Unia Europejska

Przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen ogłosiła plan ReArm Europe, czyli radykalne zwiększenie wydatków Unii Europejskiej na obronność. W obliczu rosnących zagrożenia ze strony Rosji oraz niepewności co do sojuszu z USA UE zamierza przeznaczyć na ten cel blisko 800 mld euro w ciągu najbliższej dekady. Polski rząd może przekierować część środków z KPO na obronność.

Zdaniem wielu najlepszą receptą na paliwa kopalne jest energetyka jądrowa. Ale badania Eurostaru pokazują, że więcej niż 10 krajów UE na razie w swoim miksie energetycznym nie ma w ogóle atomu. Niebawem jednak tę stawkę ma uzupełnić Polska. Spółka odpowiedzialna za budowę pierwszej w kraju elektrowni jądrowej chce w tym roku przeprowadzić prace przygotowawcze, żeby zdążyć ze startem inwestycji w 2028 r.

Już dawno relacje Stanów Zjednoczonych z Unią Europejską nie były tak fatalne. Amerykański prezydent Donald Trump najchętniej sprowadziłby rolę Europy do pieska na krótkiej smyczy. Ale taka polityka jest jak obusieczny miecz. Bruksela nie zamierza bezkrytycznie znosić kolejnych upokorzeń ze strony administracji USA. Być może będzie to miało także wpływ na przyszłe dostawy LNG.

Po konferencji w Monachium unijni liderzy zdali sobie sprawę, że muszą wziąć losy bezpieczeństwa kontynentu w swoje ręce i kluczową kwestią jest radykalne zwiększenie produkcji zbrojeniowej. Na rozpoczynającym się w poniedziałek szczycie w Paryżu przywódcy Polski, Francji, Wielkiej Brytanii, Niemiec i kilku innych krajów mają podjąć ważne decyzje w tej sprawie. Wśród pomysłów jest powołanie specjalnego banku oraz poluzowanie zasad fiskalnych, by państwa członkowskie bez negatywnych konsekwencji mogły zadłużać się, zwiększając wydatki na obronność.

Siedzący tryb życia i pracy, niski poziom aktywności fizycznej oraz kiepska dieta skoncentrowana na wysokokalorycznych posiłkach, a nie na owocach i warzywach. To doskonale znane od lat najważniejsze przyczyny otyłości. Jak z tym zjawiskiem radzi sobie Unia Europejska? Eurostat pokazuje dane, które sugerują, że średnio.

W ostatnich dniach stycznia Polska znajduje się w środku tabeli, jeżeli chodzi o cenę energii. I zdaniem ekspertów to nie powinno się zmienić po energetycznej synchronizacji krajów bałtyckich z obszarem kontynentalnej Europy, co ma nastąpić w pierwszej dekadzie lutego. Z kolei w Hiszpanii w tym roku liczba dni z ujemną ceną za prąd bardzo możliwe, że się podwoi względem 2024 r.

W związku z prowadzonymi sprawami związanymi z sankcją kredytu darmowego (SKD) Sąd Rejonowy w Białymstoku skierował pytania prejudycjalne do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE). Według kancelarii Czupajło Ciskowski & Partnerzy ta decyzja może mieć fundamentalne znaczenie dla ochrony praw konsumentów w Polsce, zwiększając ich szanse na odzyskanie spłaconych odsetek i poniesionych kosztów kredytowych.

Globalny podatek minimalny wchodzi w życie 1 stycznia 2025 roku. Przepisy zostały wprowadzone na mocy Dyrektywy Rady Unii Europejskiej, której celem jest walka z przedsiębiorstwami unikającymi opodatkowania. Kto będzie musiał zapłacić nowy podatek i jak wprowadzone zmiany wpłyną na polskie firmy?

Bezpieczeństwo, konkurencyjność oraz wsparcie dla Ukrainy – to trzy kluczowe priorytety, które polski rząd wyznaczył sobie na czas swojej prezydencji w Unii Europejskiej. Polska przejmuje stery UE na pół roku od 1 stycznia. Minister finansów Andrzej Domański zapowiedział, że chce skupić się na zmniejszeniu obciążeń dla przedsiębiorstw w Europie.

Dane Eurostatu za listopad 2024 roku pokazują kontynuację trendu spadkowego inflacji w UE, choć rozbieżności między krajami członkowskimi pozostają bardzo duże. Z najnowszego odczytu wynika, że różnica między krajem z najwyższą i najniższą inflacją wynosi niemal 5 proc.

Od 7 czerwca 2026 r. zaczną obowiązywać nowe przepisy dotyczące przejrzystości płac. Firmy, które zatrudniają powyżej 50 osób, będą musiały udostępniać dane o wynagrodzeniach, a te powyżej 100 pracowników będą miały obowiązek raportowania dotyczącego luki płacowej w podziale na płeć. Mimo zapowiadanych licznych korzyści wiele organizacji wciąż nie podejmuje działań w tym zakresie i boi się skutków wprowadzenia nowych przepisów.

