Polakom trzeba więcej nowych aut. Pojawią się dopłaty do zakupu i nieoprocentowane kredyty?

W ramach drugiego etapu odmrażania gospodarki otwarte zostały galerie handlowe, hotele, instytucje kulturalne i biblioteki oraz gabinety fizjoterapii leczniczej. Markety budowlane dostały zgodę na pracę w sobotę, stopniowo mają też wznawiać działalność żłobki i przedszkola.

Powrót tych instytucji do nowej normalności oznacza, że wiele osób, które obowiązków nie mogą wykonywać zdalnie, musi dojeżdżać do pracy.

Unikanie komunikacji miejskiej nie jest łatwym zadaniem, bo wśród licznych zaleceń Głównego Inspektora Sanitarnego, znalazło się m.in., by unikać dojazdu do pracy środkami komunikacji publicznej. Innymi słowy, GIS zaleca, aby do pracy dojeżdżać samochodem i to takim, który nie jest współdzielony, ewentualnie rowerem, skuterem lub innym jednośladem.

Analitycy Carsmile - platformy, za której pośrednictwem można wynająć albo wyleasingować samochód – sprawdzili, jak wygląda sytuacja gospodarstw domowych pod względem możliwość dojazdu do pracy prywatnym autem. Jest to ważne nie tylko w kontekście zaleceń GIS, ale też w związku z ograniczoną liczbą miejsc w publicznych środkach transportu. W autobusach i tramwajach zajęta może być tylko połowa miejsc siedzących. Jeśli w ślad za odmrażaniem gospodarki nie pójdzie łagodzenie tych ograniczeń, część osób dojeżdżających do pracy może po prostu nie zmieścić się w autobusie.

Opublikowany pod koniec stycznia raport GUS „Dochody i warunki życia ludności Polski”, choć obejmuje wyniki badania przeprowadzonego w 2018 roku, wskazuje, że w samochód osobowy wyposażonych jest 68,8 proc. gospodarstw domowych. 7,2 proc. rodzin deklaruje, że nie stać ich na posiadanie auta, a 24 proc. twierdzi, że nie ma samochodu z innych powodów.

W zdecydowanie najlepszej sytuacji są gospodarstwa prowadzone przez przedsiębiorców w 95,3 proc. wyposażone w auto. Z kolei wśród gospodarstw prowadzonych przez osoby utrzymujące się z pracy najemnej, 82,6 proc. deklaruje posiadanie samochodu. Najmniej samochodów mają gospodarstwa rencistów i emerytów.

Z danych Samaru z 2018 roku wynika, że w Polsce zarejestrowanych jest 17,6 mln samochodów osobowych. Jednocześnie dane GUS mówią, że aktywnych zawodowo jest 16,5 mln Polaków. Wynikałoby z tego, że większość naszych rodaków teoretycznie ma jak dojechać do pracy, stosując się do zaleceń GIS. W rzeczywistości nie jest to aż tak oczywiste. Po pierwsze w samochody nie są w wystarczającym stopniu wyposażeni mieszkańcy miast, bo mogli do tej pory bez problemów korzystać z komunikacji publicznej. Po drugie do Polski sprowadza się rocznie milion samochodów używanych, co powoduje, ze wiele aut z owych 17,6 mln jest po prostu w złym stanie technicznym.

Michał Knitter, wiceprezes Carsmile, zauważa, że wielu użytkowników szuka teraz małego, taniego samochodu do wynajęcia na możliwie najkrótszy okres, aby zapewnić sobie bezpieczny powrót do pracy po okresie kwarantanny. W jego opinii epidemia zmieniła podejście wielu osób, które wcześniej nie potrzebowały auta na własny użytek.

