Rosja

Trzy tygodnie po tym jak Rosja napadła Ukrainę, sytuacja Rosjan wygląda z dnia na dzień gorzej. I nie chodzi tu tylko o front wojenny, ale front domowy. W sklepach zaczyna brakować podstawowych produktów, a panika zamiast maleć, narasta.

Rosyjskie linie lotnicze boją się wyściubić nos poza granice kraju, ale nie znaczy to, że Rosjanie całkowicie przestali podróżować. Pomocną dłoń wyciągnęły do nich trzy państwa, stając się w pewnym sensie ich oknem na świat. Z nękanego sankcjami kraju można wydostać się do Serbii, Turcji i Zjednoczonych Emiratów Arabskich. A potem cała Europa staje przed pasażerami otworem.

Komunikat Międzynarodowej Agencji Energii o możliwym niedoborze ropy w kwietniu od razu podbił ceny. Notowania na giełdach znowu wystrzeliły w górę. Ale spokojnie, Orlen właśnie zapowiedział obniżkę cen na stacjach.

Rosja uniknęła na razie technicznego bankructwa. W środę mijał termin spłaty części odsetek od zaciągniętych za granicą pożyczek i bank centralny musiał przelać wierzycielom równowartość ponad 100 mln dol., ale przez ostatnie dni Kreml odgrażał się, że zapłaci, ale w rublach. Okazało się, że to były czcze pogróżki, bo ostatecznie Rosja zapłaciła w walutach obcych, które są teraz tam na wagę złota. Wizja bankructwa Rosji nie zniknęła, ale została nieco odsunięta w czasie.

Roman Abramowicz, rosyjski oligarcha i były właściciel londyńskiej Chelsea ma twardy orzech do zgryzienia. Jego superjachty i helikopter zostały usunięte z rejestrów brytyjskiej Wyspy Man. Oznacza to, że zgodnie z prawem nie mogą oderwać się od ziemi ani wypłynąć z portu.

Techniczne bankructwo stało się praktycznie faktem. Rosja nie jest w stanie spłacać swojego zadłużenia w obcych walutach, a na płatności w rublach nie chcą się zgodzić jej wierzyciele. Plajta nie wepchnie naszego sąsiada w ruinę z dnia na dzień, ale długofalowe skutki mogą być dla Putina i jego rodaków niezwykle bolesne i upokarzające.

Aż trzy razy w ciągu pięciu dni pracownicy lotniska w Belgradzie dostali anonimowe zgłoszenie o podłożeniu bomby na pokładzie samolotu. Dziwnym zbiegiem okoliczności za każdy razem chodziło o lot w kierunku Moskwy. Stolica Serbii jest ostatnim „lotniczym” przyczółkiem Rosjan i chyba nie wszystkim się to podoba. (Fot. TJDarmstadt/Flickr.com/CC BY 2.0)

Wielu polityków namawia do embarga na rosyjski węgiel, ropę i gaz. To jednak nie jest wcale łatwe zadanie. Chętnych na biznesowe omijanie Moskwy w ten sposób nie brakuje. Ale to wcale nie znaczy, że rosyjska energia może nas już w ogóle nie obchodzić. Do tego ciągle jednak daleka droga.

Trwa regularne ludobójstwo armii rosyjskiej w Ukrainie, na Moskwę spadają potężne sankcje gospodarcze, a największe zachodnie korporacje z dnia na dzień wycofują się z rosyjskiego rynku, ponosząc olbrzymie straty finansowe. Na firmy, które postanowiły to wykorzystać i zostać w Rosji spada potężny hejt, ale nie zawsze jest on uzasadniony. Czasem po prostu nie mają możliwości szybkiego wyplątania się ze skomplikowanych zależności prawnych. Fot. Masayuki (Yuki) Kawagishi/Flickr (CC BY 2.0)

Agresja Rosji na Ukrainę, która z wojny najeźdźczej przerodziła się już w regularną operację terrorystyczną, spotkała się z niespodziewanie twardą reakcją Zachodu. Daleko idące sankcje dewastują rosyjską gospodarkę, a wielki biznes wycofuje się z Rosji nawet za cenę ponoszenia potężnych kosztów. Nie dotyczy to jednak francuskiego biznesu, który nie zamierza rezygnować z okazji do zarobku na rynku rosyjskim. Polskie oddziały francuskich firm mają spory kłopot z wyjaśnieniem takiego postępowania swoich francuskich central. Fot. Fred S./Flickr (CC BY-NC 2.0)

Komisja Europejska wie, że zanim odetnie się od energetycznej pępowiny Putina - trzeba uspokoić jakoś ceny na rynku. Dlatego Bruksela zgadza się na ich regulowanie w wyjątkowych okolicznościach. Niemcy na razie po ten instrument nie sięgają, ale już zapowiadają nowe ulgi finansowe, które mają złagodzić w następnych miesiącach coraz wyższe ceny energii.