Unia Europejska chce, żebyśmy się czuli biedakami? Eurohejterzy i zwolennicy teorii spiskowych już się podjarali? To mam złe wieści - unijni urzędnicy nie robią tego celowo. Czego dokładnie? Od 2027 r. znów przykręcą śrubę płatnościom gotówkowym. To ze względu na bezpieczeństwo, ale efekt uboczny rzeczywiście może być taki, że ludzie po prostu nie mając w ręku rzeczywistych pieniędzy, przestaną czuć, że naprawdę je mają.

Przedstawiciele Unii Europejskiej i państw Mercosur, tj. Argentyny, Brazylii, Paragwaju i Urugwaju, 28 czerwca 2019 r. osiągnęli porozumienie polityczne w sprawie ambitnej i kompleksowej umowy handlowej. Wbrew licznym spekulacjom umowa nie została podpisana podczas szczytu państw G20 w Rio de Janeiro. Wiele wskazuje na to, że bilans tej umowy będzie niekorzystny dla polskiego sektora rolno-spożywczego.

Obecnie prowadzone są badania nad produkcją mięsa hodowanego komórkowo, które ma zastąpić mięso tradycyjne. Co ważne mięso to byłoby wytwarzane w fermentorach, takich jak te do warzenia piwa. Ma też wyglądać i smakować jak te, które jemy dzisiaj. Według danych firmy Systemiq produkcja mięsa hodowanego komórkowo ma potencjał, bo do 2050 r. może wnieść do polskiej gospodarki od 1 do 4 mld euro rocznie.

Obecny kształt europejskiego systemu nadzoru finansowego jest wynikiem lekcji, jakie kraje Unii Europejskiej wyciągnęły po globalnym kryzysie finansowym z lat 2007–2009. Wówczas powołano szereg nowych instytucji odpowiedzialnych za nadzór mikroostrożnościowy. Kulisy powstania i działania prewencyjne oraz łagodzące Europejskiej Rady Ryzyka Systemowego przedstawił dr Paweł Gąsiorowski z Departamentu Stabilności Finansowej NBP w rozmowie z „Obserwatorem Finansowym”.

W 2008 r. PKB Unii Europejskiej stanowił 94 proc. PKB Stanów Zjednoczonych. W tej chwili to 50 proc. i wielkość ta wciąż spada. Nie ma innych powodów tego zjawiska niż przeregulowany europejski rynek z ogromnymi barierami wejścia, brak wspólnoty i integracji, w tym brak wspólnego rynku kapitałowego i w pełni otwartego rynku wymiany usług. Za to politycznie jesteśmy bardzo zintegrowani – większość regulacji już wygląda, brzmi i funkcjonuje tak samo – powiedział Tomasz Wróblewski, prezes Warsaw Enterprise Institute, w wywiadzie dla „Obserwatora Finansowego”.

17 stycznia 2025 r. to termin dostosowania się firm do unijnych regulacji DORA i zwiększenie poziomu cyberbezpieczeństwa. Z badań McKinsey wynika, że firmy z sektora finansowego przeznaczą na to, nawet kilka razy więcej środków niż pierwotnie zakładały. Jednak nasi eksperci uspokajają: banki finalizują przygotowania, a korzyści z regulacji przewyższą koszty. Te w praktyce mają być znacząco niższe, niż wynika to z przytoczonych danych.

Jak wylicza think tank Centrum Badań nad Energią i Czystym Powietrzem (CREA), Rosja tylko między 9 a 15 września sprzedała gazu ziemnego za 860 mln dol. W sumie, od początku agresji na Ukrainę w lutym 2022 r., Moskwa na handlu błękitnym paliwem tylko z UE zarobiła już ponad 90 mld euro. Jak temu można zaradzić? Europejskie Stowarzyszenie Pomp Ciepła (EHPA) ma na to pomysł.

Polscy przedsiębiorcy w 2023 i 2024 r. poruszali wiele tematów związanych ze sztuczną inteligencją. Nie poszło to parze z działaniami praktycznymi, bo w zeszłym roku na wdrożenia zdecydowało się raptem 3,7 proc. polskich firm. Tymczasem Unia Europejska zakłada cele cyfrowe, które powinny być zrealizowane przez firmy należące do Wspólnoty do 2030 r. Czy rodzinne firmy im podołają?

Globalizacja, która przez lata była synonimem postępu i rozwoju, coraz częściej postrzegana jest jako źródło zagrożeń, zwłaszcza w kontekście rosnącej potęgi Chin. Zarówno Stany Zjednoczone, jak i kraje europejskie zapowiadają wprowadzenie nowych ceł na chińskie towary, co może stać się początkiem nowej wojny handlowej. Potencjalne skutki tych działań oraz ich wpływ na przyszłość globalnej gospodarki analizuje w rozmowie z „Obserwatorem Finansowym” Mariusz Adamiak, dyrektor Biura Strategii Rynkowych PKO BP.