Energetyka

Marzena Czarnecka, minister przemysłu, w rozmowie z Radiem Katowice, ujawniła, że właśnie nadeszły uwagi z Brukseli na temat umowy społecznej między rządem a górnikami. Szczegółów nie chce zdradzać, ale broni zapisów tego dokumentu. I w miliardach złotych od podatników na rzecz chwiejącego się na nogach górnictwa - też nie widzi nic złego.

Notowania ropy naftowej na światowych rynkach poszły w poniedziałek mocno w dół po weekendowym ataku Izraela na cele wojskowe w Iranie. Takie zdanie jeszcze całkiem niedawno brzmiałoby jak skrajna niedorzeczność, ale dzisiejsza sytuacja międzynarodowa jest dość szczególna.

Od połowy października cena węgla w portach ARA rośnie. Wszystko wskazuje, że niebawem przekroczy granicy 123 dol. za tonę i osiągnie tym samym najwyższy poziom w tym roku. W Polsce wydobywcze właściwie nic nie zmieniają, nie licząc oczywiście promocji w sklepie PGG. Szczęścia można szukać jeszcze wśród ogłoszeń aukcyjnych, ale tam najlepiej postawić na ostrożność, sięgając po kalkulator.

Sklepowi PGG bardzo się nie podoba, że pisząc o zwiększeniu liczby Kwalifikowanych Dostawców Węgla (KDW), stawiamy zarzuty niedotrzymania słowa. Ale taka obietnica padła ponad dwa miesiące temu, a do tej pory nic się nie zmieniło. Tylu KDW, ilu było, tylu dalej jest. Jak tłumaczy to spółka? PGG utrzymuje, że informowała w ten sposób tylko o planach, które teraz weryfikuje biurokracja.

W Polsce aktywiści walczący o czyste powietrze od lat powtarzają, że nasza walka ze smogiem w pierwszej kolejności powinna być finansowana ze środków pozyskanych z Funduszu Innowacji Systemu Handlu Emisjami ETS. Do tej pory wydawaliśmy je jednak, jak chcieliśmy. Komisja Europejska, przeznaczając z tej puli właśnie kasę na projekty o zerowej emisji netto, pokazuje nam, że podążamy dokładnie odwrotną drogą.

Na rynku pomp ciepła nie może wiać nudą. Po tym, jak Duńczycy pokazali urządzenie z polem magnetycznym, Chińczycy chwalili się nowym czynnikiem chłodzącym na bazie dwutlenku węgla, a naukowcy z Wielkiej Brytanii opracowali elastyczną pompę ciepła z możliwością wykonywania rozmrażania, czas przyszedł na Niemców. Spółka BASF planuje wybudować największą na świecie przemysłową pompę ciepła. Prace mają ruszyć już w pierwszym kwartale 2025 r.

Przyzwyczailiśmy się do myślenia, że przez zmiany klimatu mamy latem afrykańskie upały, a zimą śniegu jest, jak kot napłakał. O ile w ogóle jakiś biały puch spadnie z nieba. Ale postępujące globalne ocieplenie odbije nam się wszystkim czkawką także pod innymi względami. Przecież z roku na rok coraz więcej ludzi ma dostęp do energii, której tym samym trzeba więcej. A skoro jest coraz cieplej, to też potrzebujemy coraz więcej chłodzenia, prawda?

Ceny najpopularniejszych paliw wciąż oscylują wokół 6 zł za litr, choć w ostatnim czasie występuje lekka tendencja wzrostowa. Nie ma jednak powodu, by śpieszyć się z tankowaniem przed podróżą na groby, ponieważ ceny na stacjach w przyszłym tygodniu raczej się nie zmienią, a jeśli pójdą w górę, to najwyżej o kilka groszy. Warto jednak pamiętać, że wzrost ceny paliwa o 5 gr na litrze oznacza, że typowe tankowanie do pełna drożeje o dość umiarkowane 2,5 zł.

Mogło się wydawać, że po napaści Rosji na Ukrainę w Brukseli w końcu zrozumieli niebezpieczeństwo energetycznego uzależnienia od Moskwy. W ten sposób miał też rozpocząć się proces odzwyczajania Europy od gazu ziemnego, co zresztą wpisuje się w politykę klimatyczną komisji Europejskiej. I rzeczywiście, w ostatnich latach popyt wyraźnie spadł. Niestety, zdaniem analityków, do 2027 r. ma znowu być z roku na rok większy.

Zgodnie z przewidywaniami kolejna odsłona programu Mój Prąd bije rekordy popularności. Tylko od 2 września do 9 października złożono 49 tys. wniosków, z czego te na ponad 262 mln zł dotyczyły dofinansowania do magazynów energii. Kiedy beneficjenci mogą liczyć Ań pierwsze wypłaty? Trzeba najpierw rozliczyć piątą edycję programu, z czym podobno są kłopoty.