Ci nieliczni śmiałkowie z Rosji, którzy wciąż chcą latać za granicę, muszą mieć oczy dookoła głowy. Wystarczyła chwila gapiostwa, a jeden z przewoźników stracił trzy samoloty. Zostały one zaaresztowane na lotnisku w Hurghadzie. (Fot. Anna Zvereva/Flickr.com/CC BY SA 2.0)

Inflacja lutym była nieco wyższa od prognoz ekonomistów, ale nie ujmowała jeszcze tego, co się stało z cenami paliw po wybuchu wojny w Ukrainie. Jakby tego było mało, Chiny mają coraz większe problemy z covidem, co podnosi ceny transportu morskiego. W ubiegłym roku to właśnie trzeszczące w szwach łańcuchy dostaw wyniosły inflację do dawno nieoglądanych poziomów.

Embargo na rosyjską stal, zatrzymanie eksportu towarów luksusowych i zakaz nowych inwestycji w rosyjskim sektorze energetycznym to tylko niektóre nowe działania wymierzone w gospodarkę Rosji, które zostały przyjęte przez Unię Europejską w ramach czwartego pakietu sankcji. Oprócz tego rozszerzono listę osób objętych osobistymi sankcjami o kolejnych oligarchów i propagandystów Kremla.

McDonald's zamknął restauracje w Rosji, a szef firmy, Chris Kempczinski, w wiadomości rozesłanej do pracowników podkreślił, że nie może przewidzieć, kiedy firma wznowi swoją działalność. Niektórzy Rosjanie panicznie zareagowali na koniec stołowania się w popularnym maku.

Czy to niewypłacalność? – takie pytanie zadał sobie rosyjski minister finansów, zastanawiając się, za co wykupi w środę obligacje denominowane w euro. Przekonywał, że oprócz kasy, od której odciął ją Zachód, Rosja ma jeszcze rezerwy w juanach. Problem w tym, że Chińczycy mają coraz większego stracha, że wojna rozpętana przez Putina całkiem rozłoży im gospodarkę. Wychodzi więc na to, że Kreml wypłaci wierzycielom nic nie warte ruble.

Rosja próbuje wciągnąć Zachód w swoje gospodarcze bagno. Minister finansów Rosji właśnie zapowiedział, że odsetki od pożyczonych dolarów czy euro będzie oddawać w rublach. Taki szczwany myśli, że zahamuje w ten sposób sankcje? Zachód wytrzyma, pewnie już wkalkulował sobie koszty bankructwa Rosji, za to rubel dostanie jeszcze mocniejsze baty. A tymczasem swoiste sankcje na Putina mogą zaraz nakładać nawet „swoi”, bo w Rosji brakuje papieru do kas fiskalnych.

Wywołanie wojny na Ukrainie ciągnie Rosję na dno i może wykluczyć ją z grupy 20 największych gospodarek świata. Polska delegacja chce, by Władimir Putin został odsunięty od stołu, przy którym zapadają kluczowe decyzje. Kto ją zastapi? Tak się składa, że następni w kolejce jesteśmy my.

Nie trzeba się bać zakręcenia przez Rosję kurka z gazem, bo Stany Zjednoczone mogą z łatwością dostarczyć więcej tego surowca, niż jesteśmy w stanie zużyć. EQT, największy amerykański producent gazu przekonuje, że USA do 2030 roku są w stanie zwiększyć wydobycie tego surowca aż czterokrotnie, a już dziś rezerwy tego przemysłu są gigantyczne, a jedynym istotnym ograniczeniem jest obecna przepustowość terminali LNG. (Fot. Gaz-System)

Władimir Putin podpisał w poniedziałek ustawę o wsparciu lotnictwa cywilnego, która w praktyce oznacza przywłaszczenie sobie przez rosyjskie linie lotnicze setek samolotów, które leasingowały na Zachodzie. Broniąc się przed sankcjami poprzez kradzież majątku zachodnich firm, Rosja pali kolejne mosty z cywilizowanym światem. Powrót Rosji do grona państw, z którymi można prowadzić normalne interesy, może zająć długie lata.