system kaucyjny

Niecałe 5,5 miesiąca dzieli nad od debiutu polskiego systemu kaucyjnego. Okazuje się, że jego wsparciem mogą stać się aplikacje mobilne i inne technologie. Tak przynajmniej wynika z badania sprawdzającego postawy Polaków wobec nadchodzącego systemu. Ale sporo ciągle będzie zależeć od edukacji i właściwej komunikacji.

Jedne puszki do zgniatania, drugie do oddawania. Przez ostatnie lata wbijano nam do głowy, żeby puszki po napojach mocno zgnieść, by zmniejszyć objętość odpadów. Ale za chwilę ta zasada przestanie obowiązywać. System kaucyjny ruszy u nas w październiku i odtąd będziemy oddawać je do recyklomatu. Inaczej przepadnie nam kaucja. Tylko czy będziemy o tym pamiętać? Co nam będzie przypominać o zmianie zasad? Zapytaliśmy ekspertów.

Już tylko nieco ponad pół roku dzieli nas od startu systemu kaucyjnego. Polacy na nowo będą musieli przyzwyczaić się do zwrotu opakowań, które przy okazji muszą być odpowiednio oznakowane. Konsumenci nie mogą bowiem mieć wątpliwości, czy butelka albo puszka, którą mają w domu, jest objęta systemem. To istotne także dla… recyklomatów, które będą musiały nauczyć się rozpoznawać właściwe opakowania.

Fabryka recyklomatów w Mysłowicach produkuje urządzenia, które trafiają na rynek węgierski i czy rumuński. W końcu do grona odbiorców dołączą nasze sklepy. 1 października ma ruszyć system kaucyjny w Polsce. Oczywiście pod warunkiem że rząd nie znajdzie nowego argumentu, by kolejny raz przełożyć jego wejście.

System kaucyjny, który ma na celu zwiększenie poziomu zbiórki butelek plastikowych i puszek, rodzi się w Polsce w potwornych bólach. Mimo że Polacy są zdecydowanie za jak najszybszym jego wprowadzeniem i miał już on oficjalnie obowiązywać od stycznia, to pod naciskiem lobbystów dojdzie do tego dopiero w październiku 2025 roku. Co innego sieci handlowe, które coraz częściej na własną rękę wprowadzają rozwiązania promujące recykling. Lidl właśnie rozpoczął testy, udostępniając 300 butelkomatów w sklepach rozsianych po całej Polsce.

Pierwszy raz piwo w stalowej puszce pojawiło się jeszcze przed wojną światową, w Stanach Zjednoczonych. U nas wszystkie puszki w sprzedaży - z napojami orzeźwiającymi i tymi zawierającymi alkohol - wykonane są z aluminium. Obejmie je polski system kaucyjny, który ma ostatecznie wystartować od 1 października 2025 r. Wtedy też powinniśmy przestać je zgniatać.

System kaucyjny w pierwotnym zamyśle powinien zacząć funkcjonować 1 stycznia 2025 roku, jednak termin ten przesunięto na 1 października 2025 roku. Choć wydaje się, że do zmian jeszcze daleko, warto zapoznać się z ich specyfiką, a jednocześnie poznać swoje nowe obowiązki.

Chociaż po powyborczej zmianie warty w Ministerstwie Klimatu i Środowiska nic absolutnie na to nie wskazywało, to później nagle okazało się, że start systemu kaucyjnego trzeba przełożyć w czasie. Najpierw o dziewięć miesięcy, ale teraz na stole znalazła się poprawka Senatu, wedle której butelkomaty miałyby zacząć działać dopiero od 2026 r. Przypomnijmy: od początku taki termin postulowały Polska Organizacja Handlu i Dystrybucji (POHiD) oraz Polska Izba Handlu (PIH).

Badania opinii publicznej wskazują jednoznacznie, że Polacy nie mogą już się doczekać debiutu systemu kaucyjnego. Coraz lepiej przygotowane są też do niego sklepy i producenci napojów, którzy starają się zrzeszać w specjalne spółki. Szkoda tylko, że ten start i tak będzie przełożony w czasie. Na razie Ministerstwo Klimatu i Środowiska mówi o pół roku, ale to resort wyjątkowo znany ze zmiany zdania.

Jeszcze zaledwie na początku października resort klimatu i środowiska zapowiadał, że małe butelki po małpkach nie będą objęte systemem kaucyjnym. Wiecie dlaczego? To to był najgłupszy argument na świecie - bo jest ich tak dużo, że małe sklepy tego nie uniosą. Ale sprzedawać takie ilości dają radę?