Rząd szuka 4 mld zł, żeby w przyszłym roku znów zamrozić Polakom ceny energii, ale to nic w porównaniu z tym, jakich pieniędzy będziemy potrzebować, żeby złagodzić cios w postaci nowych rachunków za ogrzewanie. Powód? Uruchomienie systemu handlu emisjami ETS2. Mamy na ten cel dostać ze Społecznego Funduszu Klimatycznego nawet 50 mld zł.

Rząd cały czas milczy jak zaklęty na temat przyszłości umowy społecznej z górnikami, która w pierwotnej wersji zakłada produkcję węgla do 2049 r. Terminy w harmonogramie zamykania poszczególnych kopalń już teraz są naruszane. Znamienne referendum organizowane jest 22 i 23 października w Ruchu Bielszowice (KWK Ruda), w którym związkowcy pytają załogę o dalszy los swojego zakładu pracy.

Polski think tank Instytut Reform w swoim najnowszym raporcie wykazuje błędy europejskich rządów, w tym też Polski, które doprowadziły do kryzysy na rynku pomp ciepła. Na naszym podwórku sytuacja może się jeszcze dodatkowo pogorszyć, bo rząd uparcie chce dotować emisyjne piece na biomasę i gaz.

Pompy ciepła miały być nadzieją Europejskiego Zielonego Ładu. To głównie za ich sprawą miała dokonać się dekarbonizacja budynków. Ale coś poszło nie tak. Co konkretnie? Odpowiedzi udziela Europejskie Stowarzyszenie Pomp Ciepła (EHPA). Okazuje się, że do głównych winowajców trzeba zaliczyć cenę gazu umniejszaną przez krajowe dotacje.

Sezon grzewczy ruszył z kopyta, a szanse na znalezienie korzystnej ceny węgla maleją w zastraszającym tempie. Spółki wydobywcze, nie licząc promocji sklepie PGG, cenniki zamurowały. Dlatego lepiej okazji szukać w składach opalu albo wśród ogłoszeń aukcyjnych, gdzie dodatkowo można trafić na naprawdę bardzo atrakcyjne upusty.

Pamiętam dobrze, jak przed startem programu Czyste Powietrze zarówno Bank Światowy, jak i Komisja Europejska przekonywały, że ten system dopłat tylko wtedy zrobi różnicę, jak podpisywanych będzie co najmniej 400 tys. umów każdego roku. Po ponad sześciu latach funkcjonowania, tych podpisanych umów w sumie jest raptem mniej niż 800 tys. Jak to można zmienić? Jeden z pomysłów podsuwa współzałożyciel Polskiego Alarmu Smogowego.

Nie wiem, czy zdajecie sobie sprawę, ale jak mówimy o przyszłości polskiego górnictwa, to w pierwszej kolejności mówimy o górniczych miejscach pracy. Głównie w ich obronie spisano przecież umowę społeczną, w której mowa przecież jest też o gwarancjach zatrudnienia i jednorazowych odprawach, dla tych, którzy jednak zdecydują się odejść. Ale jedno z miast na Górnym Śląsku pokazuje, że można jednak inaczej. Inni samorządowcy też pójdą w ślady Bytomia?

W ostatnich latach zwiększyło się grono osób, które uważają, że naszą energetyczną przyszłość powinniśmy powierzyć w pierwszej kolejności wodorowi. Warto pamiętać, że właśnie ten nośnik energii jest jednym z priorytetów Europejskiego Zielonego Ładu. Tym bardziej cieszy ostatnia aktywność legislacyjna rządu. Być może wodór spodoba się też górnikom na Śląsku.

Chyba nastał najwyższy czas na to, żeby przestać udawać i powiedzieć na głos, że po tym, jak kilka lat temu polski węgiel dostał w kość i posłano go na deski, do tej pory nie potrafi się pozbierać. I absolutnie nic nie wskazuje na to, żeby jeszcze liczył się w kolejnych rundach. Co gorsza: te słowa potwierdzają twarde dane.

Ministerstwo Klimatu i Środowiska rozpoczęło konsultacje publiczne Krajowego Planu w dziedzinie Energii i Klimatu do 2030 roku (KPEiK), który dla resortu stanowi „zielony kompas” polskiej transformacji energetycznej. Dokument zakłada już w przyszłym roku gigantyczne wzrosty na rynku pomp ciepła, co miałoby wpłynąć na mniejsze koszty ogrzewania. Naukowcy z Danii przetestowali już takie rozwiązania w swojej sieci ciepłowniczej. To rzeczywiście działa.