Energetyka

Sklep Państwowej Grupy Górniczej (PGG) od ubiegłego roku poczynił ogromne postępy i wdrożenia, aby jak najlepiej sprostać oczekiwaniom klientów i w jak najprostszy sposób umożliwić im zakup węgla oraz opłacić dostawę. Wszystko online, wystarczy kilka kliknięć. Tym bardziej zaskakuje najnowsza usługa, bo już nie trzeba nawet mieć dostępu do internetu, aby dokonać zakupów w sklepie PGG.

Polskie Sieci Elektroenergetyczne (PSE) nie zgadzają się z interpretacją firmy Eaton raportu Instytutu Energetyki Odnawialnej (IEO) Rynek fotowoltaiki w Polsce 2023. Przekonują, że wcale nie jest tak, że odnawialne źródła energii idą za każdym razem w odstawkę, bo nasza sieć jest za stara i zbyt mało wydolna. Na dowód pokazują harmonogram prac modernizacyjnych rozpisany do 2036 r.

Bardzo możliwe, że już jesteśmy w środku rewolucji energetycznej, którą najtrudniej dostrzec będąc w jej samym środku. Jak wykazuje think-tank CREA: tylko w pierwszej połowie 2023 r. produkcja energii z paliw kopalnych w UE spadła o ponad 20 proc. Powody takiej sytuacji są co najmniej dwa: coraz niższy popyt energetyczny i wyraźny wzrost udziałów odnawialnych źródeł energii.

Na rynku ekogroszku obserwujemy pewną stagnację. Ceny są na bardzo podobnym poziomie, jak miało to miejsce w czerwcu. Na ogłoszeniach aukcyjnych niektórzy sprzedawcy jeszcze decydują się na oferty za więcej niż 2700 zł za workowany opał, ale to już raczej pojedyncze przypadki. Bez większego wszak problemu znajdziemy oferty z dostawą pod dom nawet o 1000 zł tańsze. Na wakacyjne upusty ze strony samych spółek węglowych też na razie nie ma co liczyć.

Pamiętacie jeszcze o Polityce Energetycznej Polski do 2040 r. (PEP2040), która miała wyznaczać główne kierunki naszej transformacji? Ministerstwo Klimatu i Środowiska miało już prawie gotowy dokument, ale napędzany przez Rosję kryzys wszystko zmienił. Przy okazji wewnątrz rządu ujawnili się obrońcy górników i węgla, którzy na tym zaczęli budować swoją kampanię wyborczą przed jesiennymi wyborami. Teraz wychodzi na to, że na tych polityczno-wyborczych potyczkach najwięcej stracą odnawialne źródła energii.

PowerStream to nowe podejście do fotowoltaiki balkonowej, które spodoba się fanom niezależności. Zużycie prądu zoptymalizujemy za pomocą aplikacji, a energię przechowamy w przenośnym magazynie. Rozwiązanie przystosowane jest do zamontowania w każdym mieszkaniu z balkonem, a także na tarasie czy drzwiach garażu.

Projekt unijnej dyrektywy EPBD (Energy Performance of Buildings Directive) dotyczący świadectw energetycznych budynków rodzinnych jest obecnie w fazie uzgodnień miedzy Radą UE a Parlamentem Europejskim. W Polsce rynek nieruchomości czeka rewolucja. Ale wcale nie jest tak, że przewidywany w związku z tymi regulacjami jest zakaz sprzedaży czy wynajmu mieszkań niespełniających wymogów w zakresie generowania śladu węglowego.

Na stacjach paliw promocja goni promocję, a ceny gazu i węgla wróciły do poziomów z początku 2022 r. Wydawać mogłoby się, że najgorsze za nami i kryzys energetyczny w końcu nam odpuści. Ale dr Fatih Birol, dyrektor wykonawczy Międzynarodowej Agencji Energetycznej (MAE), jest odmiennego zdania. Przekonuje, że tej zimy możemy ponownie być przyparci do muru.

 Sklep PGG ogłosił, że przedłuża promocję na węgiel, wprowadza ułatwienia transportowe zamówionego opału i niższą cenę na wybrany asortyment, a także – uwaga – upraszcza procedury i zawiesza obowiązek dołączania elektronicznego Dokumentu Dotyczącego Źródła Spalania.

Pamiętacie, że w tym roku mamy zamrożone rachunki za gaz? Stało się tak dzięki Ustawie z grudnia 2022 r. o szczególnej ochronie niektórych odbiorców paliw gazowych w 2023 r. w związku z sytuacją na rynku gazu. Tyle tylko, że ta ochrona trwa jedynie do końca tego roku. A po social mediach krążą już prognozowane rachunki na 2024 r. od PGNiG. Powiedzieć, że przyprawiają o ból głowy, to jakby nic nie powiedzieć. Bo cena gazu ma być więcej niż dwa razy wyższa.

Daniel Obajtek, prezes Orlenu, stwierdził, że wolumen gazu na przyszłą zimę jest w pełni zabezpieczony. Pomógł nam w tym Baltic Pipe, większe własne wydobycie oraz dodatkowe kontrakty na LNG. I dzięki mamy mieć szansę na tańszy gaz,, który od stycznia 2023 r. zdążył już potanieć o 70 proc.

