węgiel

Wydobycie węgla brunatnego w kopalni Turów jest zgodne z prawem. Naczelny Sąd Administracyjny (NSA) stwierdził, że wcześniejsze postanowienie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) w sprawie wstrzymania wydobycia ostatecznie utraciło moc wobec wycofania skargi wniesionej do TSUE przez stronę czeską.

Energia jądrowa ma w Polsce zastąpić węgiel, o takiej transformacji mówią przynajmniej w Ministerstwie Przemysłu. Logiczną lokalizacją więc dla drugiej elektrowni jądrowej powinien być Górny Śląsk. Ale wychodzi na to, że ten region nie jest w ogóle przy tej okazji brany pod uwagę. Największą szansę na atom u siebie ma teraz Bełchatów i Konin. Na ławce rezerwowej znalazło się miejsce dla Kozienic i Połaniec.

Za oknem aura coraz częściej przypomina o nadchodzącej wiośnie i kończącym się tym samym sezonie grzewczym. Jak się można domyślać, szanse na tańszy węgiel w tym okresie są dosyć mizerne. Niespodziankę dla swoich klientów przygotował sklep PGG. Ale trzeba spełnić warunek. Co w pozostałych składach opału?

Na żegnanie węgla w Polsce jest jeszcze zdecydowanie za wcześnie. Dobitnie w swoich najnowszych wyliczeniach pokazują to analitycy z Forum Energii. Jak tylko OZE słabną, paliwa kopalne ratują produkcję. Ma to też wpływ na rachunki, które płacą Polacy, którym coraz bardziej ciąży cena emisji CO2.

Nie do końca wiadomo, czy możemy już na dobre pożegnać zimę i zacząć cieszyć się wiosną. Powrót chłodnej aury nie jest jeszcze wykluczony. A to oznacza wyższą cenę węgla i lepszy zarobek sprzedawców opału. Nic więc dziwnego, że raczej nikt się nie wychyla z nowymi stawkami. Z wyjątkiem Południowego Koncernu Węglowego, który od 1 marca wprowadzić nowe niższe ceny.

Coraz lepiej widoczny jest pewien trend. Miasta rezygnują z węgla i zastępują go odnawialnymi źródłami ciepła. Zyskują odbiorcy, ponieważ płacą niższe rachunki, zyskują też ciepłownie, ponieważ emisje CO2 już ich tak nie bolą. Najbardziej jednak wygrane jest środowisko.

Nie wiem, co jest gorsze. Wielomiliardowa strata naszego górnictwa za ubiegły rok? A może bierność rządu wobec branży, która z roku na rok jest w coraz gorszej kondycji? Spółki górnicze co parę lat wpadają w spore kłopoty finansowe, a kolejne rządy spieszą im z pomocą. Górnicy w tym czasie bez skrupułów wyciągają ręce po pieniądze. Najgorsze, że za nami już kilka takich kółek i pewnie tyle samo jeszcze przede nami.

Po tym, jak okazało się, że powiązana z niemieckim kapitałem spółka wyprzedziła JSW i szybciej złożyła wniosek w sprawie złoża „Dębieńsko 1” rozpętała się awantura na sto fajerek. Ale okazało się, że wszystko jest pod kontrolą. Najpierw rząd odmówił koncesji zagranicznej firmie, a potem Jastrzębska Spółka Węglowa (JSW) - zgodnie z wcześniej złożoną obietnicą - sama złożyła stosowny wniosek. Strachu było co nie miara, ale na koniec wychodzi, że wszystko zostanie w polskiej rodzinie.

Jastrzębska Spółka Węglowa, największy producent węgla koksowego w Unii Europejskiej, ma powody do zadowolenia. Po miesiącach niepewności otwiera się przed nią szansa na eksploatację złóż „Dębieńsko 1”. Ministerstwo Klimatu i Środowiska ostatecznie odrzuciło wniosek spółki SCIGC, co oznacza, że to właśnie JSW może przejąć inicjatywę i rozpocząć starania o koncesję na rozpoznanie zasobów tego strategicznego złoża. JSW już zapowiedziała, że niezwłocznie złoży w ministerstwie wniosek o uzyskanie koncesji badawczej. To istotny krok dla spółki, której działalność ma kluczowe znaczenie dla europejskiego przemysłu stalowego, uzależnionego od dostaw wysokiej jakości węgla koksowego.

Wyjaśnia się kwestia spornego złoża Dębieńsko. Ministerstwo Klimatu i Środowiska odmówiło wydania koncesji na wydobycie koksu spółce powiązanej z Niemcami. Związkowcy przypominają, że chodzi o surowiec uznawany przez Unię Europejską za strategiczny.

