raty kredytu

Mówią, że już nie dają rady spłacać kredytów hipotecznych, a do zadłużania się zachęcał ich rząd, więc teraz powinien im pomóc. Natychmiast. Wszystkim. I idą protestować przed Kancelarię Premiera.

Rada Polityki Pieniężnej podniosła stopy o 75 pb. Od jutra stopa referencyjna, najważniejsza w zestawie zarządzanym przez NBP, wynosić będzie 6 proc., najwięcej od czternastu lat. Jak decyzja RPP przełoży się na raty kredytów hipotecznych, spłacanych przez Polaków? Obciążenia wzrosną, ale – jak zaznaczają eksperci – nie tak mocno, jak na początku cyklu podwyżek.

Niestety ani dla obecnych, ani przyszłych kredytobiorców nie nie mamy dobrych wiadomości. Stopy dalej będą rosły, więc raty kredytów również pójdą w górę. Natomiast zdolność kredytowa zainteresowanych będzie z każdym miesiącem się pogarszać. Z danych Biura Informacji Kredytowej za maj wynika, że już mamy dramat, a w kolejnych miesiącach może być jeszcze gorzej.

W maju z Funduszu Wsparcia Kredytobiorców skorzystało prawie tysiąc osób. To gigantyczny skok, bo jeszcze w lutym takie wsparcie dostało 10 osób. Takie – oznacza nieoprocentowany kredyt na spłatę hipoteki w wysokości 72 tys. - po 2 tys. zł miesięcznie przez trzy lata, a potem 44 ze 144 rat mogą zostać nawet umorzone. Okazuje się, że z tej opcji ratunkowej może obecnie skorzystać nawet 200 tys. kredytobiorców, ale duża część z nich nie ma o tym pojęcia. I to powinna być rola banków, by tych ludzi uświadamiać. Choć to oczywiście byłoby strzelanie we własne kolano, bo banki musiałyby wyjąć z kieszeni nawet 4,4 mld zł.

Właściwie wiadomo już, że oprocentowanie naszych kredytów powinno być o 1,5-2 proc niższe. Ucieszyliście się już? Hola! Bo unijne rozporządzenie mówi, że nowy wskaźnik – jakikolwiek wyjdzie z kalkulacji – i tak musi zostać ręcznie podniesiony, żeby wcale nie był niższy niż stary. Czyli cała awantura o WIBOR jak krew w piach? Nie, bo nagle wchodzą politycy i mówią, że może i takie jest unijne prawo, ale oni i tak zrobią, co chcą.

Gdyby ryzyko stóp procentowych właśnie się nie zmaterializowało, całe rzesze młodych Polaków pakowałyby się w kredyty hipoteczne, na które ich nie stać. No chyba że sądzicie, że byłoby ich stać na raty wyższe o 70 proc.? To dopiero byłaby katastrofa! Na szczęście się nie zdarzy, bo program gwarancji wkładu własnego ruszy dopiero 27 maja i teraz pewnie i tak nikt z niego nie skorzysta.

RPP nie da oddechu kredytobiorcom w kolejnych miesiącach. Inflacja bazowa w kwietniu rok do roku wzrosła o 3,8 p.p. Ba, tylko w miesiąc podskoczyła o 0,8 p.p.

Polacy już kombinują, że te wakacje kredytowe to może warto wziąć, nawet, jak wcale nie potrzebuję, a pieniędzmi z odroczonej raty nadpłacić kredyt. Jaka różnica? W racie spłacasz i kapitał i odsetki, a nadpłacając kredyt całą pulę przeznaczasz na spłatę kapitału. Czy tak w ogóle można? W czasie wakacji kredyt jest po prostu zamrożony, więc raczej nie. Aż tu wjeżdża KNF cały na biało i sam podpowiada, jak ograć system.

Rząd wymyślił, że ratować przed rosnącymi ratami trzeba wszystkich Polaków: tych, co kupowali mieszkanie na własne potrzeby, i tych, co kupowali dziesiąty lokal, żeby go wynająć tym, których nie stać na zakup. Więcej! Dzięki wakacjom kredytowym kredytobiorcy oddadzą bankom mniej niż 2021 r. Eldorado normalne.

Jeszcze w maju rok temu zaledwie trzynastu Polaków otrzymało pomoc w spłacie kredytu w ramach Funduszu Wsparcia Kredytobiorców. W kolejnych miesiącach kolejnych kilku, najwyżej kilkunastu. Tak było aż do lutego tego roku. W marcu trzeba było pomóc 178 złotówkowiczom. I się zaczęło. W sumie od początku roku FWK wsparł co najmniej 635 osób, przejmując czasowo spłaty ich kredytów wartych 36,5 mln zł. To prawie tyle, ile w ciągu sześciu poprzednich lat. Dzieje się, a prawdziwe kłopoty mają nadejść przecież dopiero jesienią.

