Dofinansowanie z UE? Musisz znać tę zasadę, inaczej stracisz pieniądze
Realizacja projektu dofinansowanego ze środków europejskich wymaga stosowania się do pewnych kluczowych zasad. Jedną z nich jest zasada konkurencyjności, która z jednej strony ma zapewnić transparentność procedur, z drugiej – w pewnych przypadkach może ograniczać przedsiębiorców. Dowiedz się, na czym polega zasada konkurencyjności!
Czym jest zasada konkurencyjności?
Zasada konkurencyjności dotyczy projektów finansowanych lub współfinansowanych ze środków unijnych. Zgodnie z nią należy zachować pewne procedury podczas wyboru podmiotu, który dostarczy towar lub usługę. Przy czym chodzi nie tylko o zamówienia realizowane przez firmy, ale też osoby fizyczne w ramach np. umowy o dzieło.
Zasada konkurencyjności z jednej strony ma skłonić do racjonalnego wykorzystania środków pieniężnych, ale z drugiej strony nakłada też na beneficjenta wymagania natury formalnej.
Szczegółowe regulacje dotyczące zasady konkurencyjności znaleźć można w wytycznych kwalifikowanych wydanych przez Ministra Funduszy i Polityki Regionalnej. Jest to dokument, który zawiera też informacje w zakresie wydatkowania środków unijnych, dlatego powinien zapoznać się z nim każdy świadczeniobiorca.
Zasada konkurencyjności jak przetarg publiczny
Gdybyśmy mieli porównać zasadę konkurencyjności do jakiegokolwiek innego tworu prawnego, to z pewnością byłby to przetarg publiczny. Tutaj mamy co prawda do czynienia z formą nieco uproszczoną, ale w dalszym ciągu musimy spełnić pewne wytyczne. Na początek określamy, na czym będzie polegał projekt i jaki budżet pochłonie. Następnie należy:
- ogłosić zapytanie w Bazie Konkurencyjności,
- udzielić odpowiedzi na pytania wykonawców,
- zebrać oferty i sprawdzić je pod kątem formalnym,
- dokonać wyboru najkorzystniejszej oferty,
- podpisać umowę z wybranym wykonawcą.
Każdy z ww. etapów wymaga przygotowania stosownej dokumentacji, której brak naraża na utratę nawet do 25 proc. finansowania.
Kiedy trzeba stosować zasadę konkurencyjności, a kiedy nie jest to obowiązek?
Progiem stosowania zasady konkurencyjności jest kwota 80 000 zł netto. Przy czym dotyczy ona nie pojedynczego zamówienia, a wszystkich, które wykazują istotne podobieństwo (np. mogą zostać zrealizowane przez ten sam podmiot).
Od zasady konkurencyjności obowiązuje wiele wyłączeń, jednak na ogół dotyczą one specyficznych sytuacji. Dlatego, zanim zdecydujesz się je zastosować, sprawdź, czy spełniasz wszystkie wymogi prawne. Nieco bardziej popularne i ogólne wyłączenia obejmują:
- umowy o pracę,
- wydatki rozliczane ryczałtem lub zgodnie z metodami uproszczonymi,
- zamówienia, które mogą być realizowane tylko przez jednego wykonawcę.
Ponadto zasada konkurencyjności nie obowiązuje, jeśli przeprowadziłeś już przetarg, w ramach którego nie otrzymałeś ofert.
Więcej poradników znajdziesz na Bizblog.pl:
Najczęstsze problemy przedsiębiorców stosujących zasadę konkurencyjności
Nie da się ukryć, że zasada konkurencyjności sprawia przedsiębiorcom wiele kłopotów. Wymaga nie tylko ścisłego przestrzegania wytycznych kwalifikowanych, ale też uniemożliwia elastyczne zarządzanie budżetem i projektem. Jeśli chodzi o same przepisy, to są one dosyć skomplikowane i w wielu kwestiach ograniczające. Ponadto nakazują przestrzegać procedur i na bieżąco dopełniać formalności z nimi związanych. W kontekście elastyczności problemy przejawiają się przede wszystkim brakiem możliwości dostosowania zapytania do treści ofert. Być może warto byłoby coś zmienić, aby wpasować się w korzystną ofertę, ale pod kątem zasady konkurencyjności jest to niemożliwe. Co więcej, jeśli popełnisz jakokolwiek błąd na etapie formułowania zapytania bądź wyboru oferty, nie możesz go naprawić.
W efekcie stosowanie zasady konkurencyjności jest czasochłonne i wymaga dużego nakładu pracy. Dla przedsiębiorców, którzy dotychczas mieli dużą swobodę w dysponowaniu środkami pieniężnymi, okazuje się tym bardziej trudne. Ale jeśli przepisy nakazują wystosowanie zapytania i wybór oferty, nie masz innego wyjścia – musisz wdrożyć pełną procedurę.
