Gospodarka

Grudzień 2024 roku przyniósł mieszane nastroje w polskiej gospodarce, co potwierdzają dane opublikowane przez Główny Urząd Statystyczny (GUS). W większości sektorów wskaźnik ogólnego klimatu koniunktury zanotował poziom niższy lub zbliżony do wyników listopadowych, z wyjątkiem zakwaterowania i gastronomii, gdzie odnotowano poprawę nastrojów.

Główny Urząd Statystyczny (GUS) opublikował najnowsze dane dotyczące sprzedaży detalicznej w listopadzie 2024 roku. I mamy pozytywną niespodziankę. Zamiast prognozowanego symbolicznego wzrostu na poziomie nieco ponad 1 proc., GUS zaraportował 2,5-krotnie wyższy odczyt. Numerem jeden podobnie jak w wielu miesiącach wcześniej okazała się sprzedaż samochodów.

Bezpieczeństwo, konkurencyjność oraz wsparcie dla Ukrainy – to trzy kluczowe priorytety, które polski rząd wyznaczył sobie na czas swojej prezydencji w Unii Europejskiej. Polska przejmuje stery UE na pół roku od 1 stycznia. Minister finansów Andrzej Domański zapowiedział, że chce skupić się na zmniejszeniu obciążeń dla przedsiębiorstw w Europie.

W listopadzie 2024 roku produkcja w mieszkaniówce spadła aż o 16 proc. w porównaniu z analogicznym okresem poprzedniego roku. Jak wynika z danych GUS, cały sektor budowlano-montażowy zanotował spadek o 9,3 proc. r/r, a pogorszenie sytuacji dotknęło również roboty specjalistyczne i remontowe. Eksperci liczą, że w końcu dojdzie do ożywienia inwestycji publicznych, co przełoży się na wzrosty w budownictwie infrastrukturalnym.

Listopadowe dane GUS o produkcji przemysłowej pokazują, jak trudno będzie wygrzebać się polskim fabrykom z dołka. Po rewelacyjnych danych za październik listopad przyniósł kolejne rozczarowanie i spadek produkcji o 1,5 r/r proc. r/r. Na wykresie poniżej ładnie widać, jak po każdym odbiciu pojawia się mniejszy lub większy spadek. Analitycy z umiarkowanym optymizmem patrzą w przyszłość, upatrując szans w mającym wkrótce nadejść ożywieniu inwestycyjnym.

Według najnowszych danych Głównego Urzędu Statystycznego (GUS), listopad 2024 roku przyniósł w sektorze przedsiębiorstw zauważalny wzrost wynagrodzeń oraz minimalny spadek zatrudnienia. Dynamika, z jaką urosły w listopadzie pensje Polaków, przebiła prognozy. Wszystko wskazuje, że to dzięki wyjątkowo wysokim wypłatom premii barbórkowych w górnictwie. Zatrudnieni w tej branży otrzymali w ubiegłym miesiącu ponad trzykrotnie wyższe wynagrodzenia niż pracujący w hotelach i restauracjach.

Dane Eurostatu za listopad 2024 roku pokazują kontynuację trendu spadkowego inflacji w UE, choć rozbieżności między krajami członkowskimi pozostają bardzo duże. Z najnowszego odczytu wynika, że różnica między krajem z najwyższą i najniższą inflacją wynosi niemal 5 proc.

Grudniowy raport GUS wskazuje na powolną, ale zauważalną poprawę nastrojów konsumenckich w Polsce. Choć oceny bieżącej sytuacji finansowej pozostają wyzwaniem, większy optymizm w kwestii zakupów i ogólnej sytuacji ekonomicznej kraju daje nadzieję na kontynuację pozytywnego trendu w 2025 roku. Pod warunkiem że obawy o sytuację międzynarodową nie zdominują nastrojów.

Wzrost cen towarów i usług konsumpcyjnych o 4,7 proc. rok do roku (prognoza 4,6 proc.) to sygnał, że z drożyzną będziemy zmagać się dalej. Inflacyjny szczyt spodziewany jest na początku 2025 r. Obecne wzrosty to wpływ lipcowego odmrożenia cen energii. Eksperci wskazują też, że struktura inflacji zaczyna się zmieniać. Szybciej drożeją usługi niż towary. Czy nadchodzące lata przyniosą powrót inflacji do celu Narodowego Banku Polskiego? Prognozy są ostrożnie optymistyczne, ale wyzwań nie brakuje.

Pół roku dołowania i w końcu nastroje przedsiębiorców badanych przez Polski Instytut Ekonomiczny uległy poprawie. Z najnowszego Miesięcznego Indeksu Koniunktury (MIK) wynika jednak, że najlepiej obecną sytuację oceniają duże firmy, mniejsi nie mają tylu powodów do zadowolenia. Pracowników powinny ucieszyć pojawiające się zapowiedzi zwiększenia zatrudnienia i podwyżek.