Jeśli przecieki okażą się prawdą, wskaźnik który zastąpi od 1 stycznia 2023 r. WIBOR będzie jeszcze niższy niż dotąd sądzono, a raty hipotek spadną o kilkaset złotych miesięcznie. I to byłoby prawdziwe zaskoczenie. Ale zaraz! Skoro nowy wskaźnik ma być lepszy niż WIBOR, bo lepiej ma oddawać realne koszty banków, to znaczy, że za pomocą WIBOR-u banki rzeczywiście nieźle was skubały i to żadna teoria spiskowa.

Nawet osiem miesięcy bez rat w tym i przyszłym roku, dopłaty do 2 tys. zł miesięcznie dla osób w najgorszej sytuacji finansowej, a także przejście ze stawki WIBOR na ustalaną przez NBP Polonię. To najważniejsze rozwiązania rządowego programu wsparcia kredytobiorców, którzy ucierpieli na serii podwyżek stóp procentowych. We wtorek premier przedstawił długo oczekiwane szczegóły nowego programu w ramach tak zwanej tarczy antyputinowskiej. Rząd nie nauczył się jednak na katastrofie Polskiego Ładu i konsultacje projektu potrwają tylko kilka dni.

Kto powinien płacić za rosnące raty złotówkowiczów? Na pewno nie banki – przekonuje w wywiadzie dla „Pulsu Biznesu” Przemek Gdański, prezes BNP Paribas Polska. I zaznacza, że nie powinno się na nie przerzucać odpowiedzialności za decyzje klientów. Racja. Ale zaraz, czy banki też nie podejmowały w tym samym czasie decyzji, czy pożyczyć pieniądze klientowi? Ryzyko i odpowiedzialność podejmowały obie strony.

Ale i tak optymizm banków zdumiewa. Już po wybuchu wojny w Ukrainie, przy rozpędzonej inflacji i znając rekomendację KNF zalecającą ograniczenie akcji kredytowej, wkopały kilkadziesiąt tysięcy Polaków w wielomiliardowe hipoteki. Bo to chyba niemożliwe, by instytucjom zaufania publicznego żądza zysku przesłoniła nagle zdrowy rozsądek, prawda?

Miało być 100 punktów bazowych, ale Rada Polityki Pieniężnej zdecydowała się na podwyżkę o 75 punktów. Efekt: złoty ogląda z poziomu ziemi, jak euro i dolar szybują sobie w chmurach.

W kwietniu prezes NBP Adam Glapiński zapowiedział, że o tym, o ile podwyższane będą stopy procentowe w najbliższym czasie, a także jak długi będzie ten cykl, zadecyduje sytuacja gospodarcza. Ta przemawiałaby za kolejnym agresywnym ruchem w górę. Słysząc takie zapowiedzi, kredytobiorcy prawdopodobnie właśnie mdleją.

Szybka seria podwyżek stóp procentowych już sprawiła, że raty kredytów hipotecznych wzrosły nawet dwukrotnie. Analitycy spodziewają się, że 5 maja RPP podniesie stopy o 100 pkt proc., a to oznacza jeszcze większy ból głowy kredytobiorców. Na szczęście oprócz rządowych wakacji kredytowych jest kilka innych możliwości obrony przed dewastującymi domowe finanse ratami kredytu hipotecznego.

To teza Forum Obywatelskiego Rozwoju prof. Leszka Balcerowicza, której bardzo nie podobają się pomysły ratowania kredytobiorców, choć tych zaprezentowanych przez premiera akurat najmniej się czepia (sic!). Tylko że ludzie Balcerowicza nie wzięli pod uwagę, że ja i mój pies wcale nie mamy po 3 łapy. No i zapomnieli spojrzeć w przyszłość.

Inflacja w kwietniu wyniosła 12,3 proc. o 0,8 p.p. więcej niż spodziewali się ekonomiści. To najwyższy poziom od końca 1997 r., a przed nami nowe rekordy. Złoty zaczął się umacniać. Inwestorzy liczą na kolejną zdecydowaną reakcję RPP.

Premier ogłosił program ratowania kredytobiorców, ale tak chciał zaimponować Kowalskiemu, ogłaszając koniec WIBOR-u, że ostatecznie nikt nic nie zrozumiał. To jak, raty będą niższe czy może jednak wyższe? Nie ekscytujcie się tak, likwidacja WIBOR-u wcale nie musi oznaczać radykalnej obniżki rat. A za chwilę może nawet podwyżkę. Ten plan ratunkowy premiera pełen jest pułapek. Pewnie zaraz skończy jak Polski Ład - łata na łacie.