, a idę też o zakład, że programy społeczne PiS będą zalewać kraj miliardami złotych. Skąd to przekonanie? Rząd cieszy się jak dziecko prognozami potężnych wpływów budżetowych, a jednocześnie nie ma zamiaru przedłużać tarcz antyinflacyjnych. A statystki wskazują, że Polacy jadą już na oparach.

Polska gospodarka w drugim kwartale rozwijała się nieco szybciej niż wynikało ze wstępnych danych GUS opublikowanych 17 sierpnia. PKB wzrósł o 5,5 proc., a nie 5,3 proc. Zjazd jest jednak znaczny, dynamika w ujęciu kwartalnym obniżyła się o 2,1 p.proc., a w kolejnych kwartałach ma być jeszcze gorzej.

Wstrzymanie kilka dni temu przez Azoty i Anwil produkcji nawozów, surowego CO2 i innych produktów chemicznych wywołało prawdziwy efekt domina. Zakłady te uznały, że przy tak wysokich cenach gazu nie opłaca im się działać, ale ich decyzja uderzyła w całą polską gospodarkę, a doszło nawet do tego, że zagrożone zostało bezpieczeństwo żywnościowe kraju. W poniedziałek rano należący do Orlenu spółka Anwil poinformowała o wznowieniu produkcji „w trosce o zagwarantowanie bezpieczeństwa żywnościowego kraju oraz ochrony zdrowia Polaków”.

Wysokie ceny gazu to powód, dla którego najpierw Grupa Azoty, a następnie należąca do Orlenu spółka Anwil wstrzymała produkcję nawozów. Spółki z dużym udziałem Skarbu Państwa nie chcą prowadzić nierentownej produkcji, ale zatrzymanie pracy ich zakładów może oznaczać dalszy wzrost cen nawozów i innych kluczowych dla polskiej gospodarki chemikaliów.

Pojawia się coraz więcej krytycznych uwag dotyczących projektu polskiego systemu kaucyjnego. Nie wiadomo, jak na nie zareaguje Ministerstwo Klimatu i Środowiska. Najgorzej jak resort będzie chciał to wszystko zamieść pod dywan i udawać, że nic się nie stało. Wtedy może ziścić się najgorszy z możliwych scenariuszy, w którym na polskiej kaucji zyskają duże zagraniczne sieci handlowe, kosztem mniejszych, rodzimych sklepów.

Stosunkowo nieduży spadek PKB, za to duży wzrost wpływów z eksportu i stopniowo spadający wskaźnik inflacji. Dane gospodarcze z Rosji z drugiego kwartału okazały się znacznie lepsze, niż prognozowali zachodni analitycy po wprowadzeniu sankcji za atak na Ukrainę. Reżim Putina za wszelką cenę chce pokazać, że Rosja jest na nie odporna, ale to tylko pozory, bo realna sytuacja gospodarcza tego kraju jest o wiele gorsza, niż sugerują oficjalne dane.

Wygląda na to, jakby wszystkie nieszczęścia Europy postanowiły spotkać się w jednym miejscu i o jednym czasie. Nie dość, że każdego dnia rozkręca się kryzys energetyczny, a do tego wszystkiego inflacja nie daje żadnego oddechu, to w dodatku nęka nas największa od 500 lat susza. Efekt jest dosyć łatwy do przewidzenia. Usychające plony i problemy z zapotrzebowaniem w wodę jeszcze bardziej wpłyną na wzrost cen żywności. I właśnie w ten sposób to błędne koło się domyka.

Górnictwo, motoryzacja i produkcja maszyn napędzały polski przemysł w lipcu, ale nie na tyle, żeby sprostować oczekiwaniom ekonomistów, którzy oczekiwali wzrostu o 7,8 proc. Skończyło się na 7,6 proc., a w kolejnych miesiącach ma być jeszcze słabiej.

Najnowsze odczyt PKB Polski to idealny przykład danych gospodarczych, które można skrajnie różnie interpretować. Dla jednych wzrost 5,3 proc. w drugim kwartale to bardzo solidny wynik świadczący o witalności polskiej gospodarki. Dla innych to znak gwałtownego spowolnienia, a nawet sygnał, że grozi nam recesja.

