górnicy

To się nie uda, umowa jest nierealistyczna, nie służy ani górnikom, ani samorządom, a na jej realizację nie zgodzi się Komisja Europejska – tak pokrótce można streścić komentarze ekspertów po informacji, że rząd dogadał się z górnikami.

Po lekturze umowy społecznej rządu z górnikami dziwi przede wszystkim jedna rzecz: że nikt nawet słowem nie zająknął się o scenariuszu, w którym Bruksela wszystkie te uzgodnienia wyrzuca do kosza. Tak przecież nie od dziś przewiduje większość ekspertów.

Węgiel na pewno ma jakieś plusy, to niemożliwe, żeby nie miał. Ostatnio jednak tak się składa, że ludzkość skupia się głównie na jego oczywistych minusach. O złym wpływie jego spalania na środowisko i równie złym wpływie kosztów z tym związanych na gospodarkę napisano już bardzo dużo. Teraz dodatkowo pojawia się coś jeszcze.

Parafowanie umowy społecznej rządu z górnikami zaplanowano na najbliższą środę. Potem muszą ją zaakceptować organy statutowe poszczególnych związków zawodowych, na co będą potrzebować do dwóch tygodni. Proces ratyfikacji dokumentu przed Komisją Europejską ma rozpocząć się jeszcze w maju.

Do porozumienia między rządem a górnikami jest podobno tak blisko, że podpisy obu stron pod umową społeczna są jeszcze możliwe w kwietniu. Pod warunkiem, że strona rządowa zaproponuje odpowiednie wyrównywanie górniczych pensji w następnych latach.

To bardzo ryzykowny ruch rządu. Koronawirus przewraca rynek pracy do góry nogami, a poszczególne biznesy plajtują albo rozpaczliwie się przed tym bronią, ale jedna grupa zawodowa dostała wyjątkowe przywileje. Chodzi o górników, którym obiecano pracę do czasu zamykania kopalń.

Służby finansowe i kadrowe w Polskiej Grupie Górniczej (PGG) musiały odetchnąć z ulgą, jak się okazało, że pożyczka z Polskiego Funduszu Rozwoju (PFR) w wysokości 1 mld zł jest już na koncie spółki. Już pal licho, że tych pieniędzy starczy raptem an kilka miesięcy. Gorzej, że tak po prawdzie nie da się ich odzyskać. Bo niby jak?

Zbliża się wielkimi krokami rekrutacja do szkół średnich, także na kierunki górnicze. Podzwoniliśmy, żeby sprawdzić, ilu jeszcze chętnych chce się uczyć fedrowania. I wychodzi na to, że w Polsce powoli przestajemy szkolić przyszłych górników. Przynajmniej na razie, do czasu wynegocjowania wreszcie z rządem umowy społecznej, która ma być fundamentem transformacji energetyki i górnictwa.

Plan rządu był taki: umowa społeczna z górnikami podpisana do końca marca, a na początku kwietnia notyfikacja Komisji Europejskiej. Ale niestety, negocjacje utknęły w martwym punkcie i będą kontynuowane po świętach wielkanocnych. A zasada teraz jest już taka: im dłużej będą trwać, tym więcej kasy pójdzie na utrzymanie PGG przy życiu.

Można upierać się przy węglu albo można stać się klimatycznym wojownikiem ściągającym, gdzie się da emisje CO2. Niestety, polski rząd wybrał najgorsze rozwiązanie i postanowił przeprowadzić transformację energetyczną w rozkroku. Ekipa premiera Morawieckiego wie, że podłączając górniczego trupa pod państwową kroplówkę, kupuje jedynie czas. Raptem kilka miesięcy.

To już jest pewne: powstanie Narodowa Agencja Bezpieczeństwa Energetycznego. W rządzie już prawie wszystko policzyli i wyszło im, że to może się udać. Chodzi o wydzielenie aktywów węglowych z wszystkich innych spółek, na czym mają nie ucierpieć żadne miejsca pracy. Szkoda, że przy okazji rząd postanowił rozpalić do czerwoności każdy otwarty front z górnikami i energetykami.

Rząd może udawać w rozmowach z górnikami, że data pożegnania węgla w 2049 r. jest aktualna, ale rzeczywistość jest zupełnie inna. Jednym z dowodów na to, że wyrok śmierci na węglu zostanie wykonany o wiele szybciej, jest uchwała zarządu spółki Tauron Wytwarzanie w sprawie wygaszania kolejnych elektrowni węglowych.

Co to jest dualizm? Jak z jednej strony rząd negocjuje z górnikami umowę, w której zamykanie kopalni ma być rozciągnięte do 2049 r. A z drugie podkreśla, że na modernizację naszego systemu energetycznego mamy góra 20 lat.

Wciąż nie jest pewne, czy w marcu dojdzie do spisania umowy społecznej z górnikami. Istotne będzie to, jaką w przyszłym tygodniu resort aktywów państwowych przedstawi propozycję względem spraw spornych. Jak to ujął Dominik Kolorz, przewodniczący śląsko-dąbrowskiej Solidarności, „wóz albo przewóz”.

Zgodnie z ustaleniami podjętymi w trakcie negocjacji rządu z górnikami w sprawie umowy społecznej, postulat dotyczący gwarancji zatrudnienia ma być ustalany oddzielnie ze spółkami górniczymi. Propozycja PGG wyjątkowo związkowcom nie przypadła do gustu.

Jak informuje serwis wysokienapiecie.pl, za nami poufne spotkanie ministra klimatu i środowiska z przedstawicielami Polskich Sieci Elektroenergetycznych oraz szefami czterech grup energetycznych. Tematem nr 1 był węgiel. Wszystko było tak organizowane, żeby tylko o niczym nie dowiedzieli się górnicy.

W piątek mają być kontynuowane negocjacje rządu z górnikami w sprawie umowy społecznej, która ma być fundamentem dla transformacji polskiego górnictwa i energetyki. Fundacja ClientEarth Prawnicy dla Ziemi przekonuje jednak, że to strata czasu, bo Bruksela i tak się pod tym dokumentem nie podpisze.

Na czwartek 11 marca zaplanowano kolejną rundę negocjacji rządu z górniczymi związkami zawodowymi. Niby jest blisko porozumienia, ale cały czas obie strony okopują się na własnych stanowiskach, jeżeli chodzi o ustawowe gwarancje zatrudnienia. Pewne jest za to jedno: polskie górnictwo nie ma już więcej czasu na przeciąganie liny.

Kolejna tura negocjacji między rządem a górnikami w sprawie transformacji energetycznej i wynikającego z niej harmonogramu zamykania poszczególnych kopalni odbyła się w Śląskim Urzędzie Wojewódzkim.

Rusza kolejna tura negocjacji rządu z górnikami. Po opublikowaniu Polityki Energetycznej Polski do 2040 r. rozmowy mogą być jednak wyjątkowo trudne. Związkowcy bowiem nie zostawiają na dokumencie suchej nitki. Mimo że minister klimatu i środowiska zapewnia, że jest z nimi w tej sprawie prowadzony jakiś dialog.