Ministerstwo Przemysłu czaruje rzeczywistość, jak tylko może i w odpowiedzi na pismo Związku Zawodowego Przeróbka przekonuje, że podpisana w maju 2021 r. umowa społeczna jest cały czas kluczowym elementem transformacji naszego górnictwa. Tak jakby przez te prawie cztery lata nic się nie zmieniło. A o tym, że jednak jest inaczej i żyjemy w całkiem innej rzeczywistości, niż to miało miejsce na początku trzeciej dekady wieku, świadczą chociażby roczne wyniki węgla: jego wydobycia i sprzedaży. A tak źle, to jeszcze nie było.

W portach ARA, europejskim benchmarku dla ceny węgla, wartość tony czarnego złota spada od trzech miesięcy. Ostatni raz tak tanio było w pierwszej połowie lipca 2024 r. Ale to wcale nie powinno nikogo skłaniać do szukania podobnych obniżek na polskim podwórku. U nas stawki zamurowało, ostatni raz spółki wydobywcze odczuwalnie zmodyfikowały ceny z początkiem roku. Podobnie jest w składach węgla i wśród ogłoszeń aukcyjnych.

Odchodzenie od paliw kopalnych, w tym w pierwszej kolejności od węgla, jest fundamentem unijnej polityki klimatycznej. Jej przeciwnicy co chwilę zwracają uwagę, że takie odwracania się od czarnego złota jest głównie domeną Brukseli. Ale jakby rozejrzeć się po całym świecie, to wychodzi, że nikt inny poza UE, takiej energetycznej rewolucji nie przeprowadza. Najnowsze dane Global Energy Monitor wskazują, że jest w tym trochę prawdy.

Zmieniają się energetyczne preferencje Polaków. Z badania Autopay „Postawy ekologiczne Polek i Polaków 2024” wynika, że już tylko co piąty z nas nadal widzi węgiel jako podstawę naszej energetyki. Większość zaś uważa, że powinniśmy odchodzić od czarnego złota. A co w zamian? Zaufanie do odnawialnych źródeł energii cały czas podkopują kwestie finansowe, ale za to miłość do energetyki jądrowej puchnie, jak na drożdżach.

W Europie węgiel tanieje. Szukając ostatni raz obowiązujących obecnie stawek, trzeba cofnąć się do pierwszej połowy zeszłorocznego lipca. Ale wszystko za chwilę może zmienić się przez szalejącą cenę gazu. A jak z ceną węgla jest u nas? Od początku roku spółki wydobywcze niczego nie zmieniły i tego cały czas się trzymają. Niższych cen na próżno też szukać wśród ogłoszeń aukcyjnych czy w ofertach składów opału.

Nasze bloki węglowe 200 MW to bezsprzecznie jedne z najstarszych (ich budowa rozpoczęła się w latach 60. ubiegłego wieku), najdroższych w eksploatacji i najbardziej emisyjnych bloków w polskim systemie energetycznym. Eksperci są przekonani, że bez wsparcia w postaci rynku mocy, nie będzie innego wyjścia, tylko trzeba je będzie stopniowo zamykać. Bo też wtedy produkcja energii z węgla będzie po prostu nieopłacalna.

Grupa Enea wsadziła kij w mrowisko. Ogłaszając coraz większe zaangażowanie w produkcję energii ze źródeł gazowych oraz z OZE, dała tym samym jasno do zrozumienia, że będzie potrzebować mniej węgla. Szef górniczej Solidarności wzywa koncerny energetyczne do jak najszybszej korekty swoich strategii na następne lata i wieszczy utratę 200 tys. miejsc pracy na Górnym Śląsku i w Lubelskim Zagłębiu Węglowym. Z kolei szef Solidarności z Tauron Serwis pisze w tej sprawie do najważniejszych ludzi w kraju.

W Europie cena węgla pozostaje na zdecydowanie wyższym poziomie niż rok temu. U nas spółki wydobywcze, sprzedające czarne złoto klientom indywidualnym, również nie zamierzają obniżać swoich stawek, nie licząc beneficjentów promocji „Aktywny Klient 2024”. Za to sklep PGG robi ukłon w stronę kupujących i ogranicza z nimi korespondencje mailową.

Możemy zżymać się na Unię Europejską i jej zieloną politykę do woli, ale liczby nie kłamią: z roku na rok mamy wyraźniej mniej energii z węgla. Wraca powoli do łask gaz, ale najbardziej łokciami rozpychają się odnawialne źródła energii. Tylko w energetyce słonecznej w ubiegłym roku dodaliśmy 4 GW.

Już lata temu naukowcy udowodnili, że ekogroszek nie ma nic wspólnego z ekologią. Spalanie takiego opału też dusi, może ciut mniej, ale jednak. Po paroletnim przepychaniu się z górnikami w końcu udało się opublikować nowe normy, które raz na zawsze zabraniają używać tej nazwy. Niestety, nie wszyscy posłuchali nowego prawa. Część sprzedających ma to w nosie i dalej wpycha swoim klientom niby ekologiczny opał. Mogą tego szybko pożałować.