Jak podaje Bloomberg, w pierwszym miesiącu po otwarciu salonów w prowincji Wuhan sprzedaż aut wróciła tam do poziomu sprzed lockdownu, a w ostatnich tygodniach pojawił się „boom”, przez co część salonów musiała zwiększyć zatrudnienie. Jak pisze Bloomberg, korki doskwierające mieszkańcom miast przed epidemią w obliczu groźby zarażenia koronawirusem zeszły na drugi plan. Stało się to po tym, gdy na początku roku, popyt na nowe samochody w Chinach ze strony osób prywatnych zmalał niemal do zera.

Z ciekawą sytuacją mamy do czynienia w Stanach Zjednoczonych, gdzie uruchomione zostały różne mechanizmy zachęcające Amerykanów do zakupu samochodów. Koncerny, takie jak Fiat Chrysler, General Motors czy Hyundai, oferują 7-letnie nieoprocentowane kredyty na zakup nowych samochodów. Do tego dochodzi odroczenie płatności pierwszej raty o cztery miesiące, a także specjalny system ochrony nabywców na wypadek utraty pracy.

Pojawiają się propozycje wprowadzenia planu odraczającego płatności i nieoprocentowanych kredytów, które miałyby stanowić ratunek dla branży motoryzacyjnej

Jego zdaniem takie rozwiązanie byłoby nie tylko antidotum na kłopoty z dojazdem do pracy w okresie pandemii, ale mogłoby też pomóc w rozwiązaniu innego polskiego problemu – zalewu naszego rynku przez stare samochody sprowadzone z Zachodu, które dziś są niestety bardzo konkurencyjne cenowo (choć zakup starego auta to pozorna oszczędność).

Obok działań podejmowanych przez sektor prywatny korzystne byłoby też stymulowanie popytu na nowe samochody ze strony administracji rządowej. Nowe auta to nie tylko większe bezpieczeństwo jazdy, ale też mniej szkodliwych spalin w powietrzu.

O wprowadzenie dotacji do zakupu nowych samochodów walczy przemysł motoryzacyjny w Niemczech, chcąc w ten sposób zmniejszyć skutki zapaści wywołanej koronawirusem. Władze trzech niemieckich landów najbardziej uzależnionych od przemysłu motoryzacyjnego Dolnej Saksonii (VW), Bawarii (BMW) oraz Badenii Wirtembergii (Porsche, Daimler) – zaapelowały do kanclerz Merkel do uruchomienia dotacji dla nabywców aut. Kwoty, które zaproponowano to 3 tys. euro do zakupu samochodu z silnikiem benzynowym lub diesla oraz 4 tys. euro dla hybryd, elektryków i wozów napędzanych wodorem. W przeliczeniu na złote dawałoby to dotacje na poziomie prawie 14 tys i ponad 18 tys. zł.

W Polsce niestety do tej pory nie udało się wdrożyć nawet dopłat do aut elektrycznych, choć program był tak szumnie zapowiadany i dyskutowany przez wiele miesięcy. Michał Knitter uważa. że kryzys gospodarczy, z którym zmagamy się obecnie, to dobry moment, aby wrócić do pomysłu dopłat do samochodów jako narzędzia stymulującego popyt. Jego zdaniem warto na ten instrument spojrzeć w szerszym kontekście, tj. nie tylko samochodów elektrycznych, ale też w ogóle nowych samochodów.

Z danych Samar wynika, że w kwietniu zarejestrowano o 47 proc. mniej samochodów osobowych niż w marcu, w skali roku liczba rejestracji spadła aż o 66 proc.. I choć sytuacja Carsmile, jest znacznie lepsza (wzrost o 20 proc. w kwietniu i o prawie 270 proc. r/r), to obraz rynku nie wygląda optymistycznie. Prawdopodobnie, gdyby wziąć pod uwagę dane, nie o rejestracji, ale o rzeczywistej sprzedaży w kwietniu, spadki raportowane przez Samar byłyby jeszcze głębsze. Firma przedstawiła też prognozę, z której wynika, że w tym roku sprzedaż aut osobowych będzie o jedną czwartą mniejsza niż w 2019 roku.