Wszystko było już gotowe, a tu taka wolta. Ni stąd, ni zowąd rząd ogłosił opóźnienie systemu kaucyjnego. Nowe przepisy miały zacząć obowiązywać od 1 stycznia 2025 r., ale decyzją resortu środowiska zaczną co najmniej pół roku później. Co najmniej – bo jeśli urzędnicy raz ulegli lobbystom, to za chwilę mogą to zrobić znowu. Pocieszające, że sklepy i placówki handlowe przygotowań nie zamierzają opóźniać. Wolą dmuchać na zimne. Przecież nikt nie może zapewnić, że Ministerstwo Klimatu i Środowiska znów nie zmieni zdania.

Naprawdę trudno po około roku funkcjonowania wystawić resortowi klimatu i środowiska pod nowym kierownictwem wyższą ocenę niż mierną. Bo planami na przyszłość to akurat ministerstwo mogłoby wielu innych obdzielić, ale gorzej z realizacją bieżących spraw. Ile miesięcy czekamy na nowelizację ustawy wiatrakowej i zniesienie w końcu zasady 10H? Noto na system kaucyjny też czekamy. Podobno pół roku, ale niezbyt bym się do tego przywiązywał.

Przygotowania do systemu kaucyjnego, który ma ruszyć w Polsce od nowego roku, trwają już od miesięcy. Organizują się sklepy, producenci opakowań podpisują umowy z przyszłymi operatorami. Jak w tym wszystkim znajdują się sami Polacy? Okazuje się, że znakomicie, zdecydowana większość z nas już nie może się doczekać, kiedy będą mogli skorzystać z butelkomatów.

Przyspieszają przygotowania do systemu kaucyjnego, który ma ruszyć z kopyta już od nowego roku. To spore wyzwanie tak dla sklepów, jak i dla przedsiębiorców. Ci ostatni poszli już o krok dalej i przedstawili swój pomysł na Rozszerzoną Odpowiedzialność Producenta (ROP) w Polsce.

Coraz większymi krokami zbliża się debiut polskiego systemu kaucyjnego, który ma ruszyć pełną parą od nowego roku. Przygotowania trwają cały czas. W ich ramach jeden z bardziej znanych producentów wody mineralnej Muszynianka dołącza do spółki PolKa - Polska Kaucja, utworzonej przez Fundację Odzyskaj Środowisko, i stanie się jej akcjonariuszem.

W Ministerstwie Klimatu i Środowiska trwają przygotowania do wprowadzenia od nowego roku w Polsce systemu kaucyjnego, prowadzone są też rozmowy z przyszłymi operatorami. Tymczasem z najnowszego badania opinii publicznej wynika, że Polacy w pierwszej kolejności oczekują wygody. I tak żeby recykling zbyt dużo od nich nie wymagał, a najlepiej jakby wszystko można było załatwić w sklepie, w którym robią cotygodniowe zakupy.

Nasza gospodarka odpadami wreszcie po latach wyczekiwania ma wskoczyć na właściwe tory. Ale system kaucyjny to dopiero początek tych wszystkich zmian. Eksperci nie mają cienia wątpliwości: musimy też jak najszybciej wprowadzić w życie Rozszerzoną Odpowiedzialność Producenta (ROP). Na razie spóźniamy się z tym już dwa lata, przez co Komisja Europejska podjęła już wobec nas kroki prawne.

Przedsiębiorcy skupieni w Polskiej Izbie Handlu nie będą zadowoleni z takiego obrotu sprawy, ale z najnowszego badania opinii publicznej, zleconego przez Tomra Collection Polska, jednoznacznie wynika, że zdecydowana większość z nas popiera wejście w życie od 1 stycznia 2025 r. systemu kaucyjnego. Ale jak wskazuje inna ankieta: mity recyklingu cały czas mają się u nas bardzo dobrze.

Opóźnić wprowadzenie systemu kaucyjnego w Polsce - to nie był wyłącznie argument producentów napojów. Z takim apelem do Ministerstwa Klimatu i Środowiska zwróciła się cała Polska Izba Handlu. Jej zdaniem w projekcie regulacji mają czyhać błędy, które narażą branżę na miliardowe straty. Ale resort tych obaw nie podziela i nie rozważa jakiegokolwiek przesunięcia w czasie.

Już od nowego roku uruchomimy zostanie system kaucyjny i pod względem recyklingu zaczniemy gonić kilkanaście innych państw UE, w których takie rozwiązanie jest już znane i praktykowane od lat. Ale w Polsce przedstawiciele organizacji samorządowych, przedsiębiorcy branży gospodarki odpadami i strona społeczna zwracają uwagę, że warto, by część tego legislacyjnego ciężaru spadła również na barki samych producentów. I apelują o pilne wdrożenie systemu Rozszerzonej Odpowiedzialności Producenta (ROP).