To może być naprawdę jedna z najtrudniejszych zim w ostatnich latach dla Polaków. Nie dość, że ma zabraknąć opału dla gospodarstw domowych, to w dodatku musimy brać pod uwagę przerwy w dostawach energii i reglamentację gazu ziemnego. A to wszystko przy okazji rekordowej inflacji i już dziesięć razy podnoszonych stóp procentowych. Ale okazuje się, że lista nieszczęść, jakie na nas czekają, jeszcze nie jest ostatecznie zamknięta. Właśnie dopisywany jest tam też możliwy brak pieczywa.

Inflacja trochę przyhamowała i nawet WIBOR przestał wariować, ale na horyzoncie jest jeszcze jedno niebezpieczeństwo, które też może przewietrzyć nasze portfele. Chodzi o destrukcyjną dla warzyw i owoców suszę, która z nami już jest tak długo, że przestaliśmy na nią zwracać uwagę. O powadze sytuacji niech świadczy fakt, że dla ponad 50 rzek wydane są już ostrzeżenia przed suszą hydrologiczną.

W pierwszym pełnym kwartale po ataku na Ukrainę PKB Rosji skurczyło się o prawie pięć procent. Trzy miesiące walk wystarczyły, by cofnąć rosyjską gospodarkę do czasów z 2018 r. I choć to mniej niż zakładali analitycy, to prognozy na przyszły rok są dla Rosjan jeszcze mniej optymistyczne, bo w reżim Władimira Putina może uderzyć unijne embargo na ropę naftową.

Ceny towarów i usług konsumpcyjnych w lipcu wzrosły w Polsce o 15,6 proc. w stosunku do tego samego miesiąca rok temu. Główny Urząd Statystyczny podał ostateczny odczyt inflacji i okazało się, że jednak była – niewiele, ale jednak – wyższa niż w czerwcu. Najbardziej bolesny jest chyba wzrost aż o jedną czwartą kosztów użytkowania mieszkań.

Choć do tej pory wysoką inflację obwinialiśmy o wiele negatywnych skutków, tym razem możemy dostrzec pozytywny efekt kryzysu gospodarczego - Polacy mają większy szacunek do żywności. Ponad połowa z nas robi zakupy w sposób przemyślany. I co ważne - coraz mniej osób traci pieniądze przez marnowanie żywności. Z kolei jeszcze bardziej pogorszyła się sytuacja finansowa w gospodarstwach domowych, w których nie wystarcza pieniędzy nawet na podstawowe potrzeby. W niemal wszystkich nie traci się obecnie nawet jednej złotówki na wyrzucanych produktach spożywczych - wynika z badania przeprowadzonego przez Quality Watch dla Rejestru Dłużników BIG InfoMonitor.

No i mamy już potwierdzenie – nie, żeby oficjalne, ale wypowiedziane niemal wprost przez samego prezesa NBP. Niby do kolejnego decyzyjnego posiedzenia RPP został jeszcze miesiąc, ale prof. Adam Glapiński już sugeruje, że więcej podwyżek stóp procentowych nie będzie. I to mimo tego, co powiedział działaczce AgroUnii na sopockim molo na początku lipca. Dziś sytuacja jest już po prostu inna.

Gdyby portfele potrafiły mówić, to po każdej wizycie w sklepie pewnie by teraz wręcz krzyczały. Bo każdy, kto robi zakupy, od miesięcy obserwuje, jak ceny towarów w Polsce poszybowały ostro w górę. Widać to zarówno po cenach poszczególnych produktów, jak i sumie do zapłaty przy kasie. Jednak końca zwyżek wciąż nie widać i wszyscy ze zniecierpliwieniem czekają, aż GUS poda w piątek wstępne dane o inflacji za lipiec. Z kolei CBOS w najnowszym badaniu zapytał Polaków, kiedy ich zdaniem nastąpi apogeum inflacji?