Wskaźnik Przyszłej Inflacji (WPI) opracowywany przez Biuro Inwestycji i Cykli Ekonomicznych (BIEC) wzrósł w grudniu o 0,3 pkt. z 82,7 do 83 pkt. Po dwóch miesiącach spadków oczekiwań inflacyjnych listopad przyniósł ich znaczący wzrost zarówno wśród konsumentów, jak i przedsiębiorców. Eksperci wskazują, że inflację w najbliższych miesiącach będą napędzać lokalne czynniki, takie jak wzrost wynagrodzeń.

Indeks PMI dla polskiego przemysłu w listopadzie wyniósł 48,9 punktów, czyli nie tylko mniej niż w październiku, ale także poniżej prognoz ekonomistów. Wynik poniżej 50 punktów oznacza spadek aktywności przemysłowej i takie odczyty notujemy nieprzerwanie już od 31 miesięcy. Z najnowszego raportu wynika, że główną przyczyną obniżenia aktywności w polskim przetwórstwie był zmniejszony napływ zamówień z zagranicy.

Główny Urząd Statystyczny poinformował, że w listopadzie ceny towarów i usług konsumpcyjnych wzrosły o 4,6 proc. rok do roku. Jest to więc pierwszy spadek wskaźnika inflacji od marca, gdy rozpoczął się nowy cykl wzrostu inflacji. Za znaczne wyhamowanie wzrostu cen w listopadzie odpowiada spadek cen paliw samochodowych w stosunku do końcówki zeszłego roku.

Produkt krajowy brutto (PKB) zwiększył się w trzecim kwartale o 2,7 proc. w porównaniu z analogicznym okresem ubiegłego roku i był zgodny ze wstępnym szacunkiem Głównego Urzędu Statystycznego (GUS) opublikowanym dwa tygodnie temu. Gospodarka rozwija się wolniej niż w drugim kwartale, gdy odnotowano wzrost na poziomie 3,2 proc. (jeden z najwyższych w UE). Jak podkreślają ekonomiści, zaskoczeniem jest struktura wzrostu w trzecim kwartale.

Narodowy Bank Polski (NBP) opublikował dane o pieniądzach krążących w polskiej gospodarce. Znajdujemy w nich potwierdzenie obserwacji, które pojawiły się kilka godzin wcześniej, gdy GUS opublikował odczyt dynamiki sprzedaży detalicznej w październiku. Rosnące od wielu miesięcy w dwucyfrowym tempie wynagrodzenia nie napędzają konsumpcji, bo gospodarstwa domowe wolą odkładać pieniądze na czarną godzinę. Zresztą wartość depozytów przedsiębiorstw również mocno poszła w górę.

Po wrześniowym niespodziewanym załamaniu konsumpcja w październiku wyraźnie odbiła. Udało się nawet przebić umiarkowane prognozy ekonomistów. Jeszcze efektowniej sprzedaż detaliczna prezentuje się po odsezonowaniu danych, notując 5,6 -procentowy wzrost. Ekonomiści podkreślają jednak, że mając w pamięci inflacyjny rajd z przełomu 2022 r. i 2023 r., Polacy na razie nie zamierzają szastać kasą i wolą odbudować oszczędności.

Zwycięzca wyborów prezydenckich w USA dał się poznać w swojej poprzedniej kadencji jako miłośnik ceł zaporowych, które nakładał głównie na Chiny, ale teraz chce je rozszerzyć także na kraje Unii Europejskiej. Na celowniku nowego rządu w Waszyngtonie może znaleźć się niemiecki przemysł samochodowy i jest to groźne nie tylko dla polskich firm, które są ważnymi poddostawcami niemieckich producentów. Ekonomiści banku Credit Agricole zastanawiają się, w jakim stopniu cła Trumpa zaszkodzą polskiej gospodarce.

To chyba największa niespodzianka ostatnich miesięcy. Produkcja przemysłowa wzrosła o prawie 5 proc., niemal trzykrotnie lepiej niż oczekiwał rynek. Z komunikatu Głównego Urzędu Statystycznego wynika, że najlepiej radzą sobie producenci dóbr konsumpcyjnych. Cały czas źle wygląda sytuacja firm produkujących na eksport. I w związku z kłopotami Niemiec i pozostałych krajów strefy euro nie powinniśmy się spodziewać szybkiej poprawy.

Wynagrodzenia Polaków pracujących w firmach zatrudniających co najmniej dziesięć osób cały czas idą w górę, choć wyraźnie wolniej niż jeszcze kilka miesięcy temu – wynika z danych Głównego Urzędu Statystycznego. Cały czas kurczy się liczba etatów. W październiku po raz kolejny w tym roku ich liczba w porównaniu z analogicznym miesiącem 2023 r. zmniejszyła się o pół procenta. W sumie z rynku zniknęło 35,7 tys. miejsc pracy.

Budownictwo wciąż czeka na odbicie. Niestety wszystko wskazuje, że to oczekiwanie przeciągnie się do przyszłego roku. Sytuacja nie wygląda dobrze; spadki produkcji budowlano-montażowej w porównaniu z ubiegłym rokiem są bardzo blisko dwucyfrowych wartości.