Związkowcy górniczy narzekają, że energetyka znowu nie odbiera polskiego węgla, bo musi konsumować ten zaimportowany jeszcze w zeszłym roku. I przez to przykopalniane zwały za chwilę będą pełne po brzegi, mimo że krajowe wydobycie maleje z każdym miesiącem. Tymczasem zgodnie z danymi Agencji Rozwoju Przemysłu cena polskiego węgla w maju dla energetyki była wyższa od tej z kwietnia, a nieco niższa dla ciepłownictwa. W jednym i drugim przypadku ten rodzimy opał jest zdecydowanie droższy od tego z portów ARA.

Już w środę 5 lipca w sklepie PGG rusza kolejna promocja, w ramach której dwa zamówienia można połączyć jednym transportem KDW do domu klienta. Do końca lipca przewóz z kopalni do dowolnego KDW jest wliczony w cenę węgla. Ale już za transport do domu trzeba zapłacić. Sklep PGG zaznacza wyraźnie, że to usługa zamawiana na zasadach rynkowych, wyłącznie na życzenie klienta.

Chociaż Polskie Sieci Elektroenergetyczne przekonują, że redukcja mocy pod koniec kwietnia niezbędna była nie ze względu na możliwości techniczne naszej sieci, a wyłącznie przez nadmiar niepotrzebnej nam mocy, to coraz więcej ekspertów wskazuje, że wiek i kondycja instalacji pozostawiają sporo do życzenia. Teraz potwierdza to również raport Instytutu Energetyki Odnawialnej (IEO) Rynek fotowoltaiki w Polsce 2023. Analitycy uważają, że jak tak dalej pójdzie, to będzie to się odbijać m.in. na coraz wyższej cenie energii w Polsce.

Tereny pogórnicze to łakomy kąsek. Zazwyczaj są bardzo dobrze skomunikowane i mają całą, niezbędną infrastrukturę. Nic więc dziwnego, że spór o to, kto ma kreślić ich los na przyszłość, coraz bardziej nabiera tempa. Rząd bardzo chciałby móc i tutaj ciągnąć za większość sznurków, ale sprzeciwiają się temu samorządowcy. Teraz w sukurs idą im Stowarzyszenie Gmin Górniczych w Polsce (SGGP), które swoje propozycje legislacyjne w tym zakresie przesłało już do Rady Ministrów.

W 2021 r. Europa zaczęła wracać do węgla. Bo przez manipulację z dostawami od Gazpromu, gaz zaczął gwałtownie drożeć i czarne złoto po prostu było bardziej ekonomicznym rozwiązaniem. Teraz Europejski Urząd Statystyczny Eurostat wykazuje, że w 2022 r. z węglem też było całkiem nieźle: wrosło zarówno jego zużycie, jak i produkcja. O zmianie trendów polityki klimatycznej nie ma jednak nawet co marzyć. Dzięki temu dwuletniemu odbiciu wcale nie poprawiamy węglowych wyników, tych jeszcze sprzed pandemii.

Unijnej polityce klimatycznej Polska co chwilę stara się podstawiać nogę. Przez lata blokowaliśmy lądową energetykę wiatrową fatalną zasadą 10H. O gospodarce o obiegu zamkniętym też możemy na razie zapomnieć, bo nasz system kaucyjny cały czas bardzo dobrze się prezentuje, tyle że na papierze. A z górnikami umawiamy się na zamykanie kopalni na 2049 r., czyli na rok przed planowanym osiągnięciem przez UE neutralności klimatycznej. Teraz z kolei Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) celuje w jak najwięcej spalarni odpadów, mimo że bardzo realne jest ich włącznie do unijnego systemu handlu emisjami ETS.

Z jednej strony rząd nawija makaron na uszy górnikom i ciągle obiecuje im notyfikację umowy społecznej przez Komisję Europejską. Z drugiej strony zarówno w Polityce Energetycznej Polski do 2040 r. (PEP2040), jak i w Krajowym Planie na rzecz Energii i Klimatu (KPEiK) zakłada stopniowe odchodzenia od węgla. Co na to związkowcy? Już biją na alarm, bo rodzima energetyka, tak jak miało to miejsce dwa lata temu, znowu nie chce polskiego węgla. I przez to kopalniane zwały mają być już w 60 proc. wypełnione.

Ostatnie dni na polskich stacjach paliw wiążą się z niewielkimi obniżkami cen, które mają jednak już całkiem wyhamować w najbliższych dniach. I różnice, jak w ogóle będą - to już jedynie kosmetyczne. Ale to wcale nie znaczy, że w wakacje kierowcy w Polsce nie będą mieli żadnych szans na tańsze tankowanie. To zagwarantują nam promocje i programy lojalnościowe. Na rynku ropy jesteśmy świadkami lekkich drgań w górę.

To kiepski okres dla wiceministra aktywów państwowych Marka Wesołego, który jest też pełnomocnikiem premiera ds. górnictwa węglowego i transformacji spółek węglowych. Cały czas nie wiadomo, co tak po prawdzie dzieje się z podpisaną już ponad dwa lata temu umową społeczną, która musi (tak ustalił rząd i górnicy) być notyfikowana przez Komisję Europejską. Dalej tajemnicą jest też to, co z Narodową Agencją Bezpieczeństwa Energetycznego (NABE), która miała zdjąć ze spółek wydobywczych węglowy balast i dać początek naszej transformacji energetycznej. A teraz dodatkowo związkowcy z Tauronu piszą do wicepremiera Jarosława Kaczyńskiego i proszą, żeby ten postawił wreszcie Wesołego do pionu.